
Het minuscule hersenchipje (afb: Columbia-uni)

Het minuscule hersenchipje (afb: Columbia-uni)

Weefselsectie afkomstig uit de darm van een muisje dat het neuropeptide VIP niet kan aammaken. Duidelijk is de opvallende frequentie zien waarmee bepaalde celtypen op het darmoppervlak voorkomen. Dit zijn onder andere villuscellen (rood), slijmproducerende bekercellen (geel), Paneth-cellen (roze) en stamcellen (groen). © Charité | Luisa Barleben
Het lijkt erop dat het darmzenuw-stelsel, speels aangeduid met het ‘darmbrein’, een sleutelrol speelt bij het regelen van zowel de samenstelling als de stabiliteit van de darmbarrière. Verstoring van dit beschermings-mechanisme kan leiden tot de ontwikkeling van allergieën. Deze bevindingen zouden kunnen leiden tot het ontwikkelen van behandelingen voor allergieën, chronische ontstekingsziekten van de darmen en het prikkelbaredarmsyndroom. Lees verder

Beta-amyloïdeplaques (rood) en de microgliacellen (lichtblauw en paars) (afb: Jason Drees/univ. van Arizona)
Het lijkt wel of er de laatste tijd steeds meer stoffen zijn gevonden die het idee geven dat er iets tegen de ziekte van Alzheimer te doen valt. Nu melden onderzoekers van het Baylorcollege in de VS dat het eiwit Sox9 stercellen (astrocyten) kunnen helpen de giftige plaques af te breken. Ook het aminozuur arginine zou die plaques ‘wegpoetsen’, stellen onderzoekers rond Yoshitaka Nagai van de Kindaiuniversiteit. Lees verder

De beproefde imines waarvan L10 (rechts op tweede ‘regel’) het beste werkte (afb: Giselle Cerchiaro et al./ACS)
Onderzoeksters in, onder meer Brazilië, zouden een verbinding hebben gevonden die voor de ziekte van Alzheimer kenmerkende bèta-amyloïdeplaques zou afbreken door zich te binden aan overtollig koper in de hersenen.
De behandeling met die verbinding herstelde het geheugen en verminderde ontstekingen bij ratten met een vorm van Alzheimer. De verbinding zou ongevaarlijk zijn en de beschermende bloed/hersenbarrière kunnen passeren. Omdat het veel eenvoudiger en mogelijk ook goedkoper is dan bestaande middelen die effect op Alzheimer hebben (medicijnen tegen Alzheimer bestaan niet) willen de onderzoeksters meteen al overgaan op klinische proeven bij mensen. Lees verder

Colin Shaw, evolutionair antropoloog (afb: univ. van Zürich)

De signaaloverdracht via synapsen van (niet alleen) buurcellen in de hersens (afb: OIST)
De menselijke hersens zijn een wonder van vernuft. Bij het denken verricht het menselijk brein werkelijk opmerkelijke prestaties op het gebied van informatieverwerking. Zo’n 100 miljard zenuwcellen communiceren met elkaar via zo’n 100 biljoen knooppunten. Onderzoekersters denken nu ontdekt te hebben dat de mechanische eigenschappen van de hersens een wezenlijke rol spelen bij de ontwikkeling van deze verbindingen en het genereren van elektrische signalen (het ‘vuren’). Deze bevindingen zouden nieuwe wegen kunnen openen naar behandelingen voor hersenziektes. Lees verder

Na de legalisering van cannabis in Duitsland op 1 april 2024 nam het aantal psychosegevallen in ziekenhuizen in Zwaben (D) duidelijk toe. Of er een oorzakelijk verband is, is nog onduidelijk (afb: Alkomiet Hasan et al./aertzteblatt.de)
De legalisering van cannabis zou verantwoordelijk kunnen zijn voor een toename van psychoses en zie-kenhuisopnames. Dit zou zijn gebleken uit een studie uitgevoerd door onderzoekers van de universiteit van Augsburg, onder leiding van Alkomiet Hasan. Die onderzochten de ontwikkeling van het aantal ziekenhuisopnames en gevallen van cannabis-geïnduceerde psychoses in de regio Beiers-Zwaben rond de tijd van de legalisering en zagen een significante toename. Het bezit en recreatief gebruik van cannabis werd gelegaliseerd op 1 april 2024. Lees verder

De bouw van de Ineoskraker (afb: ineos.com/nl)
Het aantal doden door vervuiling veroorzaakt door de grootste kraker van Europa, die in Antwerpen wordt gebouwd, zal het aantal permanente banen dat de fabriek creëert overtreffen, stellen advocaten in een rechtszaak die is aangespannen. Uit documenten die bij de rechtbank zijn ingediend zou blijken dat de luchtvervuiling door de petrochemische fabriek van 4 miljard euro van Ineos 410 doden zal veroorzaken zodra die operationeel is, vergeleken met de 300 permanente banen die het bedrijf zegt te zullen creëren. Lees verder

Toediening van PBA zou de eiwitklonteringen verwijderen (afb: Nirinjini Naidoo et al./Aging Biology)

Links een fluorescentiemicroscoopopname van de hersentjes van een muis na twaalf uur na de inspuiting van de nanodeeltjes. Rechts de hersentjes van een onbehandelde Alzheimermuis. Rood aangegeven zijn de beta-amyloïde, groen de haarvaatjes (afb: IBEC)
Bij de ziekte van Alzheimer ontstaan klontering van beta-amyloïde. Onderzoekers gebruikten nanodeeltjes om het vaatstelsel van de hersenen te herstellen en daarmee bij muisjes (een vorm van) Alzheimer terug te draaien. De nanodeeltjes bevorderden de natuurlijke verwijdering van β-amyloïde-eiwitten. Daardoor herstelde de functie van de bloed/hersenbarrière en herstelde het geheugen van de beestjes weer. Lees verder