Kan scheikunde baat hebben bij de chemie van het leven?

Wilhelm Huck

Wilhelm Huck (afb: Radbouduniversiteit)

Stoffen worden in levende systemen ‘al spelend’ aangemaakt, waarmee wij aardlingen grote problemen hebben om die na te bootsen. Scheikundigen hebben allerlei soms vernuftige, soms rondweg grove manieren gevonden om stoffen te synthetiseren, maar al te vaak gaan die toch gepaard met veel geweld (hoge temperatuur en druk). Aleksander Pogodajev heeft in zijn promotieonderzoek aan de Radbouduniversiteit onderzoek gedaan naar een soort netwerken van chemische reacties die de soepelheid en verwevenheid van reacties in levende systemen moeten nabootsen.
Lees verder

Weer blijkt dat water in twee vloeibare vormen voorkomt

fasediagram water

Op het wereldwijde web zijn nogal wat afwijkende fasediagrammen van water te vinden (afb: Wiki Commons)

Het lijkt op een herhaling van zetten. Op 20 september j.l.  mocht ik melden op gezag van Greg Kimmel c.s. dat er twee soorten vloeibaar water zijn. Nu vis ik een bericht op waar weer gemeld wordt dat er twee soorten vloeibaar water zijn. Ging het bij dat onderzoek om supergekoeld water, nu werd die vreemde toestand waargenomen bij verschillende druk, maar wel degelijk bij supergekoeld water. Zo zou bij rond 210 K (-63°C) bij een andere druk ook een andere vloeistof ontstaan met een dichtheid die eenvijfde verschilt. Als de druk snel veranderd werd voordat het water bevroor, dan konden de onderzoekers de ene vloeistof over zien gaan in de andere. Een raar goedje, water. Lees verder

Bacteriën houden het lang vol in de ruimte

De Tanpopo-module

De Tanpopo-module aan het internationale ruimtestation (afb: WikiMedia Commons)

Is leven in de ruimte mogelijk? Sommig leven, zo blijkt. Klompen bacteriën bleken zich jarenlang te kunnen handhaven aan de buitenkant van het internationale ruimtestation. Die zouden zo ook een reis naar Mars kunnen overleven, denken wetenschappers, en terug. Lees verder

2000 jaar oude palmzaadjes kunnen nog ontkiemen

Sarah Sallon met Methuselah

Sarah Sallon (l) met ‘voorloper’ Methesulah die al in 2005 ontkiemde uit 2000 jaar oud zaad (afb: israel21c.org)

Tweeduizend jaar oude zaadjes van een verdwenen palmsoort bleken nog steeds te kunnen ontkiemen en leverden zeven palmbomen op in de woestijn in de buurt van Jeruzalem. Eerder in 2005 waren Sarah Sallon van het Louis Borickcentrum in Jeruzalem en haar medeonderzoeksters er al in geslaagd een enkele dadelpalmboom (Phoenix dactylifera) te kweken uit oud zaad. Voor zover bekend zijn dit de oudste zaadjes die ooit weer zijn ontkiemd. De zaadjes waren gevonden in grotten en een oud paleis van koning Herodus de Grote, die in de laatste eeuw voor Christus leefde. Lees verder

Eerst kwamen de embryo’s toen pas de meercellige organismen

Embryonale ontwikkeling van Caveasphaera

De embryonale ontwikkeling volgens de onderzoekers (afb: Philip Donoghue en Zongjun Yin)

Meercellige organismen ontwikkelden zich uit eencelligen tot zo’n 30, 40 verschillende organismevormen. De discussie wanneer die overstap is gemaakt duurt nog steeds voort. Tot nu toe was er alleen maar een kans op een antwoord te vinden door moderne dieren te onderzoeken en verwante soorten. Onderzoekers denken nu in gesteenten het  bewijs gevonden te hebben voor die evolutionaire reuzenstap. In dat gesteente bevinden zich afdrukken van van embryo’s die lijken op de meercellige fasen in de levenscyclus van eencellige verwanten. Lees verder

Voorlopig zijn we nog steeds ‘alleen’ in het heelal

Geen intelligent leven ontdekt

Amir Aczel is er van overtuigd…

Na drie jaar met telescopen ruim 1300 sterren tot 160 lichtjaren van ons vandaan te hebben ‘afgeluisterd’ met telescopen moet de conclusie zijn dat we in ieder geval in dit deel van het heelal de enige vorm van intelligent leven vormen. De astronomen hoorden slechts stilte. Dat zegt natuurlijk nog helemaal niks… Lees verder

Gereanimeerde hersens

Tien uur na de dood vertonen hersencellen nauwelijks nog activiteit (links), terwijl in ‘gereanimeerde’ hersens volop leven is bij neuronen (groen) en ondersteunende cellen (rood) (afb: Yale)

Vier uur nadat varkens geslacht waren om te worden opgepeuzeld, konden onderzoekers cellen uit de hersens van die varkens weer tot ‘leven’ wekken met een systeem dat BrainEx is genoemd. Dat voorzag het varkensorgaan van voedingsstoffen, zuurstof en chemicaliën om ervoor te zorgen dat de hersencellen niet langer vuurden. Ze konden die gereanimeerde hersencellen 36 uur in leven houden. Is de dood niet langer absoluut? Lees verder

Het wemelt van het leven diep onder de grond

Vel en verscheiden leven onder de grond

Er hoefde niet altijd geboord te worden om het ‘diepe leven’ te zoeken (afb: deepcarbon.net)

Niet alleen op de aardbodem bestaat leven, maar ook ver daaronder. Onderzoekers schatten dat al het onderaardse leven bij elkaar zo’n 15 tot 23 miljoen ton koolstof omvat. Zo’n 70% van alle bacteriën en archaea zouden een onderaards leven leiden. Lees verder

Ingevroren wormpjes na 40 000 jaar tot leven gewekt

Rondwormpjes van 40 000 jaar

Tot leven gewekt na een ‘winterslaap’ van tienduizenden jaren

Wormpjes die meer dan 40 000 jaar waren ingevroren in de permafrost bleken, eenmaal ontdooid, weer uit hun langdurige winterslaap gehaald te kunnen worden. Die twee zouden het ontstaan van de Homo erectus nog hebben meegemaakt en uiteraard ook de wolharige mammoet. Daarmee zouden ze de oudste levende wezens op aarde zijn.
Lees verder

Mens maar 0,01% van aardse leven, verwoest 83% van het wild

Veetteelt in Brazilië

De cologische voetafdruk van veeteelt is buiten alle proporties. Hier een voorbeeld daarvan uit Brazilië (afb: Greenpeace)

De mens is een verwoestende diersoort. Die zich als slim beschouwende diersoort maakt in kilo’s gemeten maar 0,01% van al het leven op aarde uit, maar is wel verantwoordelijk voor de verdwijning van 83% van alle in het wild levende zoogdieren en de helft van alle planten, zo leert een inventariserend onderzoek. Het overgrote deel van de dieren op deze wereld zijn landbouwdieren. Die nu 7,6 miljard ‘slimme’ zoogdieren hebben nog niet ontdekt hoe ze zichzelf in bedwang kunnen houden. Lees verder