Hersens, ik heb het er hier vaker over, intrigeren. Het leven verklaren is al uiterst lastig, maar hoe hersens het flikken wat ze flikken is nog steeds een groot mysterie en je kunt je afvragen of dat ooit wordt opgelost. Het is toch een raar fenomeen dat mensen die dementeren, waarbij hele stukken uit de hersens verdwijnen, hun oude herinneringen het langst bewaren. Hoe zit dat? Hoe slaan hersens herinneringen op? Zo zoetjesaan zal de ene na de andere onderzoeksgroep wel een stel cellen, eiwitten en/of genen aanwijzen die met het opslaan van herinneringen te maken hebben, maar, vraag ik me dan af, kan zo’n onderzoeksgroep met die informatie zelf een geheugen bouwen? Ik betwijfel het. Onderzoekers van het Stowers-instituut voor medisch onderzoek in Kansas (VS) hebben nu ontdekt dat prionachtige eiwitten waarschijnlijk iets te maken hebben met het opslaan en opgeslagen houden van herinneringen, het lange geheugen, dus.
Lees verder
Categorie archieven: hersens
Een atlas van het neurale snelwegnet
Laten we het simpel houden. Hersens zijn al moeilijk zat. In je hersens zit wat in het Nederlands witte stof wordt genoemd (tegenover de grijze hersencellen). Die witte stof fungeert als neurale snelweg, de verbinding tussen de hersendelen. Onderzoekers van de universiteit van Zuid-Californië schijnen die neurale snelwegen in kaart te hebben gebracht. En kijk wat ze opvalt: niet alle hersendelen zijn even belangrijk. Tsss. Lees verder
Mogelijk een therapie voor MS in de maak
Multiple sclerose, MS, is, waarschijnlijk, een autoimmuunziekte waarbij het isolatiemateriaal rond de uitlopers van zenuwcellen, de axonen, wordt aangetast. Normaal gesproken wordt die aantasting hersteld door bepaalde cellen (oligodendrocyten), maar dat gebeurt niet bij MS-patiënten met als gevolg, onder meer, voortschrijdende verzwakking van de spieren, evenwichtsstoornissen en geheugenverlies. Onderzoekers van de Amerikaanse George Washington-universiteit ontdekten dat het eiwit endotheline-1 (ET-1) herstel tegenhoudt. Het blokkeren van de productie van dat eiwit zou een methode kunnen zijn om MS een halt toe te roepen. Zo ver is het overigens nog (lang) niet. Lees verder
Stress tast je hersens aan

Een oligodendrocyt, een gliacel die voor de isolatie (myeline) van de uitlopers van hersencellen zorgt.
Onderzoek van medewerkers van de universiteit van Californië Berkeley zijn tot de conclusie gekomen dat stress sporen na laat in de hersens, waardoor gestresste mensen ook ‘vatbaarder’ zijn voor depressies, angsten en zelfs dementie. Gestresste ratten en ratten die werden ‘overvoerd’ met stresshormonen, vormden minder nieuwe hersencellen in de hippocampus, maar wel meer oligodendrocyten (‘isolatiecellen’). De hippocampus is het deel van de hersens dat wordt geassocieerd met denken en leren. Die cel’isolatie’ verstoort de vorming van nieuwe verbindingen en daarmee ook de gedachtevorming en het leren. Lees verder
Omega-3-vetzuren toch geen wondermiddel?

Fabrikanten van voedselsuppelementen varen wel bij onbewezen gezondheidsclaims voor omega-3-vetzuren (foto: Le Monde)
Omega-3-vetzuren uit visolie hebben een grote faam als strijders tegen hart- en vaatziektes en als verbeteraars van de grijze massa, maar die claims zijn wetenschappelijk omstreden. Metastudies in de Journal of the American Medical Association (JAMA) van 2006 en 2012 konden geen enkel verband vinden tussen het slikken van omega-3-vetzuren en een vermindering van de kans op het krijgen van hart- en vaatziektes. Ook over de gunstige effecten van omega-3-vetzuren op de hersens wordt getwijfeld. Toch zou nu weer uit Amerikaans onderzoek zijn gebleken dat een omega-3-dieet bij apen een gunstig effect heeft op de ontwikkeling van de hersens. Zucht.
Lees verder
Witte ‘bedrading’ in de hersens blijft groeien
De witte microstructuur (witte stof) in de hersens zou je de ‘bedrading’ van de hersens kunnen noemen. Het blijkt dat die zich tijdens je leven blijft ontwikkelen. De leeftijdsafhankelijke verschillen in de microstructuur zouden te maken hebben met de specifieke cognitieve vaardigheden op de verschillende leeftijden, zo hebben Bart Peters en mede-onderzoekers van het Zucker Hillside-ziekenhuis in New York uitgevist. Lees verder
Voorliefde voor risico’s in hersens ‘afleesbaar’
Bepaalde handelingen en gedragingen bergen risico’s in zich en ondanks dat we ons daarvan bewust zijn kiezen we toch voor de riskantste voortzetting. Of we tot de durfallen of de voorzichtige types behoren lijkt op basis van de activiteit van een deel van de hersens voorspelbaar, zo hebben onderzoekers van universiteit van Texas aannemelijk gemaakt. De onderzoekers konden in 72% van de gevallen juist voorspellen of de persoon in kwestie tot de durfallen of de voorzichtigen behoorde. Lees verder
Een plekje in de voorhoofdskwab maakt ons mens(elijk)
Wat maakt ons mens? Waardoor onder-scheiden we ons van de rest van de dierenwereld? Goeie vragen. Onderzoekers van de universiteit schijnen een antwoord gevonden te hebben: een gebiedje in de, houd je vast, ventrolaterale prefrontale cortex, een deel van de voorhoofdskwab dat geassocieerd wordt met plannen en beslissen. Dat ene deeltje ontbreekt bij onze naaste verwanten, de makaken. Lees verder
De hersens in 15 getallen
Het is geen heet nieuws, maar wel leuk om te weten, wat dingetjes van de hersenen. Misschien kun je er nog eens een kwis mee winnen. Het Franse webblad Futura-Sciences (daar leen ik dit van) zet wat cijfers achter elkaar van dit intrigerende lichaamsdeel (of moet ik zeggen orgaan?).
Krab je spiegelbeeld en de jeuk verdwijnt
Iedereen kent wel de grap van de nephand die mensen als eigen hand gaan zien en die proberen terug te trekken als die met een hamer bedreigd wordt. Waarheid en werkelijkheid staan hoog in ons vaandel, maar de wereld, onze wereld, wordt geregeerd door illusie. De rubber nephand is daarvan een voorbeeldje, placebo’s een ander, maar wat te denken van het idee dat je je linkerarm krabt als je rechts jeuk hebt? Onzin? Nee hoor, het werkt, althans deels , constateerde Christoph Helmchen van de universieit van Lübeck (D), zelfs als je op de verkeerde plaats krabt. Lees verder