De chemische structuur van lignine (afb: WikiMedia Commons)
In duurzame energie nemen zonnecellen een belangrijke plaats in maar hoe duurzaam zijn dei zonnecellen zelf. Lignine, een component van hout, zou het alom gebruikte silicium kunnen vervangen. Onderzoekers in Zweden zouden nu aangetoond hebben dat onbehandelde lignine is te gebruiken voor duurzamere én betrouwbare zonnecellen. Lees verder
Biopolymeren
Biokunststoffen vormen een alternatief voor de polymeren die uit de fossiele hoek komen. Het idee is dat ze minder slecht voor het milieu zijn en biologisch afbreekbaar, maar giftig zijn ze wel degelijk. Vooral biopolymeren die van zetmeel of cellulose worden gemaakt zitten vol met onprettige verbindingen. “Ze zijn in feite even giftig als conventionele kunststoffen”, zegt Lisa Zimmermann van de Goetheuniversiteit in Frankfurt. Hoe erg dat is moeten de onderzoeksters nog uitzoeken. Lees verder
Troep uit de oceaan
Met behulp van een koolstofisotoop kwamen Finse onderzoekers er achter dat sommige bacteriën die voorkomen in humusrijke meren polyetheen, onder meer gebruikt voor vuilniszakken, omzetten in gezonde vetzuren zoals omega-3- en omega-9-zuren. Lees verder
Spinzijde hoeft niet per se door spinnen of zijderupsen te worden geproduceerd (afb: Eeva Suorlahti)
Kunststoffen (polymere materialen) zitten in het verdomhoekje. Niet omdat het slechte materialen zijn, maar juist omdat ze te goed zijn. Dat heeft met het domme gebruik van die materialen te maken: je moet geen duurzame (= moeilijk afbreekbare) materialen gebruiken voor wegwerpproducten zoals verpakkingsmaterialen. In Finland aan de Aalto-universiteit en bij onderzoeksorganisatie VTT denken ze een goed alternatief voor synthetische materialen gevonden te hebben: zijdedraad van spinnen en berkenhoutvezels. Die ‘nieuwe’ kunststof zou sterk, stijf en taai zijn. Grote vraag is natuurlijk: wat doe je er mee? De onderzoekers zien toepassingen in de medische, de textiel- maar ook in de verpakkingssector. Tja. Lees verder
Met enige schroom vertel ik dit verhaal door. Het lijkt een beetje op verhalen over auto’s die op water rijden of over het perpetuum mobile, maar helemaal onzinnig lijkt het me niet. Ik vraag me wel af of je met deze Israëlische oplossing alle afvalbergen wegvaagt. Afijn, ABC News meldt dat het Israëlische kibboetsbedrijf UBQ een methode heeft ontwikkeld om organisch afval om te zetten breed inzetbare kunststofkorrels en dat is ook niet de eerste de beste. Dat nieuwe procédé zou een hoop broeikasgassen schelen want ontledend organisch afval is een grote bron van kooldioxide en methaan. Lees verder
Hoe veilig is een veilige vervanger van bisfenol a?
Veel kunststofpro-ducten bevatten bisfenol a (BPA). BPA (officiële naam 4,4′-dihydroxy-2,2-difenylpropaan) wordt in grote hoeveelheden geproduceerd en is bedoeld om de eigenschappen van kunststoffen te verbeteren. Het product heeft echter invloed op de hormoonhuishouding en het gebruik ervan is in veel landen verboden in producten die met levensmiddelen in aanraking komen. Bisfenolfluoride is ontwikkeld als onschadelijke vervanger, maar het lijkt er op dat ook dit middel op zijn minst verdacht is. Bij muizen fungeerde de stof als oestrogeenremmer (antioestrogenen), constateerden Chinese onderzoekers. Nader onderzoek lijkt geboden. Lees verder
Als je naar het filmpje kijkt dan lijkt het net alsof een bloemknop zich opent, maar het materiaal waar die bloem uit bestaat is kunststof. Een kunststof die te ‘programmeren’ is om van vorm te veranderen. Die bloem is natuurlijk maar een geintje. De onderzoekers denken dat de programmeerbare polymeren gebruikt kunnen worden als implantaten. Lees verder
De stijve kern (groen en geel) met in de ‘oksels’ de supramoleculaire ‘lading’ (afb: Mark E. Seniw, Northwestern-universiteit)
Er schijnt een nieuw (?) wondermateriaal te zijn ontwikkeld in de VS dat zowel een rol kan spelen bij de gerichte afgifte van medicijnen als bij het maken van kunstspieren. In feite gaat het over een klasse materialen: een combinatie van de ‘aloude’ polymeren en de recenter ontwikkelde supramoleculaire polymeren. Dat materiaal, een hybride polymeer dus, schijnt ook zichzelf te kunnen herstellen. Lees verder
De ge(zeef)drukte foliebatterijen
Het lijkt of tegenwoordig alles en iedereen op batterijen loopt, maar toch zijn het eigenlijk vrij lompe dingen die uit milieuoogpunt bezien niet helemaal onverdacht zijn. Onderzoekers van de Duitse Jena-universiteit schijnen nu batterijen ontwikkeld te hebben die licht, milieuvriendelijk en drukbaar zijn. De foliebatterijen bevatten nu nog metalen, maar het is de bedoeling dat die in de toekomst vervangen zullen worden door organische stoffen. Dompertje is dan weer dat de capaciteit van die foliebatterijen niet erg hoog is, dus auto’s die rijden op foliebatterijen zitten er (voorlopig?) niet in. Overigens is de uitvinder van de organische radicaalbatterijen een Japanner: Hiro Nishide. Lees verder
Een triazolinedion.
Thermoharders, zoals polyurethanen, zijn kunststoffen die tijdens de polymerisering vernetten en moeilijk tot niet herbruikbaar zijn. Bij verhitting smelten ze niet, maar verkolen ze. Onderzoekers van de Rijksuniversiteit van Gent hebben een truc bedacht om thermoharders toch verwerkbaar te maken. Met behulp van zogeheten triazolinedionen zijn thermoharders weer plastisch (en dus verwerkbaar) te maken. In de scheikunde wordt dan wel van klikchemie gesproken.