Bestaat bewustzijn eigenlijk wel?

Jongetje met hersensDe Amerikaanse filosoof Daniel Dennett gelooft dat onze hersens machines zijn, die bestaan uit miljarden robotjes. Hersens, ook niet van de mens, zijn heel bijzonder en hij denkt dat bewustzijn een illusie is. Hij heeft waarschijnlijk hartstikke gelijk, maar vertel ons wat we met die wijsheid moeten (denk ik dan). Lees verder

XFEL: ’s werelds krachtigste röntgenbundel van € 1,2 miljard

's Wereld krachtigste röntgenlaser

De experimentruimtes aan het eind van de tunnel in Schenefeld (afb: XFEL)

Zij heeft € 1,2 miljard gekost en er is acht jaar aan gebouwd aan de XFEL, de felste röntgenbron van de wereld (een miljard maal sterker dan de nu sterkste röntgenbron, het het). Duitsland betaalde 58% van de bouwkosten, Rusland 27%, daarnaast nog een aantal landen (Denemarken, Frankrijk, Italië, Polen, Zweden, Zwitserland, Slowakije, Spanje en Hongarije). Met de röntgenbron, die ondergronds loopt, moeten, onder veel meer, structuren van biomoleculen worden opgelost. In zijn algemeenheid zou XFEL dingen zichtbaar moeten maken die nu met geen andere methode zichtbaar te maken zijn. Lees verder

Krijgt het technisch temmen van aardopwarming toch een kans?

David Keith van de Harvard-universiteit

David Keith van de Harvard-universiteit (afb: Hravard)

Ingenieurs zijn altijd bezig technische oplossingen te bedenken voor allerlei soorten problemen. Ze proberen dan vaak met techniek de uitwassen van de techniek tegen te gaan. Dat zit kennelijk in hun systeem . Ook bij de aardopwarming hebben techneuten hele of halve gare ideeën bedacht om die met technische middelen te temperen. Hier en daar is er wel wat bekeken, maar meestal werden de onzekerheden en dus risico’s als te groot beoordeeld. Nu lijkt het er op dat er weer door onderzoekers van de Harvard-universiteit (VS) een project op stapel gezet om, wat heet, geotechniek in te zetten tegen klimaatverandering. En, o ja, 30 maart was de warmste 30 maart sinds de temperatuurmetingen in 1901 in Nederland zijn begonnen.

Lees verder

Globalisering veroorzaakt honderdduizenden doden

Globalisering kost veel levens in China en elders

De productie van goederen voor de westerse markt in China veroorzaakt veel luchtvervuiling waardoor tienduizenden mensen in China en elders vroegtijdig sterven (afb: the Guardian)

Door vooral liberaalgezinden wordt globalisering als een positieve ontwikkeling gezien, maar die heeft ten minste één diepzwarte keerzijde: het voortijdig overlijden van duizenden mensen als gevolg van de vervuiling die het buiten de regio produceren en het heen en weer slepen van goederen met zich meebrengen. Volgens een recent onderzoek zou het gaan om minstens 700 000 slachtoffers per jaar, maar zeer waarschijnlijk meer. Lees verder

Trump tekent ‘kolendecreet’ bij de EPA

Trump tekent 'kolendecreet' bij de EPA

Trump tekent ‘kolendecreet’ bij de EPA onder applaus van mijnwerkers (afb: der Spiegel)

De Amerikaanse president Donald Trump wil de klimaatmaatregelen die onder zijn voorganger Obama zijn aangenomen het liefst meteen in een la stoppen, maar dat stuit op praktische bezwaren. Hij laat zich van zijn slechtste kant zien (andere heeft ie niet) door een decreet te ondertekenen dat een begin moet vormen van het einde van die maatregelen. Hij ondertekende het document omringd door applaudisserende mijnwerkers.  
Lees verder

MicroRNA repareert bij muizen deels isolatie zenuwcellen

Myelinevormende oligodendrocyten in zenuwweefsel

Na toediening van miR-129 bleken bepaalde gliacellen (groen) weer myeline te vormen (afb: Kinderziekenhuis Cincinatti)

Zogeheten microRNA blijkt bij muisjes de myelineschachten om zenuwcellen te repareren. Het afbreken van die beschermlaag leidt tot multiple sclerose. Vooralsnog zijn klinische proeven met mensen nog niet aan de orde.
Lees verder

Kanker toch een kwestie van pech (=celdelingsfouten) hebben

De kans om kanker te krijgen vooral afhankelijk van pech (=celdelingsfouten)

Erfelijkheid, celdeling of omgeving kunnen oorzaak kanker zijn. Celdeling (‘random’) zou de belangrijkste factor zijn. Vreemd is dan dat die ‘botte pech’ bij de hersens zo hoog scoort, waar cellen nauwelijks delen. Darmkanker (CR) komt wel vaker voor dan hersenkanker. Erfelijkheid zou maar een heel bescheiden rol spelen. (afb: Science)

Kanker is (vooral) een kwestie van botte pech. Nee, kanker is vermijdbaar. De strijd lijkt nog niet gestreden, want nu komen de botte-pech-onderzoekers op basis van een uitgebreidere analyse van onderzoeksgegevens weer tot de conclusie dat kanker vooral een gevolg is van pech. Celdelingsfouten zouden verantwoordelijk zijn voor tweederde van de kankermutaties, meer dan omgeving & leefstijl of erfelijkheid. Lees verder

Nog even en we gaan niet meer dood

NAD+

NAD+

Ik geef onmiddellijk toe dat mensen niet altijd even ‘netjes’ doodgaan, maar wat willen we toch met dat eeuwige leven? Het lijkt wel of er steeds meer onderzoek wordt gedaan naar methoden en middelen om veroudering te stoppen of om te keren. Ik zou zeggen dat uitstelling van veroudering een verschuiving van de problemen is en als wij (nou ja, onderzoekers) daarin slagen dat uitstel leidt tot, denk ik, problemen met overbevolking en medicalisering van de samenleving. Hier weer twee onderzoeken die bij proefdieren succes leken te hebben: een onderzoek met Nederlandse die zich richt op het ‘afschieten’ van ontoereikende cellen en een met Amerikaans/Australische wortels waarbij het DNA-reparatiemechanisme wordt gerepareerd. Beide groepen beweren dat hun aanpak de veroudering keert (bij muisjes).
Lees verder

Bloedplaatjes en bloedstamcellen in longen aangetroffen

Bloedplaatjes en bloedstamcellen in de longen wezenlijk voor aanmaak bloedcellen

Bloedplaatjes en voorlopercellen (groen) in de longen (rood) (afb: UCSF)

Je bent nooit te oud om te leren. Ik lees nu dat de longen er niet alleen voor zorgen dat het bloed van zuurstof wordt voorzien en het afvalgas kooldoxide wordt afgevoerd, maar dat de longen ook een belangrijke functie hebben bij het aanmaken van bloedplaatjes, cellen die een belangrijke rol spelen bij de bloedstolling. Tenminste, bij muizen is dat zo. Lees verder

Omzeilen kwantumonzekerheid levert ultraprecieze mri op

Uiterst nauwkeurig mri door omzeilen kwantumonzekerheid

De onderzoekers bij hun meetopstelling (afb: ICFO)

Als je van vastigheid houdt moet je de wetenschap mijden. Zekerheden zijn er net zo lang houdbaar tot ze onderuitgeschopt worden. Zo wordt de lichtsnelheid beschouwd als de bovengrens van de snelheid waar deeltjes zich mee kunnen voortbewegen, zouden er geen temperaturen onder 0 K mogelijk moeten zijn en kunnen snelheid (of eigenlijk impuls) van een deeltje en positie niet allebei tegelijkertijd precies worden bepaald. Dat laatste is de onzekerheidsrelatie van Heisenberg. Onderzoekers uit Catalonië ontwikkelden een techniek die de gevoeligheid van apparaten als mri-scanners en atoomklokken aanzienlijk zou kunnen verbeteren. Daarmee lijkt het alsof de onderzoekers de onzekerheidsrelatie van Heisenberg hebben kunnen omzeilen. Lijkt. Lees verder