88% grote zoetwaterdieren in 40 jaar verdwenen

Canadese bever

Canadese bever (afb: WikiMedia Commons)

Tussen 1970 en 2012 is de wildstand in meren en rivieren over de hele wereld sterk achteruit gegaan. Vooral de grotere zoetwatervissen worden in hun voortbestaan bedreigd. In die periode zou 88% van de grotere zoetwaterbewoners zijn verdwenen. Daar zou vooral de bouw van stuwdammen verantwoordelijk voor zijn. Er komen steeds meer aanwijzingen dat witte steenkool niet zo goed voor het milieu is en vooral niet voor de in de afgedamde rivieren levende fauna. Lees verder

Dit jaar is de ‘uitputtingsdag’ in de EU al op 10 mei

Uitputting van de aarde (EU)

De EU leeft al tientallen jaren op krediet (afb: rapport Footprint Network)

De Europese Unie heeft op 10 mei al al haar natuurlijke bronnen opgebruikt (pdf-bestand) die de aarde in een jaar kan verwerken/vernieuwen. Dat hebben de milieuorganisaties Global Footprint Network en het WereldNatuurFonds berekend. Idealiter zou die ‘uitputtingsdag’ op zijn vroegst op 31 december moeten vallen, liefst later. EU-burgers putten de aarde uit.  Onze ecologische voetafdruk is veel te groot voor een duurzame samenleving op deze planeet.
Lees verder

Groot deel gletsjers Himalaya in 2100 verdwenen

Het Everestpanorama (afb: WikiMedia Commons)

De Khumbugletsjer nabij de Everest in Nepal is een van de langste ter wereld, maar zelfs die gigantische gletsjer zal aan macht moeten inboeten door de aardopwarming. Volgens recent onderzoek zal aan het eind van deze eeuw ten minste eenderde van de gletsjers in de Himalaya verdwenen zijn, zelfs als we de meest ambitieuze klimaatdoelstellingen halen, zo schrijft de New York Times. Als dat niet gebeurt dan kan de schade oplopen tot de verdwijning van tweederde van de gletsjers in dit hoogst gelegen deel der wereld. Lees verder

Waterkracht verre van ‘onschuldige’ energievorm

Waterkracht wordt altijd gepresenteerd als een schone en milieuvriendelijk vorm van energieopwekking, maar heeft, zoals bekend, wat mindere punten zoals verlies van bouwland en woonoorden en de negatieve invloed op de biosfeer die rivier heet (om er een paar te noemen). Nu schrijven vijf wetenschappers van de universiteit van Michigan (VS) dat de kosten van witte steenkool vaak onderschat en de opbrengst vaak overschat zijn. Oftewel: hoe voordelig en duurzaam is waterkracht? Zo pleiten voor minder destructieve vormen van waterkrachttechnologie. Lees verder

Zwarte ballen tegen verdamping geen goed idee (?)

Schaduwballen tegen verdamping geen goed idee (?)

96 miljoen kunststofballen moesten de verdamping van een waterreservoir tegengaan (afb: der Spiegel)

Om verdamping tegen te gaan tijdens droogteperiodes gooiden de Californische autoriteiten (drijvende) zwarte ballen in een drikwaterreservoir.  Dat blijkt niet geholpen te hebben. Integendeel: het maken van de miljoenen kunststofballen zou meer water hebben gekost dan ze voor verdamping hadden behoed, berekenden onderzoekers. Op den duur zou dat dan toch moeten renderen, denk je dan, maar de permanente aanwezigheid van de ballen kan weer voor andere problemen zorgen.
Lees verder

‘Tetraëdriciteit’ maakt water vreemd

Het vreemde gedrag van water komt door zijn tetraeëdrisciteit

De clatraatstructuur van een waterachtige vloeistof (Si34) die ontstaat bij een negatieve druk. Rechts het bijbehorende, naar ik aanneem, gesimuleerde fasediagram (afb: Hajim Tanaka van de universiteit van Tokio)

Water is een vreemd goedje. Het watermolecuul bestaat maar uit een zuurstof- en twee waterstofatomen, maar dat armzalige stelletje gedraagt zich desalniettemin heel anders dan veel ingewikkelder verbindingen. Zo zijn de meeste stoffen in vaste vorm zwaarder dan in vloeibare vorm. Water niet: vast water drijft op vloeibaar water. Onderzoekers hebben nu ontdekt waaraan dat ligt: aan de tetraëdriciteit van water (een tetraëder is een viervlak). O, zul je zeggen (ik ook, trouwens).
Lees verder

Prijs ingenieursvereniging voor ‘blauwe energie’

Blauwe energie wint KIvI-prijs

Het blauwe-energie-project op de Afsluitdijk

Kitty Nijmeijer, hoogleraar membraantechnologie aan de TU Eindhoven, heeft de KIvI-prijs gewonnen met haar project blauwe energie, waarmee elektrische energie wordt gewonnen uit de verschillen in zoutconcentraties tussen zoet en zout water.  Op de Afsluitdijk staat een proefopstelling waarmee stroom voor 800 000 huishoudens zou kunnen worden gewonnen. Lees verder

Waterkracht is zo ‘groen’ nog niet

'Witte steenkool' is niet altijd zo groen

De waterkrachtcentrales in het stroomgebied van de Mekong (afb: Aalto-universiteit)

De uitstoot van broeikasgassen van een waterkracht-centrale in de Mekong (Zuidoost-Azië) kan hoger zijn dan als die energie zou worden opgewekt met fossiele brandstoffen. Waterkracht werd altijd beschouwd als schone energie, al gaat met de aanleg van stuwmeren vaak een hoop natuur verloren, maar  uit een recente studie van onderzoekers van de Finse Aalto-universiteit blijkt dat de ‘witte steenkool’ soms niet eens zo erg groen is, althans in het stroomgebied van de Mekong. Lees verder

Het wordt met water al maar gekker

superionisch ijs

Bestaat superionisch ijs nu wel of niet? (afb: Lawrence Livermore-lab)

Water, slechts bestaand uit drie atomen, is een uiterst vreemd, om niet te zeggen eigenzinnig, stofje. Het lijkt wel alle natuur- en scheikundige wetten aan de laars te lappen (wat natuurlijk niet zo is). Vast water, dat was het idee had een kristallijne vorm. Er was wel een andere vorm voorspeld, maar die was nog nooit waargenomen. Nu lijkt het bewijs geleverd dat vast water ook een vorm heeft die niet zo streng kristallijn is: superionisch ijs. Lees verder

Water gedraagt zich vreemd omdat er twee waters zijn

Watermolecuul

Het watermolecuul is uiterst simpel…

Water is een vreemd goedje, terwijl een watermolecuul maar heel petieterig is: een zuurstofatoom met daaraan, een beetje scheef, twee waterstofatomen. Normaal wordt een stof als die wordt afgekoeld steeds ‘zwaarder’ (de dichtheid wordt groter. Bij water gebeurt dat niet. Beneden de 4°C wordt water weer lichter. Dat is maar goed ook, anders werd schaatsen op natuurijs een probleem. Onderzoekers in Zweden hebben nu achterhaald dat dit abnormale gedrag van water doorgaat tot -44°C. Het goedje schijnt tussen twee toestanden te fluctueren, zeggen die geleerden dan.  Lees verder