Kwantumeffecten waargenomen bij kamertemperatuur

Magnetisering strontiumtitanaat met gepolariseerde terahertzgolven

Magnetisering strontiumtitanaat met circulair gepolariseerde terahertzgolven (afb: Stefano Bonetti et. al/Nature)

Die magische kwantumcompu-ter lijkt maar niet echt dichterbij te komen. Een van de vele problemen van de kwantumtechniek is dat die effecten alleen te beïnvloeden lijken bij extreem lage temperaturen (dan hebben we het niet eens over de grote foutgevoeligheid van die techniek). Nu schijnt voor het eerst een kwantumeffect te zijn waargenomen dat doenlijk is bij kamertemperatuur. Onderzoekers konden met behulp van laserlicht niet-magnetisch materiaal magnetiseren. Lees verder

Kwantumrekentuigen op hun kwantumvaardigheden getoetst

kwantumrekentuigtest

De test verloopt in twee stappen ( afb: Eisert et. al./Nature)

Al jaren worden kwantumcomputers aangeprezen als magistrale rekenaars, waarbij vergeleken de digitale ‘supercomputers’ stuntelende kleuters zouden lijken, maar vooralsnog is de grote doorbraak uitgebleven (ter vergelijking: in de jaren ’80 werd al hoog opgegeven van kunstmatige intelligentie). Nu hebben onderzoekers vast een toets ontwikkeld die de kwantumvaardigheden van dat type rekentuigen zal kunnen beoordelen. Lees verder

De kat blijkt toch groter dan een kwantumdeeltje (oid)

de kat van Schrödinger

De (arme) kat van Schrödinger (afb: WikiMedia Commons)

De kat van Schrödinger is waarschijnlijk een van de bekendste gedachtenexperimenten om de rare wereld van de kwantummechanica te typeren. In die wereld kan iets dood en levend zijn. Nu lijkt het er op dat onderzoekers van de ETH in Zürich dat verhaal daadwerkelijk hebben uitgevoerd, weliswaar niet met een kat en met gif. Het ging Marius Bild en medeonderzoekers er om de grens tussen de kwantum- en de echte macroscopische wereld te onderzoeken. Waar gaat ‘gekte’ over in ‘normaal’? Ze gebruikten daarvoor een kristal van 16 µg, niet echt een kat maar voor de kwantumwereld vreselijk groot.
Lees verder

Nee, er is geen Tweede Wet van verstrengeling

Geen tweede wet van verstrengeling

De verstrengeling wordt altijd minder als je van de uitgangstoestand via een tweede weer teruggaat de oorspronkelijke… (afb: UvA)

Soms lijkt het er op of we, natuurkundig bekeken, in twee werelden leven (dan gaat het nog niet eens over dimensies): de macro- en de microwereld. In die eerste ‘heerst’ de klassieke natuurkunde zoals de thermodynamica in die tweede de kwantummechanica. In die laatste wereld bestaat zoiets als verstrengeling, deeltjes of systemen die, onafhankelijk van de afstand, met elkaar ‘verbonden’ zijn. Hebben die werelden (zienswijzen?) met elkaar te maken of zijn ze onderscheiden? We hebben een wet, de tweede, in de thermodynamica die zegt dat, plat gezegd, de chaos alleen maar groter kan worden. Is er dan een tweede wet van de verstrengeling? Nee, zeggen geleerden nu. Lees verder

Chaos geeft de kwantumwereld ‘warmte’

Kwantumthermometer

De truc (?) om met een kwantumthermometer (rood) de temperatuur in een kwantumssysteem te bepalen (afb: TU Wenen)

De kwantumwereld is (ons) zo vreemd dat het lijkt over er, ten  minste, twee verschillende werelden bestaan: de echte, direct waarneembare en de kwantumwereld. Toch moeten die elkaar ergens ontmoeten. Hoe kunnen de thermodynamicawetten (of ik zou eigenlijk regels moeten zeggen) ontstaan uit de kwantumregels? Nu zouden onderzoeksters hebben uitgevogeld dat alleen waar chaos heerst de thermodynamicaregels voortkomen uit de kwantumregels. Lees verder

“Natuurkundewetten bestaan niet”

Sankar Das Sarma (afb: univ.van Maryland)

Sommige mensen zouden het een woordenstrijd noemen, een strijd over de betekenis van woorden.  Andere mensen zullen zich afvragen wat de zin van zo’n opmerking is. Zolang je met die (niet)wetten dingen kunt voorspellen zijn ze toch gewoon nuttig? De theoretisch natuurkundige Sankar Das Sarma krijgt in the Guardian ruimte om zijn visie uit te leggen en ik houd van mensen die de boel af en toe eens flink opschudden. Lees verder

Onderzoekers zou voor het eerst een ‘wormgat’ hebben gemaakt

Een wormgat volgens A. Mueller

Zo ziet volgens A. Mueller van Caltech een wormgat er uit….

Kwantummechanici hebben een proef ontwikkeld waarmee ze het gedrag en de dynamica van een speciale vorm van wat een wormgat heet kunnen bestuderen.
Lees verder

Supergeleiding was eigenlijk van begin af aan geen geheim

Hogetemperatuursupergeleiders

In de jaren ’80 maakte de kritische temperatuur waar beneden supergeleiding heerst een ‘sprong’

Een 36 jaar oude theorie over hoe supergeleiding bij wat wat hoogdravend hogetemperatuu-rsupergeleiders worden genoemd werkt blijkt het aan het rechte eind gehad te hebben, maar nog steeds is allesbehalve duidelijk waar die sterke supergeleiding vandaan komt in cupraatkristallen. Het verschijnsel laat niet meteen al zijn geheimen oplossen. Lees verder

Gebruiken onze hersens kwantummechanica?

Erwin Schrödinger

Erwin Schrödinger: Wat is leven? (afb: WikiMedia Commons)

Onderzoekers van het Trinitycollege denken dat onze hersens gebruik maken van kwantummechanische principes. Kwantumprocessen in de hersens zouden kunnen verklaren waarom onze hersens nog steeds superieur zijn  aan supercomputers als het gaat om onvoorziene omstandigheden, beslissen of iets nieuws leren. Wellicht dat er ook een relatie is tussen kwantumprocessen en ons (onvindbare) bewustzijn. Lees verder

Zwaartekracht scheidt Einsteins relativiteitstheorie van de kwantumtheorie

QG-MM-logoDe algemene relativiteitstheorie van Albert Einstein staat nog steeds recht overeind. Aan de andere kant hebben we de kwantumtheorie. Die twee botsen met elkaar als het gaat over zwaartekracht. Zijn die twee onverenigbare belangrijke steunpilaren van de natuurkunde toch te verenigen? Er worden pogingen gedaan en wellicht…. Lees verder