‘Open’ wetenschapstijdschriften fors duurder

HAL Open Science

De ‘verwerkingskosten’ (APC in Engelse afko) voor ‘open’ tijdschriften (afb: rapport HAL Open Science)

Als wetenschappers hun resultaten wereldkond willen maken dan gebeurt dat vrijwel altijd via wetenschaps-tijdschriften. Niet zo vreselijk lang geleden waren de meeste daarvan abonnements-bladen. Instituten, bedrijven en particulieren moesten daarvoor stevig in de buidel tasten.
De laatste jaren zijn vooral door druk vanuit Europa maar ook ondersteund door veel wetenschappers de ‘open’ bladen in opkomst met die van PLOS als een van de belangrijkste. Iedereen kan de artikelen lezen, maar dat kost wel wat voor de auteurs of liever gezegd hun werkgevers. Die betalen voor publicatie. Nu blijkt dat die ‘open’ bladen de laatste jaren fiks duurder zijn geworden. Tijd voor een revolutie.(?) Lees verder

Wat als ChatGPT wetenschappelijke artikelen gaat schrijven?

Insilico MedicinIk had begrepen dat het ki-algoritme ChatGPT een tamelijk slechte, althans niet beste programmeur is, maar intussen duikt het progje op als spiekhulp voor studenten en middelbareschoolleerlingen, maar ook als leraar. Microsoft is er helemaal weg van.
Ondanks de matige programmeercijfers lijkt de ki-code nu op de nominatie te staan als heuse ‘geleerde’. Sommige onderzoekers willen ChatGPT als medeauteur bij wetenschappelijke artikelen, maar voorlopig lijken hoofdredacteurs van belangrijke bladen de boot af te houden. Inmiddels hebben uitgevers van duizenden wetenschappelijke bladen ChatGPT als (mede)auteur gebannen (toevoeging 27jann23).
Lees verder

Supergeleiding bij kamertemperatuur niet bewezen

Ranga Dias, supergeleiding

Ranga Dias (afb: Adam Fenster / univ. van Rochester)

In 2020 meldden onderzoekers dat ze, onder zeer extreme omstandigheden, een stof supergeleidend hadden gemaakt bij kamertemperatuur. Dat artikel in Nature is nu teruggetrokken door de redactie. Aan dat resultaat werd door medeonderzoekers al langer getwijfeld, maar nieuw onderzoek gaf de doorslag voor de redactie voor terugtrekking. Lees verder

Europese onderzoeksfinanciers eisen openheid publicaties

Marc Schiltz van Science Europe

Marc Schiltz van Science Europe

Elf Europese wetenschapsfinan-cieringsfondsen waaronder de Nederlandse NWO, samen goed voor 7,6 miljard euro per jaar, hebben afgesproken vanaf 2020 te gaan eisen dat de resultaten van door die organisaties gefinancierd onderzoek zullen worden gepubliceerd in openbaar toegankelijke tijdschriften. Ze nemen niet langer genoegen met een vertraging van een half tot een heel jaar zoals nu gebruikelijk schijnt te zijn bij wetenschappelijke abonneetijdschriften. Die tijdschriften zijn bereid je die artikelen te leveren, tegen betaling. De uitgeverijen van die bladen staan niet te juichen. Lees verder

“Veel kankeronderzoek blijkt niet te reproduceren”

Reageerbuisjes in het labEr wordt nogal eens lacherig gedaan over wetenschappelijk onderzoek in de psychologie, omdat keer op keer blijkt dat veel onderzoek niet valt te reproduceren, maar in de geneeskunde is die reproduceerbaarheid al niet veel beter. Binnen het reproduceerbaarheidsproject van de Amerikaanse immunoloog Tim Errington hebben wetenschappers sedert 2011 inmiddels tientallen kankerexperimenten proberen te repliceren. In  gevallen bleek dat niet te lukken. De jongste uitkomsten stemmen niet optimistisch.
Lees verder

“Sterbladen verliezen terrein in de wetenschap”

Wetenschappelijke niet-sterren-tijdschriftenWetenschap is een vreemd bedrijf. Een groot deel van de wetenschap wordt gefinancierd met gemeenschapsgeld, maar de resultaten van dat onderzoek verschijnen in dure tijdschriften en op het web zijn die artikelen alleen maar tegen betaling (soms tientallen dollars per artikel) te lezen. Een rare constructie voor een tak van het menselijke bedrijf dat het moet hebben van onderlinge uitwisseling. Het schijnt dat slechts 1% van de wetenschappers verantwoordelijk is voor de meest geciteerde artikelen, maar die verschijnen ook nog eens in een handjevol sterbladen als Science en Nature. Het lijkt er op dat dat beeld aan het schuiven is. Volgens het onontkomelijke Google, die via Google Scholar ook een duit in het zakje doet, komen veelgeciteerde artikelen steeds vaker voor in minder prestigieuze wetenschappelijke tijdschriften. Lees verder

Nobelprijswinnaar boycot toptijdschriften

Randy SchekmanNobelprijs-winnaar Randy Schekman is niet langer van plan de resultaten van zijn onderzoek nog te publiceren in de tijdschriften als NatureScience en Cell. Bio-loog Schekman, die dit jaar samen met James Roth-man en Thomas Süd-hof de Nobelprijs voor Genees-kunde kreeg, vindt dat die tijdschriften het wetenschappelijk proces frustreren. De dwang om te publiceren in de ‘grote’ tijdschriften zet wetenschappers aan tot vals spelen en tot het doen van wetenschappelijk onderzoek dat goed ‘in de markt’ ligt, in plaats van belangrijk wetenschappelijk werk te doen. Het probleem wordt nog eens verergerd door de redacteuren, die geen actieve wetenschappers zijn, maar artikelen voortrekken waarvan ze hopen dat die veel aandacht trekken. Hij schrijft in de Britse krant The Guardian dat hij hoopt dat ook anderen in de wetenschappelijke wereld tot actie overgaan. “Net zo als Wall Street los moet komen van de bonuscultuur, moet de wetenschap de tirannie van de luxetijdschriften doorbreken.” Schekman is zelf redacteur van het open tijdschrift eLife. Lees verder