Nanolintjes van grafeen kunnen kwantumtechnologie vooruithelpen

Nanolintjes van grafeen

Door vorm en de toevoeging van atomen kunnen de nanolintjes andere natuurkundige eigenschappen krijgen (afb: EMPA)

Het blijft martelen met die o zo veelbelovende kwantum-technologie. Ondanks talrijke hoeraberichten waarin weer een nieuwe ‘reuzenstap’ in de richting van het kwantumtijdperk wordt gezet, moet de eerste behoorlijke ‘alleskunner’ nog gebouwd worden. Grafeen is ook zo’n wondermiddel dat voor alles en nog wat te gebruiken is; kennelijk over voor het kwantumrekentuig. Een nieuwe ‘doorbraak’ (?): nanolintjes van grafeen verbinden met stroomgeleidende draadjes. Lees verder

Kunstmatige intelligentie een treurige puinhoop (?)

Friedrich Fröbel

De Duitse opvoedkundige Friedrich Fröbel (afb: WikiMedia Commons)

Steeds vaker lees je dat kunstmatige intelligentie (ki) wordt gebruikt, in wetenschappelijk onderzoek, bij het regelen van webzaken, door overheden, bedrijven en zelfs in spellen. Ki wordt allerlei prachtigs toegedicht, maar veelal duister is hoe die  systemen tot hun ‘conclusies’ komen. Dat zou wetenschappers toch moeten interesseren voordat ze die ‘zwarte doos’ gebruiken. Dan praten we nog niet eens over de gigantische hoeveelheden energie die ki verstookt. Robbert Dijkgraaf vraagt zich in Quanta Magazin af of ki de nieuwe alchemie is en of dat erg is. Hij denkt dat dat altijd zo werkt in wetenschap. Ja? Lees verder

Nanodeeltjes zouden kankercellen doden

nano-pPAAM

Dit is een beetje het idee van de met L–fenylaniline bedekte nanokiezeltjes (afb: NTU)

Onderzoekers in Singapore zouden een nieuwe methode gevonden hebben om specifiek kankercellen te doden: nano-pPAAM. Het gaat om nanodeeltjes die overdekt zijn met voor de kankercellen essentiële aminozuren. Die deeltjes zouden kankercellen van binnenuit aanzetten tot apoptose (celdood), zonder dat daar medicijnen, in de algemeen gebruikte zin van het woord, aan te pas zouden komen. Lees verder

Een sensor die het coronavirus ‘ruikt’

Station

De sensor zou kunnen worden gebruikt om virusdeeltjes in drukke omgevingen zoals stations te kunnen detecteren

Jing Wang en zijn medeonderzoekers bij Empa en en de technische hogeschool in Zürich (ETHZ) houden zich meestal bezig met de ontwikkeling van  sensoren die luchtvervuiling meten. Ze waren al aan de gang om sensoren te ontwikkelen die  bacteriën en virussen  kunnen meten die in de lucht zweven, maar sedert januari hebben ze hun kaarten gezet op een coronasensor. De sensor komt niet in de plaats van labtests, maar zou gebruikt kunnen worden op plaatsen waar, normaal gesproken, veel mensen komen zoals stations of misschien wel stadions. Voor de sensor op de markt komt moet er nog wel wat aan gesleuteld worden. Lees verder

Chemotherapie mogelijk met minder bijwerkingen

Bloedecellen bezorgen kankermedicijn

Rode bloedlichaampjes bepakt met nanodeeltjes met de giftige inhoud (afb: Wass-instituut)

Chemotherapie wordt vaak toegepast in geval van kanker, maar kent naast succes ook veel en soms ernstige bijwerkingen. Dat heeft er mee te maken dat er in feite een overdosis gegeven moet worden om op de ‘plaats delict’ effectief te zijn. Onderzoekers van, onder meer, het Amerikaanse Wyss-instituut (onderdeel van Harvard) hebben nu een methode bedacht om het gif in nanopakketjes te laten meeliften met rode bloedlichaampjes. Chemo op die manier bezorgd bij de longen zou tien keer effectiever zijn dan andere nanotechnieken, bij muisjes althans. Lees verder

Nanodeeltjes kunnen uitzaaiing kanker bevorderen

Lekke bloedvaatjes in de hersens

Bloedvaten moeten enigszins ‘lel’ zijn om voedingsstoffen en afweercellen door te kunnen laten, maar te lek is nooit goed

Er worden allerlei manier verzonnen medicijnen daar af te leveren waar ze hun heilzame werk dienen te verrichten en ze niet nodeloos elders te verspillen. Daarbij worden vaak nanodeeltjes gebruikt als medicijndrager (of postbode). Die nanodeeltjes schijnen echter ook de uitzaaiing van kanker te kunnen bevorderen, doordat sommige nanodeeltjes de wanden van bloedvaten poreuzer maken. Dat is natuurlijk heel ongewenst als je nanodeeltjes gebruikt om kanker te bestrijden. Lees verder

Twentse kwantumstippen zijn ook supergeleiders

Onderzoekers van, onder meer, het onderzoeksinstituut MESA+ van de Universiteit Twente zijn er, in samenwerking met collega’s uit Delft en Eindhoven, in geslaagd om nanodraadjes te ontwikkelen waarmee je individuele elektronen kunt invangen in een ‘kwantumstip’, die tevens supergeleiding vertonen. Hierdoor zouden ze een rol kunnen spelen bij de ontwikkeling van kwantumcomputers, denken de onderzoekers. Ze hebben het zelfs over het bijna ideale materiaal voor kwantumeffecten al zijn ze er niet zeker van dat hun vinding het ideale materiaal is voor de bouwstenen van een kwantumrekentuig.. Lees verder

Kwantumstippen als medicijn voor Parkinson en Alzheimer (?)

Hersencellen bij Parkinsonpatiënten produceren veel minder van de signaalstof dopamine

Hersencellen bij Parkinsonpatiënten produceren veel minder van de signaalstof dopamine (lichtblauw) (afb: Sciencephoto.com)

Kwantum klinkt wel interessant en dus noemen onderzoekers kleine deeltjes kwantumstippen. Het schijnt dat die kleine deeltjes grafeen bij muisjes met Parkinson de verschijnselen van die ziektes onderdrukken maar in celkweken ook de vorming van eiwitplaques die zich vormen in een Alzheimerbrein. Voorlopig duurt het nog wel even alvorens die kwantumstippen bij mensen worden toegepast. Lees verder

Groene zonnetechnologie, echt groen of rood

Groen blas

Planten zijn tenslotte ook zonnecellen die groen zijn, alleen veel minder rendement hebben


Sommige technieken redden het niet door trivialiteiten. Ik heb wel eens gehoord dat een grijze cyperse kat weg moest toen haar baasjes nieuw meubilair kochten. Daar paste geen grijs bij. Iets minder triviaal is de kleur van siliciumzonnepanelen. Ik heb het altijd vreemd gevonden dat zonnepanelen van die lelijke platte blauwe vlakken moeten zijn. Je zou toch zonnepanelen in de vorm van pannen kunnen maken. Elon Musk heeft mijn wens in vervulling doen gaan. Nu hebben onderzoekers van het Amolf in Amsterdam groene zonnecellen gemaakt, een tikje minder rendement (10% is zo’n %punt), dat wel. Lees verder

Stierenzaad helpt kankercellen doden

Stierenzaad als chemoleverancier

Gehelmde zaadcellen

Duitse onderzoekers hebben stierenzaad gebruikt (pdf-bestand) om chemo bij kankercellen af te leveren. In het lab lijkt het te werken. De methode zou geschikt zijn om, als de techniek echt bewezen is, kanker en andere aandoeningen in het vrouwelijke geslachtsorgaan aan te pakken, denken de Duitse onderzoekers. Lees verder