Onbevruchte ontvangenis van zebrahaai

Zebrahaai baart onbevrucht drie nakomelingen

Een zebrahaai (afb: Wiki Commons)

Ongeslachtelijke voortplanting komt niet voor bij hogere diersoorten, dacht je. Fout. In een aquarium in Australië heeft een ongehuwde moeder, een zebrahaai, het leven geschonken aan drie nakomelingen. Als de Australiërs niet wat over het hoofd gezien hebben dan is hier sprake van onbevruchte ontvangenis. Dit verschijnsel, maagdelijke voortplanting of ook parthenogenese genoemd, was al eerder bij deze soort waargenomen, maar nooit nadat de moederhaai eerder nageslacht had gehad  door geslachtelijke voortplanting.
Lees verder

Stof uit hondshaai helpt mogelijk tegen Parkinson

Squalamine tegen van alles

Squalamine zou ongewenste bloedvatvorming verhinderen

Een gesynthetiseerde verbinding, squalamine, die ook zou voorkomen in de hondshaai zou bij proefdieren (wormen) de opbouw van de voor de ziekte van Parkinson bekende α-synucleïne-klonteringen voorkomen. Mogelijk dat de stof ook werkzaam is bij andere hersenziektes. Lees verder

Zeeijsoppervlak op laagste peil ooit gemeten

Omvang Noordpoolijs in september 2016

De ijsomvang op de Noordpool in september 2016. De gele lijn geeft een gemiddelde minimum omvang aan tussen 1981 en 2010 (afb: NASA)

De kop (en vooral het ooit gemeten daarin) klinkt dramatisch, en dat is ie ook, maar we hebben het dan niet over heel lang terug. Het zeeijsoppervlak werd voor het eerst pas in de jaren  70 gemeten met behulp van satellieten. Toch denken onderzoekers dat dit zou kunnen betekenen dat we praten over het laagste niveau in duizenden jaren. Lees verder

Papieren bloedcentrifuge van 20 ct

Een bloedcentrifuge voor 20 cent

Manu Prakash met zijn bloedcentrifuge (afb: Stanforduniversiteit)

Waarschijnlijk gebruiken ze die dingen tegenwoordig niet meer in de ruimte, maar ooit hebben Amerikaanse astronauten pennen gebruikt. Dat waren heel geavanceerde dingen, want anders zou je in het ruimtevaarttuig een inktkliederboel krijgen. Toen de Amerikanen de Russen vroegen hoe ze dat probleem hadden opgelost, zouden die hebben gezegd: met een potlood. Oplossingen van problemen hoeven helemaal niet ingewikkeld te zijn. Manu Prakash van de Californische Stanforduniversiteit bedacht een bloedcentrifuge voor gebruik in het veld van nog geen 20 cent die beter werkt dan een bloedcentrifuge van € 700: twee stevig ronde papiertjes met twee gaatjes, waardoor een draadje gaat dat ritmisch aantrekt en loslaat met daartussen twee rietjes met bloed, een kinderspeeltje. Dat heeft nog een heus artikel in Nature opgeleverd. Lees verder

China’s eerste mensachtige robot Jia Jia

Jia Jia, de eerste mensachtige robot

Jia Jia ziet er net echt uit

Onderzoekers van de universiteit in het Chinese Hefei hebben de eerste mensachtige robot in elkaar geschroefd. Als je niet heel goed kijkt dat ziet robot Jia Jia er uit als een aantrekkelijke dame. Jia Jia kan een gesprekje aanknopen, kan haar gezichtsuitdrukking veranderen maar erg (kunstmatig) intelligent schijnt ze niet te zijn. Lees verder

Kankercellen ontsnappen door mutatie BCL9L aan celdood

Kankercellen kunnen afwijkend aantal chromosomen hebben

Kankercellen kunnen een afwijkend aantal chromosomen bevatten (rechts). Dat bemoeilijkt ook de bestrijding. Links staan de chromosomen die een menselijke cel normaal heeft.

Bij kankercellen is de hele genetische encyclopedie overhoop gehaald. Zelfs het aantal en de vorm van de chromosomen is veranderd. Toch overleven die genetisch mismaakte cellen en zorgen door hun welhaast ongebreidelde groei voor grote problemen in het organisme waar ze toe behoren. Hoe redden die mismaakte cellen dat. Onderzoekers van het Engelse Francis Crick-instituut denken nu te weten hoe ze dat flikken. Lees verder

‘Kortlevende’ broeikasgassen hebben ‘lange armen’

Prognoses van de zeespiegelstijging

De uitersten van de zeespiegelstijging bij een temperatuurstijging van 2 en van 5°C. De plaatjes komen uit een andere studie. (afb: Jevrejeva et.al.)

Koolstofdioxide is het broeikasgas waar ons aller aandacht op gericht wordt, maar vlak de andere broeikasgassen als methaan, chloorfluorkool-waterstoffen (cfk’s) en fluor-koolwaterstoffen (hfk’s) niet uit. Volgens berekeningen van onderzoekers van het MIT in Cambridge (VS) en de Simon Fraser-universiteit kunnen die ‘kortlevende’ broeikasgassen, die maar enkele jaren in de atmosfeer verblijven, vele eeuwen voor veel narigheid zorgen zoals de zeespiegelstijging. Dat gebeurt ook als de mensheid er in zou slagen vanaf midden deze eeuw geen koolstofdioxide meer de atmosfeer in te blazen. Lees verder

Cactusvijg en zeewier werkzaam tegen Parkinson en Alzheimer (?)

De vijgcactus en bruinzeewier zouden helpen tegen Parkinson en Alzheimer

De vijgcactus en bruinzeewier

De Middellandse Zee zit vol onvermoede ’talenten’. Het Middellandse Zee-dieet wordt allerwegen als gezond en levensverlengend beschouwd, maar de zee en omgeving bevat, volgens onderzoekers, zelf ook ‘verjongingsbronnen’ . Zo zouden stoffen die gevonden zijn in planten als bruin zeewier en de cactusvijg, die overdadig voorkomen in het Middellandse Zeegebied, symptomen helpen bestrijden van hersenziektes als de ziekte van Parkinson en Alzheimer. Die stoffen gaan een reactie aan met de eiwitklonteringen in de hersens die karakteristiek zijn voor die aandoeningen, waardoor die minder giftig voor de hersencellen zouden worden.  Lees verder

Aardopwarming is blijven toenemen

Agrorobot meet oceaantemperatuur

De Argomeetrobot, waarvan er wereldwijd nu zo’n 3500 zijn duikt en drijft terwijl die de temperatuur neemt (afb: NOAA)

Tot niet zo lang geleden werd aangenomen dat aan het eind van de vorig en het begin van deze eeuw de aardopwarming een pas op de plaats zou hebben gemaakt  (zo tussen 1998 en 2012). Dat was voer voor de klimaatskeptici. Dat verhaal lijkt, is nu aannemelijk gemaakt, niet waar te zijn. De aardtemperatuur is in die periode wel degelijk toegenomen, stellen onderzoekers in een artikel in het wetenschappelijke tijdschrift Science. Lees verder