Tag archieven: astrocyten

Astrocyten zijn de ‘grondleggers’ van het langetermijngeheugen

Geplaatst op door
Beantwoorden
Herinneren en de rol van stercellen

De oplichtende (=actieve) stercellen in de diverse delen van de muizenhersentjes (afb: Jun Nagai et al./Nature)

Geheugen is een raar ‘ding’. Ik(=as) kan me met glasheldere beelden en al een voorval herinneren toen ik vier was en mijn vader me achter op de fiets naar de Berlagebrug bracht. Daar stond een muntgroene auto met houten strepen. Ik was niet blij toen ik in de auto werd gezet, waar de jongste broer van mijn vader achter het stuur zat. Mijn (glasheldere) herinnering gaat pas weer verder als we met pech in Limburg (leerde ik later) langs de weg staan en een stel opgeschoten jongens met mijn oom onder de kap doken. De rest van de reis en het feest (een eerste communie van een neef) herinner ik me niet.
Hoe werkt dat? En is het niet vreemd dat mensen met geheugenproblemen vaak de oudste herinneringen wel bewaren?

Onderzoekers van RIKEN rond Jun Nagai denken nu dat astrocyten (stercellen) verantwoordelijk zijn voor het stabiliseren van herinneringen en niet de neuronen; althans bij de proefdieren: muisjes Lees verder →

‘Stamcellen’ in hersens gevonden bij patiënten met hersenschade

Geplaatst op door
Beantwoorden
Gliose

Gliose is de reactie van gliacellen (hier stercellen) op schade (afb: Götz et. al/Nature)

Al tientallen jaren wordt er gestreden over het bestaan van hersenstamcellen, die schade in de hersens zou kunnen herstellen. Voorlopig wordt er door de meeste hersenonderzoekers van uit gegaan dat die misschien hooguit in de hippocampus hersenstamcellen zouden (kunnen) zijn. Nu lijken onderzoeksters in Duitsland bij mensen met hersenschade cellen te hebben ontdekt met eigenschappen van hersenstamcellen. Daarbij speelt het eiwit galectine-3 een rol dat meteen als kandidaat wordt aangemerkt voor therapeutische doeleinden. Lees verder →

Nog niet eerder ontdekte celsoort in hersens gevonden

Geplaatst op door
Beantwoorden
signaaloverdracht hersens

De signaaloverdracht via synapsen van buurcellen in de hersens (afb: OIST)

Het lijkt er op dat in de hersens naast de hersencellen (neuronen) en gliacellen (een soort afweercellen) er nog een celtype in de hersens (van muisjes) aanwezig is. Dat ‘nieuwe’ celtype is een kruising tussen neuronen en stercellen (astrocyten, een vorm van gliacellen). De ontdekking zou wel eens betekenis kunnen hebben voor de kennis over de communicatie tussen hersencellen. Wellicht, roepen de wetenschappers (of hun voorlichters) dan heel blij, zou die kennis ook kunnen leiden tot nieuwe behandelingen voor hersenziektes. Lees verder →

Beïnvloedt spiereiwit irisine Alzheimer?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Irisine

Irisine is een eiwit in spieren dat, onder meer, zorgt voor energievoorziening, maar in de hersens kennelijk ook voor de afbraak van beta-amyloîdeplaques en tauknopen (afb: frontiersin.org)

Proeven met kweken van hersencellen met beta-amyloïdeplaques en tauknopen, kenmerken voor de ziekte van Alzheimer, lijken er op te wijzen dat het spiereiwit irisine die plaques en knopen vermindert. Lees verder →

Gliacellen stimuleren het plaatsgeheugen (bij muisjes)

Geplaatst op door
Beantwoorden
Plaatsgeugenvorming


Plaatscellen (blauw) en stercellen (geel) (afb: Kirsten Bohmbach/Uniklinik Bonn)

Ooit werden gliacellen in de hersens gezien als een soort lijm (glia is oud-Grieks voor lijm) tussen de ‘echte’ hersencellen. Inmiddels is het erkende takenpakket van die hersencellen aanzienlijk belangrijker gebleken. Ze vervullen afweer- en reparatiediensten en nu blijkt dat ze ook meedoen aan het echte hersenwerk: gliacellen helpen mee bij geheugenvorming, zo blijkt nu uit onderzoek van, onder meer, de universiteit van Bonn (D). Lees verder →

Astrocyten in de hersens (b?)lijken gestuurd door darmflora

Geplaatst op door
Beantwoorden

Stercellen of astrocyten

Stercellen vervullen veel nuttige taken, maar lijken niet alleen bij MS-patiënten in de fout te gaan.

Astrocyten, ook wel stercellen genoemd, zijn de meeste komende cellen in het centrale zenuwstelsel. Toch zijn die niet erg goed onderzocht. Lange tijd werd aangenomen dat ze zorgden voor voeding en ondersteuning van andere beter onderzochte cellen in hersens en ruggenmerg. Zo langzamerhand rijst echter het beeld op dat die stercellen ook een rol (kunnen) spelen bij de achteruitgang van de hersens, ontstekingen en hersenziektes. Nu blijkt uit onderzoek dat een ondersoort het tegenovergestelde kan doen, ‘gestuurd’ door de darmflora. Lees verder →

Huizen er beestjes in onze hersens?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Hebben de hersens een eigen microbiotoom?

Bacteriën in hersenweefsel. De donkere plek is de doorsnede van een bloedvat (afb: Roberts, Walker & Farmer)

Rosalinda Roberts van de universiteit van Alabama en medeonderzoeksters oogstten nogal wat opzien op de bijeenkomst vorig week van de Amerikaanse vereniging voor neurowetenschap met een haarscherpe foto van bacteriën in hersens. Die horen daar niet te komen. De onderzoeksters houden nog een slag om de arm. Het gaat tenslotte om een foto van hersens van een dode en het is niet helemaal uitgesloten dat die ‘beestjes’ daar daar door bevuiling van het monstermateriaal zijn terechtgekomen… Maar toch. Inmiddels wordt er al druk gespeculeerd wat dit zou kunnen betekenen voor het ontstaan van hersenziektes. Lees verder →

Kan virus in de hersens Parkinson bestrijden?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Hersencellen bij Parkinsonpatiënten produceren veel minder van de signaalstof dopamine

Hersencellen bij Parkinsonpatiënten produceren veel minder van de signaalstof dopamine (lichtblauw) (afb: Sciencephoto.com)

Het moet niet gekker worden, denk je soms als je over onderzoek leest, maar waarom zou je niet alle bondgenoten gebruiken die je kunt inzetten tegen ziektes? Neem nou virussen. Die micro-organismen, waarvan de geleerden nog niet weten of we die wel tot het ‘leven’ mogen rekenen, hebben we al in dienst genomen om allerlei klusjes te doen, zoals het afleveren van DNA aan cellen, waarom zouden we die niet inzetten tegen ziektes? Die van Parkinson, bijvoorbeeld, om hersencellen om te programmeren tot gezond. Zoiets. Bij muisjes leverde de aanpak resultaat op. Lees verder →

Giftige hersencellen mogelijk oorzaak hersenziektes

Geplaatst op door
Beantwoorden
Stercellen of astrocyten

Stercellen vervullen veel nuttige taken, maar lijken niet alleen bij MS-patiënten in de fout te gaan.

Stercellen of astrocyten komen in onze hersens veel meer voor dan de neuronen, de ‘gewone’ hersencellen. Ze doen daar allerlei goed werk, maar kunnen zich ontpoppen tot doders die aan de basis (zouden kunnen) liggen van allerlei hersensziektes, denken onderzoekers. De onderzoekers zien mogelijkheden voor behandeling. Lees verder →

Het wondere leven van stercellen in de hersens

Geplaatst op door
Beantwoorden
Stercellen van mens en rat

Stercellen van ratten (links) en van de mens (foto: Ye Zhang en Steven Sloane)

Stercellen of astrocyten zijn hersencellen. Ze behoren tot de gliacellen, de ‘lijm’ in het hersenweefsel. Zonder die stercellen zou er niet veel terecht komen van dat belangrijke orgaan. Ze spelen een belangrijke rol bij het tot stand komen van de communicatie van de hersencellen, repareren beschadigd weefsel en spelen een rol in de bloed/hersenbarrière. Dat is allemaal duidelijk geworden uit onderzoek bij dieren (vooral muizen en ratten), maar hoeveel zegt dat over het functioneren van stercellen in menselijke hersens? Onderzoekers van, onder meer, de Stanford-universiteit in de VS zijn eens gaan kijken hoe dat zit en waren in staat moleculaire of genprofielen te schetsen van gezonde en van zieke hersens. Lees verder →