Seismologen Italië vrijgesproken van doodslag

aardbeving l'AquilaSoms lijkt Italië een heel vreemd land, zelfs als we die idioot Berlusconi wegdenken. In 2009 vond er in Italië in l’Aquila een aardbeving plaats, waar 309 doden vielen en veel schade viel te noteren. Italiaanse seismologen werden voor het gerecht gedaagd op beschuldiging van meervoudige doodslag. Huuh? Ja, was de redenering, als de seismologen op tijd hadden gewaarschuwd waren er minder of helemaal geen slachtoffers gevallen.  De zes wetenschappers werden veroordeeld, maar zijn nu in hoger beroep vrijgesproken. De straf van een overheidsvertegenwoordiger is teruggebracht tot twee jaar.  Lees verder

“Sterbladen verliezen terrein in de wetenschap”

Wetenschappelijke niet-sterren-tijdschriftenWetenschap is een vreemd bedrijf. Een groot deel van de wetenschap wordt gefinancierd met gemeenschapsgeld, maar de resultaten van dat onderzoek verschijnen in dure tijdschriften en op het web zijn die artikelen alleen maar tegen betaling (soms tientallen dollars per artikel) te lezen. Een rare constructie voor een tak van het menselijke bedrijf dat het moet hebben van onderlinge uitwisseling. Het schijnt dat slechts 1% van de wetenschappers verantwoordelijk is voor de meest geciteerde artikelen, maar die verschijnen ook nog eens in een handjevol sterbladen als Science en Nature. Het lijkt er op dat dat beeld aan het schuiven is. Volgens het onontkomelijke Google, die via Google Scholar ook een duit in het zakje doet, komen veelgeciteerde artikelen steeds vaker voor in minder prestigieuze wetenschappelijke tijdschriften. Lees verder

Spellen en weblabs in de strijd tegen fraude en fouten

EteRNA: spelen met RNA

Spelen met RNA, de gang van het ontwerpproces in EteRNA (afb: PNAS)

Volgens Adrien Treuille van de Carnegie Mellon-universiteit en Rhiju Das van de Stanford-universiteit (beide in de VS), kunnen massale  ‘weblabs’ met behulp van video-spellen fouten en fraude in de bioweten-schappen of zelfs de hele wetenschap zo veel mogelijk uitbannen. Aan die weblabs zouden dan vele niet-professionele onderzoekers kunnen deelnemen. Volgens het tweetal is die spelachtige benadering wetenschappelijk deugdelijker dat de gebruikelijke praktijk in de wetenschappen waarbij er eerst een mogelijke verklaring voor een verschijnsel wordt geopperd, waarna wetenschapper die hypothese proefondervindelijk probeert te bewijzen. Ze publiceerden hun bevindingen op de webpagina’s van het blad Trends in Biochemical Sciences (waar ik het niet kan vinden). Eerder dit jaar schreven ze een soortgelijk artikel over hun RNA-massaproject EteRNA. Lees verder

Vraagtekens bij deugdelijkheid klinische proeven

Shanil Ebrahim

Shanil Ebrahim (Stanford-universiteit)

De deugdelijkheid van medicijnen en behandelingswijzen moet in klinische proeven worden aangetoond. Die kunnen worden gewogen door evalueringen of heranalyses. Dat gebeurt erg weinig, maar die weinige die er zijn wijken nogal eens af van de oorspronkelijke studie, zo concludeerden onderzoekers van de Amerikaanse Stanford-universiteit, op basis van de analyses van onderzoekgegevens van evaluaties van klinische proeven. Ze wilden bekijken of een heranalyse van de oorspronkelijke gegevens van klinisch onderzoek effect had op het resultaat of de behandelingsaanbevelingen. Dat zou in 35% van de gevallen (het ging om 37 ‘heranalyses’) inderdaad het geval zijn. Opmerkelijk is dat die heranalyses maar in een klein aantal gevallen (5 van de 37) door onafhankelijke onderzoekers zijn gedaan. Lees verder

Taalgebruik verraadt fraude

Diederik Stapel

Diederik Stapel, de Liegende Hollander

Diederik Stapel, de Liegende Hollander, die  fraude in tientallen artikelen heeft toegegeven, zou zich onbedoeld in die artikelen verraden hebben door zijn taalgebruik. Onderzoekers van de Amerikaanse Coronell-universiteit constateerden na bestudering van zijn artikelen dat hij meer wetenschappelijke termen gebruikte om de methoden te beschrijven als hij knoeide met gegevens of die verzonnen had dan als hij echte resultaten beschreef. Volgens de onderzoekers waren ze zo in 70% van de gevallen in staat een juiste voorspelling te doen over de frauduleusheid van artikelen. De onderzoekers gaan nu meer artikelen van wetenschappelijke fraudeurs onderzoeken.  Lees verder

Watson leest even 70 000 artikelen

Scott Spangler, IBM

IBM-onderzoeker Scott Spangler laat zien dat Watson verbanden in kennis kan vinden (foto: IBM)

Mensen griezelen al eeuwen over het moment dat de machines en robots de macht overnemen. Op een paar ondergeschoven terreinen is dat al gebeurd. Machines kunnen al een tijdje beter schaken dan de beste menselijke schaker, moest grootmeester Genni Kasparov tot zijn eigen schande in 1997 toegeven. IBM heeft nu supercomputer Watson. Drie jaar geleden versloeg Watson mensen-van-vlees-en-bloed in het vraag-en-antwoordspelletje Jeopardy. Nu stelt IBM Watson, tegen betaling, beschikbaar als ‘ontdekkingsreiziger’  op het gebied van moleculaire biologie voor bedrijven en onderzoekorganisaties. Voorlopig is Watson nog vrij beperkt. Lees verder

Doorzichtige muis

Doorizchtige labmuis

Twee tot drie dagen na het inspuiten van een speciaal gel werden delen van de muis doorzichtig. Na 14 dagen was dat proces voltooid (C. hersens, B. nieren (pijl), hart, longen en darmen van de buik gezien, A. rugzicht). (foto: © Yang et al, Cell)

Het heeft iets van diermishandeling. Onderzoekers van het Amerikaanse onderzoeksinstituut CalTech hebben doorzichtige muizen ‘geproduceerd’. Eerder was dat gelukt bij embryo’s of bij hersens, maar nog nooit bij volwassen dieren, zo vertellen de onderzoekers trots. Het dier als ding, volslagen ondergeschikt aan de grillen en de wensen van de mens. Bij een doorzichtige muis hoef je niet allerlei trucs uit te halen om inwendige processen te kunnen volgen, is de overweging van de Amerikaanse geleerden geweest. Lees verder

“We publiceren te veel”

Timo Hannay

Timo Hannay

We worden steeds knapper. Kijk maar, er zijn steeds meer mensen die een hbo- of academische opleiding volgen. Zo kan je het bekijken, maar betekent dat we ook daadwerkelijk steeds knapper worden of dat het niveau van de opleidingen steeds verder daalt? Zeg het maar. Iets soortgelijks kunnen we zeggen over de stand van de wetenschap, We worden steeds knapper. Zie maar, het aantal wetenschappelijke publicaties stijgt exponentieel: in het midden van de 18de eeuw met 1% per jaar, 2 tot 3% in de eerste helft van de vorige eeuw en nu met 8 tot 9% per jaar (een verdubbeling in krap tien jaar). Dat kan niet langer zo, vindt Timo Hannay, directeur van Digital Science in de Britse krant the Guardian. We zouden niet meer, maar minder moeten publiceren en ook anders. Zo’n kwart tot eenderde van alle natuurwetenschappelijke publicaties wordt nooit geciteerd en een aanzienlijk deel slechts door de auteurs. Dat wil niet meteen zeggen dat dat slechte wetenschap is, maar minder is voor hem beter (ook voor de arme wetenschappers die al dat geschrijf zouden moeten lezen). Lees verder

Replicatie onderzoek kan leiden tot ‘stammenstrijd’

Psychologisch onderzoek

Bij de herhaling van psychologisch onderzoek is nauwkeurige replicatie vaak lastig.

Natuurwetenschappers kijken nogal eens met enig dédain naar de verrichtingen van hun alfa- en gamma-collega’s: geen wetenschap want moeilijk kwantificeerbaar, dus vooral een botsing van meningen, iets in die ordegrootte. Die houding lijkt gerechtvaardigd te worden door replicatie van een aantal aloude onderzoeken in de psychologie, waarbij de nieuwe uitkomsten nogal eens afwijken van de oude. Lees verder

“Japanse walvisvangst dient geen wetenschappelijk doel”

De Japanse walvisvangst in het Zuidpoolgebied dient geen enkel wetenschappelijk doel en moet dus gestaakt worden. Dat heeft het internationale gerechtshof in Den Haag gesteld. Australië had de zaak in 2010 bij het Haagse hof aanhangig gemaakt. Beide landen hebben gesteld zich aan de uitspraak van het hof te houden. Er is geen beroepsmogelijkheid. Japan zal mogelijk internationale walvisvaartcommissie verlaten.

Bron: New Scientist