Geheugencapaciteit hersens tien keer groter dan gedacht

Druk verkeer tussen axon en synaps

Tussen de axon (groen) en de synaps (geel) vindt druk verkeer plaats (afb: Salk-instituut)

Aan onze hersens worden toch al allerlei grote getallen toegeschreven, maar naar nu (b)lijkt zijn die getallen nog ruimschoots te kleine. Onderzoekers van het Salk-instituut (VS) en de universiteit van Texas in Austin denken te weten dat de geheugencapaciteit tien keer groter is dan tot nu toe werd aangenomen/geschat. De onderzoekers hebben ook meer inzicht gekregen in de energiezuinige werkwijze van hersens. We hebben het dan nog maar over rattenhersens. Daar kunnen hedendaagse computers nog een stevige punt aan zuigen… Lees verder

“Geen kritische periode om tweede taal aan te leren”

Als het om het aanleren van een tweede taal gaat, worden er nogal wat sprookjes verteld. Dat heeft er mee te maken dat we bij dergelijk onderzoek te maken hebben met mensen, ingewikkelde wezens die aan een groot aantal invloeden en omstandigheden blootstaan. Bovendien zijn de leervaardigheden en intelligentie (wat dat ook moge zijn) niet gelijkelijk over mensen verdeeld. Ik heb het idee dat er veel wordt aangenomen bij dit soort onderzoek. Nu hebben onderzoekers in Groningen en Essex (GB) weer aannemelijk gemaakt dat er geen kritische periode is voor het aanleren van grammatica in een vreemde taal. Wel zou aan ‘hersengolven’ (EEG) te zien zijn dat het vermogen een tweede taal op te pikken daalt met de leeftijd. Lees verder

Luchtvervuiling zou Alzheimer en Parkinson bevorderen

Rokende schoorsteenVolgens onderzoekers van de Harvard-universiteit (VS) bestaat er een relatie tussen de concentratie aan fijn stof in de atmosfeer en hersenziektes als Alzheimer , andere vormen van dementie en Parkinson. Marianthi-Anna Kiourmourtzoglou en haar collega’s zijn tot die conclusie gekomen na het doorspitten van gegevens van de Amerikaanse gezondheidszorger Medicare van bijna 10 miljoen 65-plussers in het noordoosten van de VS tussen 1999 en 2010. Lees verder

Hersenontsteking oorzaak Alzheimer (?)

Alzheimerhersens met microgliacellen

In hersens van Alzheimerpatiënten komen meer microgliacellen voor dan in gezonde hersens, hetgeen duidt op ontstekingen (foto: Carol Colton, Duke-universiteit)

De ziekte van Alzheimer tiert welig in de westerse wereld en er wordt veel onderzoek gedaan naar de oorzaken van die hersenziekte. Buiten allerlei speculaties heeft dat vele onderzoek echter nog niet al te veel opgeleverd. Nu denken onderzoekers van de universiteit van Southampton (GB) dat hersenontsteking daar een rol bij speelt. Ontstekingsremmers zouden gedrags- en geheugenstoornissen die gelieerd zijn aan de ziekte bij muizen zijn tegengegaan.
Lees verder

DNA stevig misvormd bij hersenkanker

Bradley Bernstein van het Broad-instituut

Bradley Bernstein van het Broad-instituut in Cambridge (VS)

Kanker vindt vaak zijn oorsprong in mutaties in genen die met groei te maken hebben, maar bij hersenkanker waren die mutaties niet te vinden. Wel blijkt dat de structuur en organisatie van het DNA in hersenkankercellen behoorlijk in de war is, vonden Amerikaanse onderzoekers. Stukken DNA, die normaal gesproken gescheiden zijn, waren aan elkaar geplakt, waardoor een naburig groeigen uit zijn sluimerslaap zou zijn gewekt. Dit zou een heel andere vorm van kanker zijn dan de meeste andere kankersoorten, maar hoogstwaarschijnlijk niet uniek. Onderzoeker Bradley Bernstein van het Amerikaanse Broad-instituut zegt hetzelfde fenomeen al bij andere tumoren te hebben waargenomen. De onderzoekers vonden ook een medicijn, 5-azacytidine, dat in celkweken de schade aan DNA herstelde. Lees verder

Simpele truc zou getuigenissen betrouwbaarder maken

getuige voor Belgische rechtbankDe Amerikaanse organisatie Innocence (onschuld) onderzocht meer dan 300 gevallen waarin een onschuldige was veroordeeld. Daarbij bleek in 70% van de gevallen ooggetuigenissen de doorslag te hebben gegeven of althans een belangrijke rol te hebben gespeeld bij het aanwijzen van de verkeerde als schuldige. Die verkeerde identificaties zijn hoogstwaarschijnlijk zelden boos opzet, maar ons geheugen is plooibaar en vooral de omstandigheden waarbij de getuigen de dader moeten aanwijzen laten ruimte voor, vaak onbewuste, manipulatie. Een simpele truc , laat de ooggetuige meteen inschatten hoe zeker hij is, zou die identificaties veel betrouwbaarder maken vonden onderzoekers rond John Wixted van de universiteit van Californië in San Diego. Dat is helemaal niet zo vanzelfsprekend. Vaak wordt pas bij de in de rechtszaal gevraagd hoe zeker ze zijn van hun getuigenis.
Lees verder

Het wondere leven van stercellen in de hersens

Stercellen van mens en rat

Stercellen van ratten (links) en van de mens (foto: Ye Zhang en Steven Sloane)

Stercellen of astrocyten zijn hersencellen. Ze behoren tot de gliacellen, de ‘lijm’ in het hersenweefsel. Zonder die stercellen zou er niet veel terecht komen van dat belangrijke orgaan. Ze spelen een belangrijke rol bij het tot stand komen van de communicatie van de hersencellen, repareren beschadigd weefsel en spelen een rol in de bloed/hersenbarrière. Dat is allemaal duidelijk geworden uit onderzoek bij dieren (vooral muizen en ratten), maar hoeveel zegt dat over het functioneren van stercellen in menselijke hersens? Onderzoekers van, onder meer, de Stanford-universiteit in de VS zijn eens gaan kijken hoe dat zit en waren in staat moleculaire of genprofielen te schetsen van gezonde en van zieke hersens. Lees verder

Molecuul ruimt plaques bij Alzheimer op bij muizen

amyloïdeplaques

Nog steeds is onduidelijk of de plaques (bruin) oorzaak of gevolg van de ziekte zijn

Anderhalve maand geleden stond er in weblog een verhaaltje over Zweedse onderzoekers die op antilichamen lijkende eiwitten hadden ontworpen die succesvol waren bij muizen met ‘menselijke’ Alzheimer. Nu blijken Koreaanse wetenschappers er in geslaagd te zijn om de amyloïdeplaques die kenmerkend zijn voor die aftakelingsziekte te verminderen. De plaques worden afgebroken in onschuldige brokstukken (monomeren). Ook de Koreanen hebben dat vooralsnog alleen laten zien bij muizen. Het ‘wondermiddel’ is EPPS (voor liefhebbers: 4-(2-hydroxyethyl)-1-piperazinepropaansulfonzuur). Hoe dat in zijn werk gaat is duister. Lees verder