Scheten als medicijn?

SchetenEerst even gekeken of het nog geen 1 april was. Nee dus. Vervolgens of het tijdschrift waarin het onderzoek gepubliceerd werd niet een of ander flutblaadje was. Ik kende het niet, maar het is het blad Medicinal Chemistry Communications, het officiële orgaan van de Europese vereniging van medische scheikunde. Dat lijkt solide. Dan de boodschap: scheten genezen ziektes. Of eigenlijk moet ik zeggen: zwavelwaterstof, het rotte-eierengas dat ook nog eens als vrij giftig te boek staat, voorkomt in lage concentraties het afsterven van de mitochondriën in de cel. Mitochondriën leveren de energie die een cel nodig heeft. Lees verder

Stommiteit levert nieuwe klasse kunststoffen op

De synthese van PHT

De synthese van PHT (afb: wikipedia)

Eigenlijk was het gewoon een stommiteit van Jeanette (Jamie) Garcia daar in de labs van IBM. Ze wilde een proef opzetten met drie ingrediënten en vergat er een. Het resultaat: een harde en sterke massa, die de trekken had van een thermoharder, maar zich, anders dan thermoharders, goed laat kringlopen. Er is zelfs een elastische variant mogelijk die zelfherstellende eigenschappen lijkt te hebben. Lees verder

De laser als scheikundig hulpmiddel

Waterstof (met bellen)

Scheikundig symbool voor waterstofgas

Lasers worden er in de scheikunde natuurlijk volop gebruikt, al was het maar om te bepalen met welke verbindingen de scheikundige van doen heeft. Nu las ik in een bericht op Eurekalert met een half oog een verhaaltje over de splitsing van methaan met behulp van water in kooldioxide en waterstof. Dat is bekende manier om waterstof te maken (stoomomvorming). Daar kwam, zag ik met dat halve oog, een laser aan te pas. Ik was geïnspireerd bij die gedachte door een ander bericht dat ik laatst plaatste over laser en scheikunde. Lees verder

Australiërs maken betere labchips (vinden ze)

labchips

Met een speciale druktechniek printten Australische onderzoekers de afko-naam van hun universiteit met ionische vloeistoffen op een gouden oppervlak (foto: UNSW)

Labchips zijn handige dinkskes. Je kunt er op microschaal reacties in laten verlopen zonder al dat gedoe met glaswerk en bunzenbranders waar ouderwetse scheikundigen aan waren overgeleverd. Volmaakt zijn ze niet, vooral ook door hun kleinheid. Zo is verdamping van de oplosmiddelen een probleem en ook verstopping kan nog wel eens roet in het eten gooien. Onderzoekers van de universiteit van New South Wales hebben een nieuw type labchip ontwikkeld met weinig vluchtige ionische vloeistoffen en een verguld oppervlak, die geen last van verdamping zou hebben en voor heel wat meetdoeleinden zouden zijn te gebruiken. Lees verder

Scheikunde bedrijven met een laser

Stephanie Gräfe

Stephanie Gräfe

Het is natuurlijk niet heel opmerkelijk dat je met een laser scheikunde kunt bedrijven, want een laserbundel is energie en bij chemische reacties is vaak energie nodig. Wat Stefanie Gräfe van de Friedrich-Schiller-universiteit in Jena (D) heeft gevonden gaat echter verder. De groep van Gräfe zou samen met onderzoekers van de universiteit van Wenen e.a. een proces hebben ontwikkeld waarmee afzonderlijke moleculen met behulp van een laser in vooraf bepaalde producten worden omgezet. Niet erg praktisch, want dat moet molecuul voor molecuul gedaan worden.
Lees verder

Stradivarius van zijn voetstuk gevallen (?)

Stradivarius-viool

Van zijn voetstuk gevallen?

Miljoenen worden er betaald voor de prachtige klank die de violen van de oude meesters zouden voortbrengen, maar het blijkt allemaal flauwekul te zijn. Beroepsviolisten waren niet in staat zes oude ‘meester’violen in een blinde test te onderscheiden van zes nieuw gebouwde violen. Lees verder

Groener alternatief voor bisfenol A

Bisfenol A (BPA) is een chemische verbinding die in grote hoeveelheden wordt gebruikt (voornamelijk voor de productie van kunststoffen), maar toxicologisch en ecologisch, om het zacht te zeggen, niet helemaal onverdacht is. Kaleigh Reno van de universiteit van Delaware vertelde het voorjaarscongres van de Amerikaanse vereniging van scheikundigen ACS een groener alternatief voor bisfenol A ontwikkeld te hebben, dat gebaseerd op het houtbestanddeel lignine, maar dat niet de ongewenste hormonale werking van bisfenol A zou hebben. Het alternatief zou met een jaar of vijf op de markt kunnen zijn. Lees verder

Nieuwe kat maakt goedkoop (?) van aardgas alcoholen

Roy Periana

Roy Periana

Met een nieuwe katalysator zijn onderzoekers van het Amerikaanse Scripps-instituut in Florida  er in geslaagd aardgas onder relatief milde omstandigheden om te zetten in alcoholen als methanol en ethanol (‘gewone’ alcohol). De reactie verloopt bij de relatief lage temperatuur van 180°C. Bij alternatieve syntheseroutes zijn temperaturen van  500 en meer graden nodig. Deze synthese zou de petrochemie en kunststofindustrie wel eens op zijn kop kunnen zetten, denken de onderzoekers. Zo’n vaart zal het voorlopig nog wel niet lopen. Lees verder

Pilaartjes zouden thermoelektriciteit drastisch veranderen

thermoelektrische zuiltjes

De nanozuiltjes zouden de warmtegeleiding verminderen, maar de elektrische geleiding ongemoeid laten (afb.: Mahmoud Hussein)

Thermoelektriciteit is een techniek om warmte direct om te zetten in stroom, zonder de tussenkomst van potjes kokend water en stoom. Onderzoekers van de universiteit van Colorado rond Mahmoud Hussein schijnen een methode ontwikkeld te hebben waarmee thermoelektrische materialen aanzienlijk beter presteren. Die methode houdt een belofte in dat we  al die warmte die we nu nog ongebruikt de atmosfeer in sturen op een dag een nuttige bestemming kunnen geven. Nanopilaartjes schijnen daarbij een cruciale rol te spelen. Lees verder

DENAQ geeft bijna blinde muizen weer wat ‘zicht’

Netvlies

Een doorsnede van het netvlies. De blauwe cellen (R) zijn de staafjes, de rode (C) de kegeltjes. De ganglioncellen (G) vormen de verbindingen met de hersens (Ax voor axonen) (afb: Wikicommons)

Retinitis pigmento-sa en ouderdoms-maculadege-neratie zijn vrij veel voorkomen-de oogziektes. Daarbij laten de lichtgevoelige cellen in het netvlies (de kegeltjes en staafjes) het afweten, waardoor het gezichts- vermogen ernstig wordt aangetast tot aan volslagen blindheid aan toe. Er zijn behandeling-en om dat proces te vertragen, maar genezing, laat staan de omkering van het ziekteproces, is niet mogelijk. Toch blijkt een simpele therapie, waarbij de stof DeNAQ wordt ingespoten, te leiden tot het herstel van de lichtgevoeligheid, zo toonde onderzoek bij muizen aan. De verbindende ganglioncellen bleken de taak van de kegeltjes en staafjes een paar dagen  te hebben overgenomen. Een begin? Lees verder