Het hersenimplantaat op een siliconenmodel van de apenhersens (afb: EPFL)
Sommige dieren krijgen ‘loopopdrachten’ van hun ruggenmerg. Daarom lopen kippen nog als ze hun kop dus ook hun hersens kwijt zijn. Dit mechanisme zou er bij apen met een laesie in de ruggenmerg voor gezorgd hebben dat ze met een hersenimplantaat en een ruggenmergimplantaat na enige oefening weer konden lopen. Dat duurde twee weken. Eerder was dat ook wel gelukt bij proefdieren, maar dan duurde dat maanden. Lees verder
Gedachtenlezer?
Al vele jaren wordt er in de VS met leugen-detectoren gewerkt, ook al is keer op keer bewezen dat die apparaten vrij waardeloos zijn. De Amerikanen zijn ook op zoek geweest naar een waarheidsserum, maar schijnen die pogingen te hebben opgegeven. De laatste tijd zijn onderzoekers bezig manieren te vinden om onze gedachten te peilen. Dat schijnt op heel primitieve manier al iets op te leveren. De Amerikaanse neurowetenschapper Jack Gallant wil op dat spoor verder. Hij probeert met behulp van een kernspintomograaf achter de gedachten van mensen te komen. Veel praktisch nut zal zo’n systeem niet hebben, tenminste niet als we het over leugendetectoren en waarheidssera hebben. Gallant denkt dat het ooit zal lukken gedachten van mensen te lezen. Lees verder
Een opname van een door Alzheimer aangetast brein
De hiërarchie van de hersenschors: paars zijn de hooggeïntegreerde gebieden, rood de laaggeïntegreerde (afb: Nir Lahav)
Ik ga het niet weer zeggen (en doe het dus toch): onze hersens vormen een verbazingwekkend stuk chemische en elektrische technologie, waar vooralsnog geen mensenproduct aan kan tippen. 100 miljard hersencellen en 100 biljoen of zoiets aan celverbindingen maken de machine hersens nog steeds ongeëvenaard. Hoe ‘dieper’ we in onze hersens duiken, hoe raadselachtiger die worden. We hebben misschien een (flauw) idee hoe we herinneringen opslaan of ledematen aansturen, maar waar zit toch dat verdomde bewustzijn, waar zit onze geest? Opmerkelijk genoeg gingen natuurkundigen van de Israëlische Bar-Ilan-universiteit rond Sjlomo Havlin daar naar op zoek. Of ze die onstoffelijke zaken gevonden hebben? Die laten zich niet zo makkelijk vatten. Lees verder
Sporen op Mars
Toen de eerste treinen zouden gaan rijden met gigantische snelheden van wel 40 km per uur, vreesden sommige geleerden dat de hersens van de passagiers zouden verweken. Het bleek onzin. Nu willen ‘we’ naar Mars. Ook de vrolijke fluiter Obama ziet dat wel zitten. De reis is geen pretje en het verblijf hoogstwaarschijnlijk ook niet, maar wat gebeurt er met de Marsreizigers? De mens is niet op ruimtereizen ingesteld. De Marsreizigers krijgen problemen met hun spieren, hun gestel, maar ook met kosmische straling. Wat doe die kosmische straling met de hersens van de marsonauten? Weinig goeds, denken Amerikaanse onderzoekers. Naar Mars ga je niet voor je gezondheid. Of het klopt? Lees verder
Glioblastoomcellen zorgen er voor dat andere cellen hun grote behoefte aan cholesterol stillen. Daar valt een stokje voor te steken, met als resultaat het afsterven van kankercellen (rechts), zo is het idee (afb: Cancer Cell)
Onderzoekers denken dat cholesterol de achilleshiel is van de ongeneesbare hersenkanker glioblastoom. Die cholersterol ‘stelen’ de kankercellen bij hun gezonde buren. Mogelijk is de grote behoefte van de kankercellen aan cholesterol te gebruiken om deze kankersoort te bestrijden. Er is al een kandidaatmedicijn. Lees verder
Of je dement (kinds) wordt zou voor eenderde afhangen van je genen. Gewicht, beweging en de hartconditie zouden voor nog eens 20% risicofactoren voor dementie zijn. De rest (zo’n 50%) is onbekend. Onze omgeving speelt een rol, maar hoe? Tom Russ van de universiteit van Edeinburgh (Schotland) met medeonderzoekers onderzochten zestig onderzoeken en vonden dat luchtvervuiling een rol speelt. Ook gebrek aan vitamine D zou een duidelijke risicofactor zijn. Lees verder
Een dode vis met (schijnbare) hersenactiviteit
Ursula Winzer-Serhan
Nicotine schijnt te helpen tegen de veroudering van de hersens van muizen, zo vonden onderzoekers in de VS. Gaan we nu allemaal aan de e-sigaret met nicotinevulling? Ga in ieder geval niet roken, stellen de onderzoekers. Het verhaal is nog niet klaar. Het werd, vreemd genoeg, al in november vorig jaar gepubliceerd. Het is (mij) onduidelijk waarom de Texas A&M-universiteit nu pas met die informatie komt. Elders zijn al vermoedens gewekt dat nicotine tegen Alzheimer zou kunnen werken. Lees verder
De Russische programmeur Vladimir Spiridonov, die lijdt aan spinale spieratrofie, wil zijn hoofd op een ander lichaam laten zetten (foto: DPA)
Ik zal wel een weekhartig wezen zijn, maar ik vind de plannen van de Italiaanse chirurg Sergio Canavero om een hoofd te transplanteren toch heel erg Frankenstein. Hij zou een hond hebben geopereerd die een vrijwel volledige breuk van de ruggengraat had. Die zou drie weken na de operatie weer hebben gelopen. De techniek die hij daarbij gebruikt heeft zou ook gebruikt kunnen worden bij een hoofdtransplantatie (of lichaamstransplantatie, het is maar hoe je het bekijkt). Canavero’s collega’s zijn allerminst overtuigd. De Italiaan denkt zelf dat zo’n operatie volgend jaar al kan worden uitgevoerd. In Rusland wacht al een hoofd. Lees verder