De mens is goed in het verstoren van allerlei systemen. Zo blijkt uit recent onderzoek de helft van het aardoppervlak wordt verstoord door lichtvervuiling (‘overbelichting’ door kunstlicht). Die vorm van vervuiling heeft grote gevolgen voor ecosystemen. Lees verder
Met een kop koffie op navigeert het makkelijker (bij mieren)
Mieren die suiker kregen met een ‘scheut’ caffeïne als beloning wisten beter de plek te vinden waar ze de beloning kregen dan de mieren die geen cafeïne hadden gekregen maar alleen suiker. Overigens bleken de koffiemieren niet harder te gaan lopen dan de zondermieren. Ze vonden gewoon een kortere route. De proeven werden gedaan met de Argentijnse mier, een soort die tegenwoordig over de hele wereld wordt aangetroffen en als schadelijk worden gezien.
Lees verder
De ki-verordening in de EU is door de ‘kerk’
Nadat in maart het Europarlement er al mee instemde heeft nu ook de ministerraad zijn goedkeuring aan de ki-verordening gegeven. Dat betekent dat de 27 lidstaten binnen twee jaar die verordening in hun nationale wetgeving moeten opnemen. Niet iedereen is even laaiend enthousiast over de ki-verordening en het had maar een haartje gescheeld of die hele verordening was vroegtijdig in de prullenbak terechtgekomen. Lees verder
Zonder zes micro-RNA’s wordt foetus met Y-chromosoom een vrouwtje
Als bij muisembryo’s de aanmaak van zes kleine RNA-moleculen (microRNA’s) dan blijken vruchten met het mannelijke Y-chromosoom toch vrouwtjes te worden, zo konden onderzoekers rond Rafael Jiménez van de universiteit van Granada (Sp) constateren. Die microRNA’s blijken een belangrijke rol te spelen in de geslachtsbepaling van zoogdieren (in ieder geval van muisjes). Kennelijk maken niet alleen de geslachtschromosomen (de X– en Y-chromosoom) uit of een foetus mannelijk of vrouwelijk wordt. Lees verder
Mensen herkennen ki-maaksels niet

Door mens of ki gemaakt? De deelnemers maakten er een potje van (getallen zijn percentages van als menselijk beschouwd maaksel) afb: Thorsten Holz et. al)
Kunstmatige intelligentie is de grote mode en steeds vaker duiken er ki-maaksels op die mensen niet herkennen als ‘onmenselijk’, zo moesten (menselijke) onderzoekers constateren na een webenquête onder zo’n drieduizend deelnemers uit de VS, Duitsland en China. De resultaten van het onderzoek zullen deze week gepresenteerd worden op het IEEE-congres in San Francisco over veiligheid en privésfeer.
Lees verder
Helpt het beruchte Softenon tegen kanker?

C6, een van de drie Thalomidederivaten van Cheng c.s., bindt merker CBRN ook aan gemuteerde BCL-2-eiwitten (afb: Xinlai Chen et. al/Cell)
Er is waarschijnlijk geen medicijn dat in de lage landen meer turbulentie en angst heeft veroorzaakt dan Softenon (‘zondagse’ naam thalidomide), Softenon is een merknaam), het slaapmiddel en de pijnstiller die het ongeboren leven drastisch verminkte. Overigens wordt het middel nog steeds tegen een groot aantal ziektes ingezet ook tegen kanker. Zo zou het middel de bloedvataanwas in tumoren remmen en daarmee de kankercellen doden. Thalodomide zou zeer effectief zijn tegen multipele myeloom (ook wel ziekte van Kahler genoemd) en andere beenmergkankers. Nu hebben onderzoekers in Duitsland drie thalidomideachtige verbindingen ontwikkeld die effectief zouden kunnen zijn tegen kanker.
Lees verder
Mondialisering handel maakt rijken rijker
Volgens onderzoek zou de mondialisering van de handel de laatste vijftig jaar wereldwijd hebben geleid tot verhoging van inkomens en levensstandaard, maar binnen landen zou die ontwikkeling juist hebben geleid tot grotere ongelijkheid. Vooral de 10% rijksten in landen gingen er het meeste op vooruit. Lees verder
Een kubieke millimeter hersens in (complex) beeld gebracht

De linker afbeelding (J) toont een niet eerder ontdekte driehoekig neuron. Rechts (K) is te zien dat hersencellen vele koppelingen (synapsen) hebben met andere cellen, ook gliacellen (afb: Alexander Shapson-Coe et. al/Science)
Om een idee te krijgen hoe het menselijk brein werkt hebben onderzoekers rond Alexander Shapson-Coe van de Harvard- en de Queen Mary-universiteit in Londen een kubieke millimeter menselijke hersens (de temporale kwab) ‘uitgepluisd’ en gereconstrueerd met hulp van, onder meer, elektronenmikroskoop en rekentuig
. Dat speldenknopje hersens bevatte zo’n 57 000 cellen, 23 cm aan bloedvaatjes en maar liefst 150 miljoen synapsen (koppelingen tussen hersencellen). Alles tezamen omvatte dat minieme stukjes hersens in gedigitaliseerde vorm 1,4 petabytes aan informatie (peta=10^15=biljard).
Het bleek dat het aantal gliacellen, die allerlei hulpfuncties voor neuronen verrichten, twee keer hoger was dan het aantal neuronen, waarbij oligodendrocyten in de meerderheid waren. Die gliacellen hadden duizenden zwakke verbindingen met de neuronen (de ‘echte’ hersencellen). Kortom: onze hersens vormen een knap ingewikkeld samenstel van samenwerkende cellen en verbindingen, waarin we door al die bomen vooralsnog het bos niet kunnen ontwaren.
Bron: Science
‘Vies doen’ maakt chemische processen effectiever
De mondiale chemische industrie is een belangrijke verbruiker van fossiele brandstoffen en levert daardoor een grote bijdrage aan de klimaatverandering; Onderzoek van de Curtin-universiteit zou hebben uitgewezen dat die bedrijfstak wat minder milieu- en klimaatverstorend kan worden door de boel te verontreinigen. Lees verder
Japan wil weer meer op walvissen jagen
Japan wil meer walvissen gaan vangen. Nu wordt de vangst van kleinere walvissen toegestaan binnen ‘economische’ grenzen van een land. Japan is een van weinige landen in de wereld dat nooit is opgehouden met de walvisvangst onder het mom van wetenschappelijk onderzoek. Japanse vissers zouden nu jaarlijks 2000 ton aan walvissen vangen. Het is bedoeling die hoeveelheid uit te breiden tot 5000 ton per jaar. Lees verder