Het geheugen van een hydrogel

Ik weet eerlijk gezegd niet of het serieuze wetenschap is, maar onderzoeksters in Japan hebben een hydrogel gebruikt om de werking van het geheugen na te bootsen, met behulp van koude en warme baden en twee kunststofplaten. Het gelgeheugen (een plaatje) verdwijnt na enkele uren. De lengte daarvan is afhankelijk van hoe lang de gel in een warm bad heeft gelegen. Net echt dus, met dat verschil dat onze geheugens herinneringen soms een leven lang bijblijven.
Lees verder

Witte bloedcellen nodig voor hersenontwikkeling (muisjes)

T-helpercellen in muizenhersens

De T-helpercellen in muizenhersens. De gliacellen zijn wit (afb: James Dooley, Brabahaminstituut)

Of er afweercellen, witte bloedlichaampjes, in de hersens aanwezig zijn is lang een punt van wetenschappelijke discussie geweest. En als dat zo is, wat doen die daar dan? Nu lijkt het er op dat onderzoekers uit het VK en Leuven gespecialiseerde witte bloedlichaampjes in de hersens van muisjes en mensen hebben gevonden. Volgens hen zijn die in ieder geval bij muisjes wezenlijk voor de normale ontwikkeling van de hersens. Lees verder

Heeft darmflora invloed op Alzheimer?

Poeptransplantaties

John Bienenstock (l) en Paul Forsythe denken met poeptransplantaties stress en depressies te kunnen bestrijden

Dat onze darmflora invloed heeft op het functioneren van andere lichaamsdelen (inclusief de hersens) is inmiddels bekend, maar dat die invloed heeft op de ziekte van Alzheimer is (in ieder geval voor mij; as) volstrekt nieuw. Een (=1) vermoedelijke Alzheimerpatiënt knapte een stuk op na een ‘poep’transplantatie. Of dat komt door die transplantatie moet voorlopig nog wel bewezen worden, maar opmerkelijk is het wel. Lees verder

Kunnen apen net zo ‘slim’ worden als mensen?

Opgepookte hersens zijdeaapembryo's

De hersens van een vrucht van zijdeaapjes (l) en van embryo’s die ‘verrijkt’ ware met het ARHGAP11B-gen (r). De hersenschors (stippellijnen) van de transgene embryo’s is duidelijk groter (afb: Heide et. al.)

Hersens vormen een geliefd onderzoeksterrein. Er zijn dan ook meer vragen over dat orgaan dan dat er kennis is. Hoe komt het dat de hersens van mensen zo’n groeispurt hebben gemaakt?, is een van die nog vele onbeantwoorde vragen. In 2015 voegden Chinese onderzoekers het gen MCPH1 toe aan het genoom van makaken, die daardoor een beter geheugen zouden hebben gekregen. Nu hebben onderzoekers van, onder meer, het Max Planckinstituut voor moleculaire celbiologie rond Wieland Huttner het genoom van embryo’s van zijdeaapjes ‘verrijkt’ met het mensengen ARHGAP11B. Dat gen codeert voor een eiwit waardoor het aantal hersencellen groeit, wat ook bleek te gebeuren. Onderzoek op een ethisch uiterst gevoelig terrein.
Lees verder

‘Menselijk’ ki-brein heeft ook baat bij ‘slaap’

Slapend kunstbrein

Ook een kunstbrein kan gebaat zijn bij ‘slaap’ (afb: Los Alamos Nationale Laboratorium)

Helemaal helder is het allemaal nog niet maar grosso modo denken hersenonderzoekers te weten dat we slaap nodig hebben om ons brein orde op zaken te laten stellen. Nu denken onderzoekers dat sommige kunstmatig intelligente systemen ook baat zouden hebben bij slaapcycli.
Lees verder

Grafeen helpt tegen darmziekte en stroboscoop tegen alzheimer(?)

Af en toe geloof je je ogen niet. Had ik net een verhaal gelezen hoe een ‘frekwentietherapie’ zou kunnen helpen tegen de ziekte van Alzheimer of ik kwam een verhaal tegen waarin beweerd wordt dat kwantumstippen gemaakt van grafeen het afweersysteem kunnen kalmeren. Dat is vooral van belang bij autoimmuunziektes, waarbij de afweer in een te hoge versnelling staat. Beide verhalen komen uit doorgaans zeer betrouwbare bronnen. Lees verder

Kunstmatige intelligentie met het energieverbruik van hersenen

Eiwitmemristor

De eiwitmemristor van Fu et. al. (afb: UMass)

Al zo’n tien jaar geleden werd gehoopt dat er kunstmatige intelligentiesystemen zouden kunnen worden gemaakt op basis van zogeheten memristors (geheugentransistoren) die zouden lijken op de manier waarop we denken dat onze hersens werken. Grote probleem was de hoge spanning die die geheugentransistoren nodig zouden hebben: 1 V tegen 80 mV waarmee hersencellen werken. Het lijkt er op dat onderzoekers van de universiteit van Massachusetts in de vorm van eiwitnanodraden, die gefabriceerd worden door de bacterie Geobacter. Lees verder

Ki zet hersensignalen om in zinnen

Hersengolven

Hersengolven (alfa, beta, teta, delta en gamma) geven de elektrische activiteit van de hersens weer

Het wordt nou toch wel echt griezelig. Een ki-systeem (ki= kunstmatige intelligentie) heeft hersengolven direct omgezet in zinnen, terwijl de proefpersoon sprak. De foutmarge zou iets van 3% zijn. Het is allemaal nog heel simpel en beperkt, maar daar kan aan gesleuteld worden Lees verder

Een bloedtest op Alzheimer in de maak

Tau- en beta-amyloïdedeposities in de hersens

Tau-knopen (bruin) en beta-amyloïdeplaques (rood)

Het schijnt nogal lastig te zijn om uit te maken of iemand een begin van Alzheimer heeft of alleen maar wat verstrooid is. Dat zou binnenkort verleden tijd kunnen zijn met de introductie van een (snelle) bloedtest op Alzheimer. Lees verder

Insectenzenuwen in plaats van zoogdierzenuwen (?)

zenuwstel van sprinkhaanembryo

Met behulp van gekleurde antistoffen is het zenuwstelsel van een sprinkhaanembryo zichtbaar gemaakt (afb: TH Hannover)

Of stoffen schadelijk zijn voor de ontwikkeling van de hersens van het ongeboren kind wordt meestal op kleine knaagdieren uitgeprobeerd. Nu denken onderzoekers een alternatieve methode te hebben gevonden: test zenuwcellen van insectenembryo’s  in plaats van die van zoogdieren. Eitjes en embryo’s van sprinkhanen zouden een even goede voorspellingswaarde hebben. De onderzoekers gebruikten daarbij een speciale beeldtechniek. Lees verder