(afb: quantumuniverse.nl/Emma Loos)
Kwantum-technologie zou de toekomst zijn en de ‘aloude’ digitale techniek zou het hoofd moeten buigen, maar dat is geen opgelegd pandoer. Nu zeggen onderzoekers dat de aloude bitcomputer kan worden omgevormd tot een sneller en nauwkeuriger rekentuig dan de kwantumcomputer. Waarom een brekebeen als het kwantumrekentuig kiezen als je al iets beters hebt? Lees verder
Er hapert vaak nogal wat aan milieuonderzoek en de conclusies die onderzoekers daaraan verbinden. Volgens een, nog niet beoordeeld, onderzoek van de universiteit Hasselt (B) is 59% van de gerapporteerde conclusies niet gebaseerd op deugdelijk statistisch bewijs. “Ons onderzoek impliceert dat in die studies dingen beweerd worden die (statistisch;as) onvoldoende zijn onderbouwd”, stelt milieueconoom en statisticus Stephan Bruns. Lees verder
Het coronavirus (afb: CDC)
Voorlopig zullen we hier niet over uitgepraat raken. Het is opmerkelijk hoe weinig we afweten van virussen, ongeveer de simpelste organismen die er bestaan en door sommige wetenschappers niet eens tot het leven worden gerekend. Nu doet zich weer de vraag voor: kunnen we het coronavirus oplopen zonder er (zichtbaar en merkbaar) ziek van te zijn? Het lijkt er wel op.
Lees verder
Brian Nosek, leider reproduceerbaarheidsproject
Wetenschap is nog geen wetenschap als dat in een befaamd wetenschappelijk tijdschrift is gepubliceerd, maar pas als andere onderzoekers die experimenten kunnen herhalen en tot dezelfde conclusie moeten/kunnen komen. Reproduceerbaarheid is de laatste jaren een ‘heet’ thema en het blijkt nogal eens dat er nogal wat onderzoek wordt gepubliceerd in (ook) vooraanstaande tijdschriften, die, op zijn zachtst gezegd, niet helemaal kunnen kloppen. Na psychologie en economie werden nu sociaalwetenschappelijke studies onder de loep gelegd door een groep wetenschappers onder aanvoering van Brian Nosek van de universiteit van Virginië en verbonden aan het Centrum voor Open Wetenschap in Charlottesville (COS). Van de 21 studies waarvan tussen 2010 en 2015 een verslag was verschenen in Science en Nature, bleek 62% de herhaling te doorstaan. Dat lijkt mooi, maar het betekent nog steeds dat ruim eenderde van de, vooraf beoordeelde, artikelen op dit terrein niet (helemaal) deugt. Dat is overigens een stuk beter dan de psychologen het er vanaf hebben gebracht (al lijkt het dat Nosek en de zijnen nu wat milder hebben geoordeeld). Lees verder
Pijnlijke misser… (afb: census.gov)
Statistiek is en blijft een groot probleem. De wetenschap kan niet zonder, maar uit nogal wat onderzoek blijkt dat onderzoekers daar vaak slecht mee uit de voeten kunnen, waardoor conclusies worden getrokken die niet getrokken mogen worden. Statisticus Brady West van de universiteit van Michigan is met medeonderzoekers eens gaan kijken hoe dat zit bij meta-analyses (een onderzoek van verschillende samenhangende studies) en zij hadden geen vrolijke boodschap: erg deugde niet zo erg veel van. Als je weet dat het hier om gezondheidsonderzoek gaat dan word je nog een beetje droeviger. Lees verder
Edward Leamer begon zich in de jaren 80 druk te maken over het ‘bedrog’ in het economisch onderzoek (afb: UCLA)
Het is toch opmerkelijk dat een vak met zo’n armoedige status als economie toch zo veel invloed heeft op ons dagelijks leven. Keer op keer beweren politici en andere praatjesmakers dat dit of dat op economische gronden noodzakelijk is, terwijl die gronden vaak nogal drassig zijn. Luis in de pels van die wetenschapsarme economen is nota bene een Griek, geboren in een land waar economisch zo’n beetje alles misloopt wat er mis kan gaan: Hristos Doucouliagos. Al sedert de jaren 90 gaat hij te keer tegen de armoedige wetenschappelijke status van de staathuishoudkunde met zijn vooroordelen, ondermaatse onderzoek en statistisch geklungel. Destijds wilde men dat niet horen, nu toont hij maar weer eens, mijns inziens ten overvloede, aan dat er nogal wat mis is met veel economisch onderzoek. Er schijnt langzaam iets te veranderen. Lees verder
Het voorspellen van de uitkomsten van grote sporttoernooien heeft iets van astrologie: je hebt er geen donder aan, het komt zelden uit, maar het is toch vermakelijk. Wetenschappers proberen het steeds weer en het resultaat van hun ‘berekeningen’ (wichelroederijen?) komt niet al te vaak overeen met de werkelijkheid. Nu proberen onderzoekers van de universiteit van Innsbruck (Oos) zich weer in de schijnwerpers te worstelen met hun voorspelling van de aanstaande EK voetbal. Gastheer Frankrijk en wereldkampioen zijn de duidelijke favorieten. Spanje staat in de finale en verliest. Ik denk dat veel voetbaldeskundigen op basis van hun natte vinger ook tot die conclusie zijn gekomen. Een ding is zeker: Nederland wordt het niet.
Andrew Gelman, statisticus en psycholoog: …falen moet mogelijk zijn…
Sociale wetenschappen hebben het moeilijk. Anders dan natuurwetenschappers is het bij sociaalwetenschappelijk onderzoek, daar schaar ik economie ook onder, lastig zo niet onmogelijk een heel wildenbomenbos aan variabelen in de hand te houden. Uitspraken op dit terrein zouden dan ook altijd met veel slagen om de arm mogen worden gedaan, maar zo’n sociale wetenschapper moet ook eten (= onderzoek doen) en wil de wereld, om te beginnen de wetenschappelijke, wel laten weten welke opzienbarende zaken hij/zij nu weer heeft ontdekt. Dan krijg je onderzoekresultaten als studenten gaan langzamer lopen als ze met ouderdom gerelateerde woorden horen, de verkiezingen worden beïnvloed door sportwedstrijden en overgewicht is besmettelijk. Volgens Andrew Gelman van de Columbia-universiteit, statisticus en socioloog, allemaal studies die in gerenommeerde bladen zouden zijn verschenen. Dus maar kappen met die onmogelijke sociale wetenschappen? Gelman vindt dat we eerst moeten leren in het zand te bijten alvorens te gloriëren. Ik heb zo mijn twijfels, grote twijfels. Lees verder
Het verhaal ging dat in het begin van deze eeuw de aardopwarming een pas op de plaats zou hebben gemaakt, maar volgens onderzoek van de Stanford-universiteit (VS) ontbreekt elk bewijs daarvoor. Lees verder
Statines worden gezien als effectief geneesmiddel tegen te hoge cholesterolwaarden, waardoor ze een grote bijdrage zouden hebben geleverd aan het voorkomen van hart- en vaatziektes. Volgens onderzoekers van de universiteit van Zuid-Florida is die reputatie niet terecht. Er zou handig gebruik (misbruik) gemaakt zijn van statistische trucs.
Lees verder