Noorwegen heeft zich definitief begeven op het ‘doornige pad’ van de omstreden winning van mineralen op de zeebodem. De Noorse regering heeft een dergelijk plan voorgelegd aan het parlement die het goedkeurde. Gevreesd wordt dat diepzeemijnbouw grote schade zal toebrengen aan kostbare aquatische ecosystemen. Noorse onderzoekers stellen dat diepzeemijnbouw een onherstelbare schade zal veroorzaken aan ecosystemen en biodiversiteit in zeeën en oceanen. Lees verder
Meer tweehands- en huurkleding is goed voor klimaat en milieu
Als de Noren 74% van hun kleding tweedehands zouden kopen of zouden huren dan zou de broeikasuitstoot voor kleding met 57% afnemen, het water- en energiegebruik voor de productie daarvan dalen met, achtereenvolgens, 62% en 47%, stellen onderzoeksters van de Noorse universiteit voor wetenschap en technologie (NTNU) onder aanvoering van Kamila Krych. Nu is dat aandeel nog maar 5% in Noorwegen. Lees verder
Mogen we overleden dierbaren weer (digitaal) laten leven?
Zouden overleden dierbaren weer digitaal tot leven opgewekt mogen worden vroeg Masaki Iwasaki van Harvard en de universiteit van Seoel zich af. Uit zijn onderzoek blijkt dat 58% van de door hem ondervraagde personen dat acceptabel vinden, maar dan moet de overledene wel toestemming hebben gegeven. Met het steeds verder oprukkende fenomeen kunstmatige intelligentie lijkt dat inmiddels technisch zeker haalbaar, maar wettelijk is daar nog weiig over geregeld, constateert de onderzoeker. Lees verder
Wordt grafeen het nieuwe silicium?
Het zou onderzoeksters voor het eerst gelukt zijn om geïntegreerde circuits (ic’s of ‘chips’) te maken van grafeen, een verschijningsvorm van koolstof (naast, bijvoorbeeld grafiet en diamant). Die al jaren als uiterst veelzijdig en veelbeloven gepresenteerde koolstofvorm zou, in combinatie met silicium, de ic’s zo’n tien keer sneller maken dan de huidige kiezelchips en twintig keer sneller dan ic’s van tweedimensionale halfgeleiders. Daar worden die chips niet alleen sneller van, maar warmen ook minder snel op en moeten dus minder gekoeld worden. Kortom: veelbelovend. Lees verder
“5% kans dat ki uitsterven mens veroorzaakt”
Ooit is beweerd (en dat heb ik braaf overgeschreven) dat kunstmatige intelligentie (ki) het einde van de mensheid zou kunnen betekenen. Die bewering werd nogal honend begroet/afgezeken, maar nu lijkt het er op dat die niet helemaal onzin is. 2778 ki-deskundigen schatten de kans dat ki verantwoordelijk uiterst slechte gevolgen, zoals die op het uitsterven van de mens, op 5%. Ook 48% van de optimisten onder die kiologen schatte die kans op ten minste 5%. Lees verder
Effecten van helft van de mijnbouwgebieden niet (goed) onderzocht

Die illegale goudwinning in Los Amigos in Peru is ook vanuit de ruimte te zien (afb: NASA)
Blijmoedig worden er regelmatig allerlei prachtige, ‘groene oplossingen’ voorgesteld zonder dat er gekeken is waar de daarvoor benodigde grondstoffen vandaan moeten komen. De elektrisering van het personenverkeer (=de auto), bijvoorbeeld, zou goed zijn voor het klimaat, maar daarvoor is een onder meer gigantische hoop lithium nodig. Volgens een artikel in Nature is meer dan de helft van de mijnbouwgebieden, we praten over een gebied van 120 duizend km2, niet gedocumenteerd en dus ook niet bekend welke effecten die, ook verlaten, mijnen hebben. Lees verder
De meest voorkomende insecten gaan het hardst achteruit
Al veel langer is duidelijk dat het aantal insecten hard achteruit gaat, maar uit een overzichtonderzoek van 106 studies hebben wetenschappers rond Roel van Klink van het Duitse instituut voor biodiversiteit in Leipzig de conclusie moeten trekken dat voorheen veel voorkomende insecten het hardst achteruit zijn gegaan. Dat werd niet of minder geconstateerd voor weinig voorkomende insecten. Lees verder
Nieuw antibioticum in de neus gevonden
Zoals al vaker hier betoogd worden steeds meer micro-organismen ongevoelig voor antibiotica. Nu hebben onderzoekers ontdekt dat de bacterie Staphylococcus epidermidis die in de neus van mensen is gevonden epifadine aanmaakt, die dodelijk is voor concurrenten van deze bacteriesoort, die zich vooral op onze huid vestigt. Die vondst lijkt een stukje van de oplossing van een steeds nijpender probleem. Minpuntje is dat de stof snel ontleed en onder gas bewaard moet worden. De stof lijkt een breed spectrum aan micro-organismen te verdelgen, maar is erg instabiel. Lees verder
Robot- en ki-systeem vervangen laborant (?)

De architectuur van het systeem met onder een (slechte) foto van een deel van het robotlab (afb: Gabe Gomes et. al/Nature)
Aan de Carnegie Mellonuniversiteit in de VS hebben onderzoekers een systeem opgezet, dat niet alleen de bereiding van scheikundige verbindingen kan plannen, maar die planning ook kan uitvoeren met behulp van labrobots. Als je Coscience, zo wordt dat systeem genoemd, vraagt om ibuprofen te synthetiseren, zoekt het ki-systeem de benodigde stoffen en reactieomstandigheden op en vertelt de robotassistent wat die moet doen. De laborant kan wel inpakken of…? Lees verder
‘Synaptische’ transistoren werken nu ook bij kamertemperatuur

Dubbellaags grafeen (paars) met boornitride (BN) levert een synaptische transistor op (afb: Mark Hersam)
Zogeheten ‘synaptische’ transistoren (de synaps is het contactpunt tussen uitlopers van hersencellen) zouden alles ‘verslaan’ wat er tot nu toe op het gebied van kunstmatige intelligentie (ki) is vertoond. Tot voor kort werkten die alleen bij lage temperaturen en dat is energetisch niet erg aantrekkelijk.
Lees verder