Een simpel molecuul lijkt stamcellen tot leven te wekken

Het eiwit TGF-β1 (rood) komt nauwelijks voor in jong weefsel

Het eiwit TGF-β1 (rood) komt nauwelijks voor in jong weefsel

In het leven moet je ten minste een ding wantrouwen: de suggestie dat dingen simpel zijn. Dan hebben we het over het ingewikkelde systeem dat leven heet. Een gen voor een ziekte, een eiwit voor oplossing. Meestal blijken de zaken ingewikkelder in elkaar te steken, maar we mogen het natuurlijk wel proberen. In dit geval gaat het om een nieuw ‘levenselixer’ dat ons jeugdig zou houden en bovendien nog in de strijd tegen kanker te gebruiken is ook. Dat bereik je door het eiwit TGF-β1  te blokkeren, dat op zijn beurt weer de activiteit van stamcellen blokkeert. Dat middel, aangeduid met Alk5i, wordt beproefd als (weer een nieuw) kankermedicijn, maar zou ook ons systeem jong kunnen houden, denken de Californische onderzoekers.  Lees verder

Verhongeren van kankercellen beter dan vergiftigen

asparagine glutamine

Plaats Q59 op het enzym l-aspapaginase bleek de plek die het onderscheid maakte tussen glutamine (rechts) an asparagine (afb: Blood Journal)

Er zijn allerlei technieken bedacht om kanker de pas af te snijden. Een van die  strategieën is te zorgen dat de veel voedsel verbruikende cellen van de aanvoer daarvan worden afgesneden. Dat kan, bijvoorbeeld, door te voorkomen dat in kankergezwellen nieuwe bloedvaten worden gevormd, maar ook, zoals in een recente studie is beproefd, door er voor te zorgen dat wezenlijke voedingsbestanddelen zoals aspargine voor de cel niet langer voorradig zijn. Dat vergde enige aanpassing aan het enzym L-asparaginase (L-ASP), dat als kankermedicijn tegen acute lymfatische leukemie wordt gebruikt en leverde Q59L, de glutaminasevrije variant, op.
Lees verder

Computer nu ook al beter in beelden herkennen

Baidu, de Chinese GoogleDe mens wordt aan alle kanten voorbijgelopen door zijn product de computer. Met rekenen konden we al lang niet meer van het rekentuig winnen en ook in schaken is hij ons de baas, maar nu blijkt de Minwa-supercomputer van het Chinese bedrijf Baidu ook al beter in het herkennen en sorteren van beelden. Minwa bleek sneller dan een mens 1 miljoen plaatjes onder te brengen in 1000 verschillende mappen (categorieën) met een foutpercentage van 4,58% (de mens 5%, Microsoft 4,94% en Google 4,8%). Lees verder

Afweersysteem heeft seizoensgebonden pieken en dalen

Activiteit afweersysteem seizoensgebonden

De seizoensgebonden activiteit van genen in beeld gebracht (afb: Nature Communications)

Er vallen in de winter meer doden en mensen zijn ’s winters vaker ziek dan ’s zomers. Dat werd altijd geweten aan de weersomstandigheden en de aangepaste leefgewoontes in het koude seizoen, maar onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Cambridge (Eng) zouden hebben ontdekt dat ons eigen afweersysteem seizoensgebonden pieken en dalen heeft. Het werkt harder in de winter en ‘ontspant’ zich in de zomer. Dat zou betekenen dat je ’s winters beter beschermd bent tegen infectieziektes zoals de griep, maar vergroot ook de kans op ontstekingen, waardoor de drempel voor het krijgen van een hartaanval, beroerte of suikerziekte lager wordt. Zelfs neurologische aandoeningen zoals multiple sclerose en schizofrenie komen dan vaker voor. Het zou betekenen dat artsen bij voorschrijven rekening moeten houden met het seizoen. Het blijkt dat aan die seizoensveranderingen zo’n kwart van onze genen meedoet. Lees verder

Zelfrijdende auto Google niet geheel schadevrij

De Google-zelfbeweger

De zelfbeweger van Google

Helemaal foutloos gaat dat niet met die zelfbewegers (zelfstandig rijdende auto’s). Google meldt dat sedert het bedrijf is begonnen met het uittesten van de zelfbewegers, daarmee 11 niet-ernstige ongelukken zijn gebeurd. Google maakte dat bekend, nadat het persbureau Associated Press dat twee Google-zelfbewegers waren betrokken bij ongelukken in Californië. Niemand zou zijn verwond. Lees verder

Cuba zou longkankervaccin hebben ontwikkeld

Longkanker

Een gezwel (geel) bij een 84-jarige vrouw.

Cuba zou al een aantal jaren een veelbelovend vaccin tegen longkanker hebben. Nu de handelsrelaties tussen de Verenigde Staten en Cuba min of meer zijn genormaliseerd, zijn onderzoeksinstituten er als de kippen bij om het spul in handen te krijgen. Onlangs heeft het Roswellpark-kankerinstituut een akkoord getekend met het Cubaanse centrum voor immunologie om het vaccin verder te ontwikkelen en om in de VS klinische proeven met het zogeheten Cimavax-vaccin te beginnen. Lees verder

Meer eiwitten tegelijk in de gaten houden helpt kankeronderzoek

Chromass, massaspectrometrie aan chromatine

Het blijkt dat bij het herstellen van de schade door replicatie aan DNA tientallen eiwitten betrokken zijn (afb: Science)

Als DNA beschadigd wordt, dan wordt dat, normaal gesproken, gerepareerd. Daaraan werken verschillende eiwitten mee. Meestal kijken onderzoekers wat een eiwit ‘uitvreet’, maar het probleem met het systeem dat leven heet is wat ingewikkelder. Daarom zou het zinniger zijn om meer eiwitten tegelijk in de gaten te kunnen houden. Dat zouden er bij DNA-reparatie alles bij elkaar zo’n 90 zijn. Het schijnt dat Deense onderzoekers dat hebben gedaan met behulp van een speciale vorm massaspectrometrie, een spectrometrische methode om moleculen te onderscheiden op basis van hun massa: Chromass (waarbij de chro staat voor chromatine, het DNA-molecuul met zijn verpakking). Lees verder

“Klimaatverandering is een VN-complot”

Maurice Newman

Maurice Newman: …een VN-complot…

Een beetje rare mensen, daar beneden. Australië wil niks weten van aardopwarming of kooldioxide-uitstoot.  Sterker nog. Maurice Newman, voorzitter van de economische adviesraad van de Australische premier Tony Abott, stelt dat klimaatverandering een complot van de Verenigde Naties is om een nieuwe wereldorde te scheppen. “De opwarming van de aarde is slechts een illusie”, zo schrijft Newman in een opiniestuk in the Australian (moet je wel betalen).  Lees verder

Zonne-energie vangen met moleculen

Anders Bo Korv de zonnevanger

Anders Bo Korv de zonnevanger (afb: univ. van Kopenhagen)


Het idee is natuurlijk geweldig: zonne-energie vangen moleculen. Die energie kan je dan weer ’terugkrijgen’ door die moleculen (weer) van vorm te laten veranderen. Briljant. Mogens Brøndsted Nielsen van de universiteit van Kopenhagen had wel wat kandidaten, maar het probleem was dat moleculen hun energie maar kort vasthouden. Student Anders Bo Korv heeft nou een verbinding gemaakt, voor fijnproever: een variant op dihydroazuleen-vinylpentafulveen (DHA-VPF), die de energie wel honderd jaar kan opslaan. Klein minpuntje is dat die verbinding zijn energie niet zo makkelijk weer afgeeft.

Lees verder