Club opgericht die economisch en sociaal onderzoek repliceert

Replicatieinstituut voor economie en sociale wetenschappenIn principe is wetenschap een eerlijk ‘spel’. Wetenschappers doen onderzoek waaraan ze conclusies verbinden en sommige andere onderzoekers proberen (vooral) spraakmakende onderzoeken over te doen om te kijken of het allemaal in orde is. Repliceren of reproduceren heet dat. Dat is niet echt populair, maar het blijkt dat nogal wat onderzoek die replicatie niet doorstaat. Nu hebben onderzoekers in de economie en sociale wetenschappen oktober vorig jaar een replicatieinstituut ingericht dat replicatie (en reproductie) serieus wil gaan aanpakken en schrijven daar in het blad Nature over. Lees verder

Supergeleiderdeskundige Rangas Dias in zwaar weer

Ranga Dias

Ranga Dias (afb: universiteit van Rochester)

Ranga Dias heeft vrij recent in een paar artikelen gemeld dat hij met collega’s materialen heeft gevonden die bij kamertemperatuur supergeleidend zijn. Nou waren dat niet heel praktische vindingen aangezien de hoeveelheden minimaal waren en de druk nogal hoog moest zijn. Die artikelen oogstten een hoop kritiek en het imago van de onderzoeker raakte nogal besmeurd. Nu lijkt het befaamde Physical Review Letters een artikel mede van Dias te hebben teruggetrokken. Dat ging niet over supergeleiding, maar die terugtrekking is allesbehalve goed voor zijn toch al ondermijnde reputatie. Lees verder

Terugtrekking artikelen blijft Ranga Dias achtervolgen

Het wordt een beetje een vervolgverhaal. Ranga Dias is op zoek, zoals velen van zijn collega’s, naar supergeleiders die werken bij kamertemperatuur, maar zijn succesverhaal (hij zou het voor elkaar hebben) wordt regelmatig verstoord door kritiek van collega’s en teruggetrokken artikelen. Inmiddels is Dias ook ontslagen door zijn werkgever de universiteit van Rochester wegens wetenschappelijk wangedrag. Lees verder

Nieuwe beoordelingsproces artikelen door eLife roept weerstand op

Lee Berger, National Geographic

lLee Berger (afb: National Geographic)

Zichzelf respecterende wetenschappelijke tijdschriften laten de ingezonden artikelen die de redactieleden interessant vinden beoordelen door vakgenoten van de auteurs. Dat leidt vaak tot veranderingen of zelfs terugtrekkingen maar meestal ook tot ergernis bij de auteurs. ELife heeft het, bij wijze van proef, over een andere boeg gegooid: publiceer het artikel zoals de auteurs dat ingediend hebben, maar meteen ook het commentaar van de beoordelaars.
Dat heeft bij een artikel over een tot voor kort onbekende menssoort, de Homo naledi, meteen tot gemor bij collega’s geleid. Deze manier zou wetenschappelijke fabeltjes in het leven schoppen. Paleoarcheologe Jamie Hodgkins van de universiteit van Colorado, een van de beoordelaars, vond zelfs dat er geen wetenschap in het artikel stond. Lees verder

Engels groot struikelblok voor niet-Engelstalige wetenschappers

Tatsuya Amano

Tatsuya Amano heeft jaren geworsteld met het Engels (afb: uinv. van Queensland)

Engels is zo zoetjes aan de taal van de wetenschap geworden, maar dat is niet per se een voordeel. Voor de niet-Engelstalige wetenschapper is die taal een grote blok aan hun been, zo blijkt uit (in het Engels gepubliceerd) onderzoek. Niet alleen zouden ze tot bijna twee keer langer doen over het lezen van een (Engelstalig) artikel, maar gebrek aan kennis van het Engels maakt ook hun inbreng in het (Engelstalige) discours lastig zo dat dat gebrek dat al niet geheel onmogelijk maakt. Dat is al vaker geconstateerd, maar nu wordt in de mode van de tijd kunstmatig intelligente hulp als oplossing gezien voor een prangend probleem. Lees verder

Theorie sterke kernkracht ‘ontploft’ (?)

Opgeblazen heliumkern

Een heliumkern wordt in een hogere toestand gebracht (‘opgeblazen’) door niet-elastische botsing met elektronen (begrijp ik=as) (afb: physics.aps.org)

Het lijkt wel of de natuurkunde in zwaar weer terecht is gekomen. De theorie van alles wil maar niet vlotten en er gaan zelfs stemmen op die beweren dat er in de natuurkunde helemaal geen wetten (kunnen) zijn. Dat laatste is wel erg extreem, maar ligt de theorie van de sterke kernkracht onder vuur: die kan niet kloppen. Lees verder

Chinese overheid censureert ook artikelen over coronavirus

Dictaturen hebben er een handje van de geschiedenis naar hun hand te zetten en China is een van de (zo niet dé) verst doorgevoerde dictaturen die er op de wereld zijn, ook technisch gezien. Die dictatuur heeft zichzelf, zoals dictaturen plegen te doen, onfeilbaar verklaard en dan passen opvallende klungeligheden bij de bestrijding van de coronapandemie natuurlijk niet. Volgens de New York Times dwong (en dwingt?; as) de Chinese overheid wetenschappers hun onderzoeksartikelen op dit terrein terug te trekken en om geen onderzoeksgegevens meer te delen. Lees verder

Ook rekenmodellen kunnen aantal proefdieren verminderen

Stop dierproeven

Actie tegen dierproeven (afb: openverse)

Al jaren proberen dierenbeschermers het gebruik van proefdieren terug te dringen, maar voorlopig worden er vooral bij geneeskundig en farmaceutisch onderzoek nog steeds veel proefdieren ‘verbruikt’

, vooral ratten en muisjes. Kweekorgaantjes en organen-op-chip kunnen het proefdiergebruik terugdringen, maar er zijn ook informatische hulpmiddelen zoals rekenmodellen die de proefdieren minder noodzakelijk maken. De Amerikaanse gezondheidsautoriteiten stellen dierproeven niet langer verplicht voor het testen van (kandidaat)medicijnen. Lees verder

Conclusies milieustudies vaak niet goed onderbouwd

Er hapert vaak nogal wat aan milieuonderzoek en de conclusies die onderzoekers daaraan verbinden. Volgens een, nog niet beoordeeld, onderzoek van de universiteit Hasselt (B) is 59% van de gerapporteerde conclusies niet gebaseerd op deugdelijk statistisch bewijs. “Ons onderzoek impliceert  dat in die studies dingen beweerd worden die (statistisch;as) onvoldoende zijn onderbouwd”, stelt milieueconoom en statisticus Stephan Bruns. Lees verder

‘Open’ wetenschapstijdschriften fors duurder

HAL Open Science

De ‘verwerkingskosten’ (APC in Engelse afko) voor ‘open’ tijdschriften (afb: rapport HAL Open Science)

Als wetenschappers hun resultaten wereldkond willen maken dan gebeurt dat vrijwel altijd via wetenschaps-tijdschriften. Niet zo vreselijk lang geleden waren de meeste daarvan abonnements-bladen. Instituten, bedrijven en particulieren moesten daarvoor stevig in de buidel tasten.
De laatste jaren zijn vooral door druk vanuit Europa maar ook ondersteund door veel wetenschappers de ‘open’ bladen in opkomst met die van PLOS als een van de belangrijkste. Iedereen kan de artikelen lezen, maar dat kost wel wat voor de auteurs of liever gezegd hun werkgevers. Die betalen voor publicatie. Nu blijkt dat die ‘open’ bladen de laatste jaren fiks duurder zijn geworden. Tijd voor een revolutie.(?) Lees verder