Je lot wordt niet bepaald door je DNA

Aanbieding 23andme

Bedrijven als 23andme verdienen geld aan het voorspellen van je gezondheidsrisico’s aan de hand van je DNA (afb: 23andme.com)

Onderzoek van de universiteit van Alberta (Can) zou hebben uitgewezen dat DNA niet je (nood)lot bepaalt. De bijdrage van de genen aan ziektes als kanker, Alzheimer en suikerziekte zou maar op zijn hoogst 5 tot 10% zijn. Je DNA is dus nauwelijks een goede voorspeller van het verloop van je gezondheid, is de boodschap. Er zijn uitzonderingen, overigens. Lees verder

Welles/nietes: elke drup alcohol is te veel

Alcoholgebruik: drink met mate

Alcohol is slecht voor de gezondheid.

Over de hele wereld wordt alcohol gedronken. Een op de drie wereldbewoners drinkt. Elk jaar zouden er 2,8 miljoen mensen sterven door alcoholgebruik. Er is al vele jaren een welles/nietes-discussie over de (gezonde) bijeffecten van alcoholgebruik en verschillende malen zou zijn aangetoond dat in lage doses (een à twee glazen per dag) alcohol goed voor ons is. Niet lang geleden kwamen onderzoekers echter met het verhaal dat elke druppel alcohol schadelijk is en nieuw onderzoek ondersteunt die conclusie: elke druppel alcohol is te veel. Lees verder

Sommige virussen maken subtiel misbruik van gastheer

Cytomegalovirus

Het cytomegalovirus

Virussen worden door veel biologen niet als levende organismen beschouwd. Desalniettemin kunnen die niet-beestjes het ons aardig lastig maken. Virussen stellen ook weinig voor. Ze bestaan uit een omhulling, genetisch materiaal en een paar voorzieningen om bij cellen in te breken. Daarbinnen in die cellen kapen ze de ‘genetische machine’ om duizenden kopieën van zichzelf te laten maken. Veel virussen onderdrukken boodschappen van de cel die de activiteiten aansturen die ze niet nodig hebben en versterken andere.
Sommige virussen bespelen hun gastheer subtieler, ontdekten onderzoekers van de universiteit van Californië in San Diego onlangs. Die blokkeren geen boodschappen van cellen, maar veranderen ze. Lees verder

Zelfzuchtige mitochondriën als ziektebronnen

Fouten in mitochondriaal DNA

Fouten in mitochondriaal DNA worden geassocieerd met nogal wat ziektes (afb: Wiki Commons)

Mitochondriën, de krachtcentrales van de cel, schijnen zich steeds vaker te ontpoppen als aanstichters van ziektes en lijken zelfs de hand te hebben in het verouderingsproces. Nu hebben onderzoekers van de Amerikaanse Vanderbilt-universiteit gevonden dat zelfzuchtige mitochondriën, die een eigen DNA hebben (mtDNA), een rol spelen bij het ontstaan van diverse ziektes. Ze achterhaalden hoe die egoïstische organellen regelmechanismes weten te omzeilen.
Lees verder

“Effecten bevolkingsonderzoek kanker overschat”

BorstkankeronderzoekDe positieve effecten van kankerbevolkings-onderzoek worden overschat, zo menen Amerikaanse en Duitse kankeronderzoekers. Ze achten het zelfs mogelijk dat bevolkingsonderzoek niet eens levens redt, zoals gezondheidsautoriteiten vaak beweren. Het wetenschappelijk tijdschrift  BMJ (British Medical Journal) wijdt ook nog eens een hoofdredactioneel commentaar aan de kwestie. Het blijft voorlopig welles/nietes. Lees verder

Genenkaart toont weke plek van kanker

Overlevingsgenen

Elke kankersoort heeft een ander basispakket van overlevingsgenen (afb: Cell)

Er is een kaart gemaakt van genen die kankercellen in leven houden. Die genenkaart geeft enige houvast hoe ons erfgoed werkt en welke genen betrokken zijn bij ziektes als kanker. De onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Toronto (Can) vonden zo’n 1580 genen die wezenlijk zijn voor de overleving van cellen, vijf keer meer dan tot nu toe werd aangenomen. Daar kwamen ze achter door alle genen, een kleine 20 000, stuk voor stuk weg te knippen in (menselijke) kankercellen. Daarmee wordt enig licht geworpen op de zwakke punten van kankercellen, hetgeen de basis zou kunnen vormen voor nieuwe behandelmethodes. Lees verder

Weer (?) methode kanker vroegtijdig te ontdekken

Detectie kankercellen in bloedmonster

a) Rode bloedlichaampjes worden verwijderd en de gebiotineerde antilichamen (de Y’s) toegevoegd
b) Biotine met de aangehechte kankercellen hecht aan de microstructuur
c) De cellen kunnen afzonderlijk worden bestudeerd (afb: Nature/Jill Enders)

Onderzoekers van het KIT in Karlsruhe (D) en van het centrum voor nanotechnologie van de universiteit van Münster (D) schijnen een methode voor kankerdetectie ontwikkeld te hebben waarmee kankercellen in bloedmonsters in een vroegtijdig stadium kan worden ontdekt. We praten dan over 1 kankercel op 1 miljoen andere cellen. Er wordt al gewerkt aan een prototype voor gebruik in ziekenhuizen. Onlangs ontwikkelden Zweden ook al een methode voor kankerdetectie in het bloed. Lees verder

Kanker in bloed te detecteren

Kankerdiagnose aan de hand van RNA-profielen van bloedplaatjes

Aan de hand van RNA-profielen van bloedplaatjes zou niet alleen kanker kunnen worden gedetecteerd, maar ook de soort en de beste behandelwijze (afb: Cancer Cell)

Onderzoekers van, onder meer, de Umeå-universiteit (Zwe) hebben een RNA-test ontwikkeld voor bloedplaatjes om kanker te ontdekken en te lokaliseren. Ook zou met deze methode de beste behandelwijze kunnen worden gekozen. De kankerdetectie-test zou een nauwkeurigheids-score hebben van 96%.  Lees verder

Communicatienetwerk maakt gliablastoom ‘onweerstaanbaar’

hersentumor

Een getekende voorstelling van een glioblastoom. De ‘draden’ van het netwerk zijn paars, de kankercellen groenig (afb: Duits kankerinstituut)

Kanker heeft wel iets weg van de georganiseerd misdaad. Een groep Duitse onderzoekers ontdekten dat bij een ernstige vorm van hersenkanker, glioblastoom, de kankercellen met elkaar communiceren om weerstand te bieden aan hun bestrijding. Met die ontdekking komt weer een aangrijpingspunt in beeld: verstoor de communicatie en de kanker is hopeloos verloren (is dan de hoop). Die aanpak bleek inderdaad enig effect te hebben: de kankercellen werden minder agressief en lieten zich ‘gewilliger’ bestralen. Lees verder

Vitamine C toch een kankermedicijn (?)

PET-scan van longkanker

Een PET-scan toont de naar het energierijke glucose hongerende kankercellen in de longen (afb: Du Cane Medical Imaging/Science Source)

Tientallen jaren geleden was Nobelprijswinnaar Linus Pauling zo fanatiek de mogelijkheden van (grote hoeveelheden) vitamine C als allesmedicijn aan te prijzen, dat de wereld dacht dat de grote geleerde gek was geworden. Nu lijkt hij toch enigszins gelijk te krijgen, bij kanker dan en bij muizen. Vitamine C bleek in staat bij muizen kankercellen met een kankerverwekkende mutatie te doden en daarmee de groei van de tumor af te remmen. “Dit zou het antwoord op de vraag kunnen worden waar iedereen naar zoekt”, zegt moleculair bioloog Channing Der van de universiteit van Noord-Carolina. Lees verder