KNAW: Academische vrijheid in Nederland onder druk

KNAW-rapport over akademische vrijheid

De academische vrijheid zou in Nederland in zwaar weer verkeren (afb: KNAW)

Dat de wetenschap het onder Trump in de VS het moeilijk heeft is overduidelijk, maar ook wetenschappers in Nederland hebben steeds minder ruimte om zelf het onderwerp en de aanpak van hun onderzoek te bepalen, stelt de Koninklijke Akademie van Wetenschappen (KNAW) in een onlangs verschenen rapport. Ook de vrijheid om samen te werken met buitenlandse collega’s staat onder druk. Vanwege intimidaties zouden onderzoekers zich terugtrekken uit het maatschappelijk debat. Lees verder

Chimpansees zouden ook ‘spraakzenuwen’ hebben

Spraakcentrum mensen en chimpansees

Chimpansees hebben net als mensen een spraakcentrum verbonden via de boogbundel (FA). STG is de bovenste temporaalkwab en MTG de middelste (afb: Yanneck Becker et al./Nature Communications)

Al heel lang vlijt de mens zich met de gedachte dat het de enige diersoort is die kan spreken (met de uitzondering van een paar vogels. Nu blijkt dat ook chimpansees ook een spraakcentrum in hun hersens hebben. Dat netwerk van hersencellen zou informatieuitwisseling mogelijk maken tussen hersencellen. Chimpansees zouden dus, in aanleg, moeten kunnen praten. Lees verder

Peptiden met suikerlaagje maken foute eiwitten onschadelijk

Beta-amyloïde-opruimer

Beta-amyloïde (Aß42) wordt gevangen door de peptidevezels met laagje trehalose (afb: Northwestern/Mark Seniw)

Peptiden met een suikerlaagje (trehalose) binden aan verkeerde gevouwen en daardoor ziekmakende eiwitten zoals die voorkomen bij (oorzaak zijn van?) ziektes als Alzheimer of amyotrofe laterale sclerose (beter bekend onder de afko ALS). Dat zou de voortgang van deze ziektes stoppen, beweren onderzoekers rond Samuel Stupp van de noordwestelijke universiteit in de VS. Lees verder

Europese Commissie gaat voort op weg ‘ontgroening’ landbouw

Europees commissaris landbouw Christophe Hansen (Lux)

Europees commissaris landbouw Christophe Hansen (Lux) (afb: WikiMedia Commons)

In Brussel heeft de Europese Commissie middels Europees Commissaris voor Landbouw Christophe Hansen woensdag een pakket met maatregelen bekendgemaakt om het leven van boeren te vergemakkelijken. Daarmee echter zullen de doelen uit het Groene Akkoord niet sneller bereikt worden, is de kritiek. Lees verder

46 miljoen ton waterstof in Frankrijk ‘gevonden’

Waterstofproductie

Waterstof wordt gezien als duurzaam brandstofalternatief, maar heeft ook minder prettige eigenschappen en is als energiebron allesbehalve duurzaam (afb: Shinshu-universiteit)

Al tientallen jaren wordt er gesproken over waterstof als ‘groene’ brandstof, maar dat zit nog. Waterstof komt niet als direct bruikbare stof voor, was de gedachte, en moet met veel energie worden ‘losgeweekt’ worden uit verbindingen als water of methaan. Bij dat laatste procédé ontstaat kooldioxide en dat is het klimaatpaard achter de klimaatwagen spannen.
Niet zo lang geleden werd ontdekt dat dat ‘schone’ stofje wel degelijk zo voorhanden is. Nu schijnt ook in Frankrijk in het mijnbekken van Folschviller in het departement Moezel een ‘sloot’ waterstof te zijn gevonden, zo’n 46 miljoen ton. Hoera? Lees verder

Heel even hebben onderzoekers goud uit lood ‘geslagen’

De ALICE-detector van de LHC

De ALICE-detector van de grote hadronversneller (afb: CERN)

Alchemisten droomden ervan om lood (o.i.d.) om te toveren in goud, maar daartoe is de (primitieve) scheikunde die zij gebruikten volstrekt ontoereikend. Nu hebben onderzoekers met behulp van de grote hadronversneller (LHC) lood in een pietsie goud omgezet, maar dat verdween ook weer snel en viel  verder uiteen in andere elementen. Die omzetting kostte wel een paar lieve duiten. Lees verder

Zeldzame aarden in een stap winnen uit neonbuizen e.d.

Marie Perrin

Marie Perrin (afb: Reecover)

De uit Franse ouders geboren in Texas geboren Marie Perrin heeft tijdens haar promotieonderzoek (ze promoveerde het vorig jaar) een extractieproces ontwikkeld om belangrijke materialen, met name zeldzame aardmetalen, terug te winnen uit afgewerkte producten. Dat leverde haar een top-10-plaats op van het Europees Octrooibureau (EOB). Perrin is ze nu bezig met het opzetten van een bedrijf, Reecover gedoopt, om de resultaten van haar onderzoek te commercialiseren.
Lees verder

Nieuwe mijn versnelt ontbossing in Sub-Sahara

Mijnbouw en ontbossing in de Sub-Sahara

Mijnbouw en ontbossing in de Sub-Sahara (afb: Père Igor)

Mijnen dragen bij aan de vernietiging van bossen buiten de eigenlijke mijnbouwlocaties. Uit een nieuw onderzoek in de Sub-Sahara in Afrika blijkt dat de bouw en uitbreiding van mijnen bijdraagt ​​aan de vernietiging van bossen buiten mijnbouwlocaties. Mijnbouw is een doodlopende zaak. Lees verder

Europarlement stelt strengere normen voor fossiele auto’s uit

Europarlementariër Saski a Bricmont (afb: europarl.europa.eu)

Europarlementariër voor de Groenen Saskia Bricmont: “Onbegrijpelijk” (afb: europarl.europa.eu

Het Europese Parlement stemde gister in met  een versoepeling voor Europese autofabrikanten om strengere emissienormen voor (brandstof)auto’s te halen. Het belangrijkste argument zou zijn dat de Europese autoindustrie moeite zou hebben om te voldoen aan die strengere normen. Het jongste besluit van het Europarlement is geheel in lijn met de verrechtsing van het EP na de verkiezingen vorig jaar. Klimaat, natuurbescherming en milieu worden minder belangrijk geacht dan het ‘welzijn’ van de Europese autofabrikanten.

Lees verder

Links- en gemengdhandigheid zou tot meer hersenziektes leiden

Linkshandigheid en neurologische aandoeningen

Sommige hersenaandoeningen komen vaker voor bij links- en gemengdhandigen dan bij rechtshandigen (afb: RUB/Marquard)

Is iemands linkshandigheid of gemengdhandig-heid verbonden met neurologische aandoeningen? Het is in ieder geval een feit dat bepaalde neurologische aandoeningen vaker bij die ‘handigheid’ van mensen voorkomen. Een meta-analyse (een analyse van verschillende onderzoeken) lijkt aannemelijk te maken dat links- en gemengdhandigheid met name relatief veel voorkomen bij mensen die lijden aan een stoornis die zich al vroeg in het leven manifesteert en gepaard gaat met taalkundige symptomen. Dan hebben we over, bijvoorbeeld, dyslexie, schizofrenie en autisme. Lees verder