Zwarte doos van ki open gebroken (?)

Nicholas Jackson

Over kunstmatige intelligentie is een hoop te doen, maar zelden komt een groot minpunt van ki daarbij voorbij: haar immense onnavolgbaarheid. Bij veel (zo niet alle) ki-systemen is niet te achterhalen hoe het systeem tot een bepaalde slotsom is gekomen en dat is toch niet onbelangrijk voor een systeem dat steeds hoger in de beslisboom terechtkomt. Er zijn onderzoekers die werken aan ’transparante’ (=navolgbare) ki-systemen maar onderzoekers zouden die ‘zwarte doos’ hebben opengebroken door een combinatie van ki, automatische synthese en experimentele analyse met als ‘bijproduct’ betere zonnecellen. Lees verder

Sluimerend ‘vermogen’ van lithiumbatterijen gevonden

Lithiumijzerfosfaatbatterijen

Lithiumrijke (onder rechts) en lithiumarme gebieden in de kathode. Daarnaast ook de resultaten van rekenmodellen. LPF is de Angelsaksische afko van lithium-ijzerfosfaat (afb: Daniel Knez et al./TU Graz)

In de praktijk presteren batterijen vaak aanzienlijk slechter dan de theorie voorspelt. In een lithium-ijzerfos-faatkathode (LiFePO4) zagen onderzoekers van de Technische Universiteit van Graz waar de schoen knelt: vastzittende lithiumionen. Lees verder

Amerikaanse overheid wil zelf op termijn van wegwerpkunststof af

Kunststofafval uit oceaan geveegd

Troep uit de oceaan

De Amerikaanse overheid onder, nu nog, Democratische leiding zou op termijn van alle wegwerpkunst-stofproducten af. Dat is niet geheel zonder betekenis aangezien de Amerikaanse overheid ’s werelds belangrijkste koper van consumentenproducten schijnt te zijn. De regering Biden wil ook strengere klimaat- en milieumaatregelen invoeren voor fabrikanten van kunststofproducten. Lees verder

Textiel zou in een kwartier omgezet kunnen worden in nuttige moleculen

textielrecyclering

Met een glycoseproces zou 88% van het afvaltextiel kunnen worden gerecycleerd (afb: Dionisios Vlachos et. al/Science Advances)

Kleren vormen na een soms bijster kort gebruik, mede aangewakkerd door dat rare fenomeen mode, gigantisch hopen afval, waar vooralsnog weinig nuttigs mee te doen valt. Nu denken onderzoekers een scheikundige methode te hebben gevonden om die afvalberg in korte tijd (gemeld wordt een kwartier) om te zetten in voor de mens nuttige verbindingen, zelfs bij een mengeling van verschillende textielvezels. Met deze techniek zou 88% van het textielweefsel zijn te kringlopen, denken de onderzoekers.
Lees verder

Niet-dierlijk leer in de maak

Ananasleer

Het leermaakproces (afb: Taweechai Amornsakchai et. al/Sustainability)

Leer is geweldig materiaal, maar daar heb je wel dode dieren voor nodig. Al vaker is geprobeerd een groen en diervriendelijk alternatief voor leer te ontwikkelen, maar nu denken onderzoekersters van de Mahidoluniversiteit in Thailand dat alternatief gevonden te hebben: een combinatie van ananasvezels en natuurrubber. Lees verder

Een houten satelliet (is zo gek nog niet?)

Jan en alleman zijn bezig om duizenden raketten en satellieten de ruimte in te sturen, maar niemand schijnt zich druk te maken over de schadelijke gevolgen van al die opgepepte ruimteactiviteit voor milieu en klimaat. Dat blijkt niet helemaal waar te zijn want aan de universiteit van Kyoto zijn al sedert 2020 onderzoekers en ingenieurs bezig om een houten satellietje de ruimte in te sturen. Of daarmee de schade aan klimaat en milieu erg zal worden verminderd is een (mijn=as) grote vraag, maar is in ieder geval is het een opmerkelijk initiatief (of naïef?). Lees verder

Arrokoth schijnt ‘besuikerd’ te zijn

Arrokoth

Het planeetje Arrokoth bestaat uit twee delen: Ultima en Thule (afb: WikiMedia Commons)

Arrokoth is een transneptunus-planeetje in de Kuipergordel in de rand van het zonnestelsel dat er een beetje uitziet als een onafgemaakte sneeuwpomp met alleen een hoofd en een romp. Onderzoekers denken nu dat dat planeetje met een lengte van zo’n 36 km met een suikerlaagje is overtrokken, met, onder meer glucose (onze suikersuiker) en ribose. En meteen gaan de speculaties over het ontstaan van leven weer rond. Lees verder

Een kwantumchip met miljoenen kwabits? Het lijkt mogelijk

Zuiver silicium

Een plak silicium wordt beschoten met lichte siliciumionen ter vervanging van de zwaardere isotopen (29 en 30) (afb: David Jamieson et. al/ Nature)

Een manier om heel zuivere siliciumplakken te maken zou de weg openen naar een kwantumchip met miljoenen kwantumbits. Dat begint er op te lijken. Nu zitten ‘we’ nog maar op een paar honderd kwabits. David Jamieson van de Universiteit van Melbourne en medeonderzoekers hebben daartoe fosforatomen geïmplanteerd in zeer zuiver silicium. Overigens zeggen onderzoekers van de universiteit van Bazel ook zo’n prestatie te hebben geleverd met spins van ‘gaten’, ook met silicium.
Lees verder

Diamantjes gemaakt zonder extreme druk te hoeven gebruiken

Tot briljanten geslepen diamenten

Tot briljanten geslepen diamanten die een stuk groter zijn (afb: WikiMedia Commons)

Ze zijn niet groot, ongeveer 0,1 mikrometer ongeveer zo groot als een virus, maar het zijn toch diamantjes. Het grote verschil met de kunstmatige diamanten die nu worden gemaakt is dat je er geen waanzinnig hoge druk bij nodig hebt. Nu worden die grotere diamantjes gemaakt bij een druk van 60 000 atmosfeer en 1600 °C. Lees verder

Is de foutloze kwantumbit in de maak?

Magneetje dat elektron vangt

Een magneetje (blauw) moet het elektron vasthouden (afb: Erika Kawakami et. al/Physical Review Applied)

De kwantumcomputer worden allerlei ‘bovennatuurlijke’ gaven toegedicht, maar voorlopig zullen die eerst maar een stuk stabieler moeten worden en de neiging de fout in te gaan moeten onderdrukken. Nu lijkt een wat vergeten onderzoek uit de jaren 90 uitzicht te bieden op kwantumbits die foutloos werken, waarbij gebruik wordt gemaakt van elektronspins op een ‘bedje’ van vloeibaar helium in plaats van in kristallen. Lees verder