Nobelprijs voor de fysica achter supergeleiding e.d.

Hogetemperatuursupergeleiders

In de jaren ’80 maakte de kritische temperatuur waar beneden supergeleiding heerst een ‘sprong’ . Toch is nog steeds niet duidelijk hoe supergeleiding werkt, ondanks het werk van de drie kersverse Nobelprijswinnaars.

De Nobelprijs voor de natuurkunde 2016 is toegekend aan drie Britse wetenschappers die een ongewone materiaaltoestand ontdekten in de wereld van de elementaire deeltjes: David Thouless, Duncan Haldane en Michael Kosterlitz. De door het drietal met wiskundige middelen bestudeerde exotische fases zouden wezenlijk zijn voor supergeleiding, wrijvingsloze vloeistoffen en het gedrag van ultradunne magneetlagen. Lees verder

Vliegen op brandstofcellen

Het HY4-vliegtuigje dat vliegt op brandstofcellen

Het HY4-vliegtuigje (afb: der Spiegel)

Het heeft iets van dweilen met de kraan open, dat geslijm met elektrische voer-, vaar- en vliegtuigen. Hoe je ook wendt of keert, gemotoriseerd vervoer vergt enorme hoeveelheden energie. Bij een auto hebben we het al gauw over honderden kilo’s die moeten worden meegesleept om iemand van, zeg, 80 kg te verplaatsen. Bij een vliegtuig is het waarschijnlijk nog erger, want dat moet nog eens de zwaartekracht neutraliseren. Dit beseffende komt zo’n verhaal over een vliegtuigje dat op brandstofcellen vliegt wat armetierig over. Nee, ook vliegen op brandstofcellen is niet groen. Lees verder

“We zijn bij klimaat op gevaarlijk terrein beland”

De ontwikkeling van de kooldioxideconcentratie in de atmosfeer bij Mauna Lao

De ontwikkeling van de kooldioxideconcentratie in de atmosfeer bij Mauna Loa (afb: NOAA)

Sedert de industriële revolutie eind negentiende eeuw is de hoeveelheid kooldioxide in de atmosfeer gestegen met gemiddelde 2 ppm (delen per miljoen) per jaar. In september, normaal het laagste niveau in een jaar, is in Mauna Loa op Hawaii een niveau bereikt  van 401 permiljoen, dat volgens de geleerden in miljoenen jaren niet zou zijn voorgekomen. We zijn op een gevaarlijk punt aangekomen, stellen sommigen dan ook.  Lees verder

Nieuwe vertaalprogramma Google gebruikt ki

Engels/Nederlands/Fries Google TranslateQuoc Le kent de fratsen van vertaalprogramma’s. Terug in zijn geboorteland Vietnam maakt de onderzoeker van Google in Mountaint View zich met zijn ouders vrolijk over de vertaalstrapatsen van Google Translate, terwijl hij een van de mensen is die het programma tot volwassenheid moet brengen. Veel fouten zijn gering, maar samen vertellen ze een groter verhaal: “Vertalen is geen opgelost probleem.” Het streven is niet om een perfecte vertaling te krijgen maar om ongemak te voorkomen. Dat zou kunnen veranderen met het gebruik van kunstmatige intelligentie (ki) in de jongste versie van het vertaalprogramma. Lees verder

Programmeerbare polymeren veranderen van vorm


Als je naar het filmpje kijkt dan lijkt het net alsof een bloemknop zich opent, maar het materiaal waar die bloem uit bestaat is kunststof. Een kunststof die te ‘programmeren’ is om van vorm te veranderen. Die bloem is natuurlijk maar een geintje. De onderzoekers denken dat de programmeerbare polymeren gebruikt kunnen worden als implantaten. Lees verder

In Europa 150 krachtcentrales nodig voor elektrische auto

Bruinkoolcentrale in Duitsland

Bruinkoolcentrale in Duitsland

Volgens een onderzoek van het Europese Milieuagentschap is voor grootschalig gebruik van elektrische auto’s 150 GW aan elektrisch vermogen extra nodig. We praten dan over zo’n 100, 150 krachtcentrales. Het EMA gaat er dan van uit dat 80% van de auto’s dan elektrisch rijden. Dat scenario voorziet het agentschap voor 2050. Daar tegenover staat een lagere uitstoot van broeikasgassen en andere luchtvervuilende stoffen, aldus het rapport.
Lees verder

Leerlingen tweetalige basisscholen scoren minder

Jésus Carro over tweetalig basisonderwijs in Spanje

Jésus Carro van U3M

Ik geef onmiddellijk toe dat onderzoeken waar ingewikkelde organismes zoals de mens het onderzoeksonderwerp zijn, met de nodige korrels zout genomen moeten worden. Vaak wordt gezegd dat tweetaligheid goed is voor de ontwikkeling van je intellectuele vermogens, maar onderzoek daarnaar wijst alle kanten op. Nu krijg ik weer een persbericht onder ogen dat tweetalig opgevoede basisschoolleerlingen in Madrid (Engels/Spaans), gemiddeld slechter presteren bij de eindtoets in vakken die ze in de vreemde taal hebben gekregen. Lees verder

Hybride perovskietcel komt uit op rendement van 17,8%

Hybride perovskiet/CIGS-zonnecellen

Prototypen van de duo-zonnecel: rechts de halfdoorzichtige perovskietcel, links de CIGS-cel (afb: Imec/ZSW/KIT)

Het is een beetje lastig te praten over zonnecellen. Er wordt vaak geschermd met rendementen, maar dan gaat het meestal om labsystemen. Hoeveel een zonnecel in de praktijk oplevert is daarmee niet vastgesteld. Ook niet of die zonnecel commercieel te produceren is. Perovskietcellen, bijvoorbeeld, krijgen een mooie toekomst toegedicht, maar, voor zover ik het heb meegekregen, hebben die problemen met de productie. Nu hebben Duitse en Belgische onderzoekers een hybride perovskiet/CIGS-cel (CIGS staat voor koper, indium, gallium en seleen) ontworpen, die een energetische rendement van 17,8% zou hebben. Dat zou meer zijn dan het hoogste rendement van ‘pure’ perovskietcellen (?). Lees verder

Objectjes manipuleren met ultrageluid

Een paar maanden geleden meldde de Britse ‘spruit’ Ultrahaptics dat ze met geluidsgolven objecten in drie dimensies konden manipuleren. Daarbij zou het gaan om millimeterwerk. Daar zouden vele toepassingen voor te vinden zijn. Nu komen onderzoekers van het Max Planck-instituut voor intelligente systemen en van de universiteit van Stuttgart (beide in Duitsland) met een uitgewerkt systeem, dat verrassend eenvoudig is maar dat allerlei ingewikkelde manipulaties kan uitvoeren. Lees verder

“Stroom in België kan in 2050 geheel groen zijn”

zonnepanelenHet is mogelijk dat tegen 2050 alle opgewekte stroom in België hernieuwbaar is. Bijna de helft (47%) van de benodigde stroom zou door burgers zelf opgewekt kunnen worden, individueel of via groepsprojecten. Dat meldt de VRT-nieuwsredactie op basis van een studie van het Nederlandse onderzoeksbureau CE Delft, in opdracht van een aantal milieuorganisaties zoals Greenpeace en Friends of the Earth. Lees verder