Eiwitremmer laat kankercellen (weer) sterven door ijzerovermaat

Ziekte van Kahler

Multipel myeloom oftewel ziekte van Kahler (afb: hematologiegroningen.nl)

Af en toe krijg ik(=as) het idee dat elke kankersoort zijn eigen behandeling behoeft. Je hebt natuurlijk een weinig kieskeurige behandeling als het doodstralen van de kankercellen, maar zodra het op heel specifieke doding van de woekercellen aankomt zijn er inmiddels (ook in dit blog) al vele methodes langsgekomen. Onderzoekers van Duke-universiteit hebben aangetoond dat het blokkeren van een enzym dat betrokken is bij de ijzerregulatie niet alleen kankercellen van multipel myeloom (ziekte van Kahler) doodt, maar ook de effectiviteit van huidige, toegepaste therapieën tegen de ziekte verhoogt. Lees verder

Muurvoer is slecht voor je geheugen

Juan Song

Juan Song (afb: univ. Noord-Carolina)

Het is natuurlijk algemeen bekend dat vettig snackbarvoer slecht voor je gezondheid is, maar dat dat je geheugen verstoort (en vrijwel onmiddellijk) kwam voor mij=as als een grote verrassing. Binnen slechts vier dagen werden hersencellen van de proefdiertjes (muisjes) in de de hippocampus overactief, waar hun herinneringen worden opgeslagen. Herstel met glucose kalmeerde de hersencellen. Vasten of dieetwijzigingen blijken de gezondheid van de hersenen te kunnen herstellen. Lees verder

Kwantumchips zouden bewijs van bestaansrecht hebben geleverd

Kwantumchips en siliciumtechnologie

Kwantumchips zouden met grote betrouwbaarheid door moderne siliciumtechnologie te produceren zijn (afb: Andrew Dzurak et al./Nature)

Diraq zou hebben aangetoond dat zijn op silicium gebaseerde kwantumchips een hoge nauwkeurigheid kunnen bereiken bij massaproductie. Met een betrouwbaarheid van meer dan 99% in twee-kwabit-bewerkingen zou dat een belangrijke mijlpaal zijn op weg naar functionele kwantumcomputers. Gaat het dan echt gebeuren (ik=as twijfel nog steeds). Lees verder

Hersenvet zou wel eens oorzaak Alzheimer kunnen zijn

Microgliacellen

Links een microgliacel die verstopt raakt door lipiden. Rechts een normaal functionerende microgliacel (afb: Gaurav Chopra et al./Immunity)

Tientallen jaren dachten wetenschappers dat Alzheimer voornamelijk werd veroorzaakt door kleverige eiwitplaques en -kluwens in de hersenen. Nu hebben onderzoekers van Purdue een verborgen boosdoener ontdekt: vet. Ze ontdekten dat afweercellen, microglia, in de hersenen verstopt kunnen raken met vet, waardoor ze te zwak worden om ziekten te bestrijden. Door dit vet op te ruimen en de afweer van de cellen te herstellen, hebben onderzoekers mogelijk een geheel nieuwe manier ontdekt om Alzheimer te bestrijden. Vraag is natuurlijk: werkt dat ook? Lees verder

Schrappen zomer/wintertijd zou vele doden en dikke mensen schelen

Doornroosje van Edward Burne-Jones

De schone slaapster van Edward Burne-Jones

Volgens nieuw onderzoek zou het schrappen van het zomer/wintertijdregime jaarlijks en overschakelen op ‘daglichtbesparingtijd’ zou 300 000 doden en ook honderdduizenden gevallen van vetzucht in de VS schelen, zou uit onderzoek zijn gebleken. Overschakelen op-de zomertijd zou in de VS nog eens 900 000 gevallen van zwaarlijvigheid schelen en 85 000 beroertes, aldus de onderzoekersters. Lees verder

Oceaanverdrag eindelijk van kracht

Beschermde open zee

Nu is nog maar zo’n 1% van de open zee beshcermd (afb: mpatlas.org)

Er is jaren aan gewerkt, maar eindelijk zijn er genoeg lidstaten van de Verenigde Naties die het oceaanverdrag hebben ondertekend (60 van de ongeveer 200 landen) en wordt ook daadwerkelijk van kracht. Effectief zal het verdrag over 120 dagen in werking treden. Het voornaamste eerste doel is tegen 2030 zo’n 30% van de oceanen en wereldzeeën tot beschermd gebied te maken om de verwoestende gevolgen van menselijke activiteiten op het waterdeel van de aarde enigszins aan banden te leggen. Lees verder

Mediterraan dieet zou netvliesaandoeningen vertragen

Netvlies

Netvlies (afb: DOG 2025)

Leefstijlkeuzes hebben een aanzienlijke invloed op de gezondheid van de ogen en daarmee ook op het risico op blindheid op oudere leeftijd. Naast lichaamsbeweging speelt voeding een belangrijke rol. Het zou zijn aangetoond dat een mediterraan dieet de voortgang van veelvoorkomende leeftijdsgebonden oogaandoeningen, zoals leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD), groene staar (glaucoom) en diabetische retinopathie, vertraagt. De resultaten van recent onderzoek worden gepresenteerd op het oogheelkundig congres DOG 2025 dat van 24 tot 28 september in Berlijn plaatsvindt. Lees verder

Polymere ‘zenuwcellen’ die ‘net echt’ zijn(?)

Kunstmatig neuron

Kunstmatig neuron dat dingen doet die echte zenuwcellen ook doen (afb: Simone Fabiano et al./Science Advances)

Onderzoekers van de universiteit van Linköping in Zweden hebben een kunstmatig ‘neuron’ van geleidende kunststof ontwikkeld dat geavanceerde functies kan uitvoeren die vergelijkbaar zijn met die van biologische zenuwcellen. Die kunstmatige ‘zenuwcellen’ zouden de weg effenen voor een nieuwe generatie lichaamsgeïntegreerde sensoren, medische implantaten en robotica. Hoera? Lees verder

Het gat in de ozonlaag dicht zich

Herstel ozonlaag

Het ging in 2024 goed met het herstel van de ozonlaag (afb: WMO)

Al jaren verschijnen over dat gat in de ozonlaag wisselende berichten, maar volgens de Wereldmeteorologische Organisatie van de Verenigde Naties zou die zich goed herstellen en binnen enkele decennia (uiterlijk 2066) overal weer op het niveau van de jaren ’80 zijn. Dat is vooral te danken aan het de overeenkomst die onder aanvoering van de VN tot stand is gekomen, het Montrealprotocol, waar in besloten werd de ozonlaagbeschadigende stoffen (halogeenverbindingen) die werden gebruikt als drijfgassen en koelmiddelen te verbieden. Inmiddels zou de productie van die halogeenverbindingen (hcfk’s e.d.) vrijwel geheel (99%) zijn gestaakt. Lees verder

Ki-methode ontwikkeld die niet zuinig met energie zou zijn

ki-systeem dat werkt met licht en elektronen zou een stuk energiezuiniger en efficiënter zijn

ki-systeem dat werkt met licht en elektronen zou een stuk energiezuiniger en efficiënter zijn (afb: Hangbo Yang et al./~spie Digital Library)

Kunstmatige intelligentie is de hedendaagse gekte en die technologie benadrukt maar weer eens hoe klungelig menselijke technieken zijn in vergelijking met soortgelijke voorbeelden in de natuur. Menselijke hersens gebruiken een niet onbelangrijk deel van de energie die we naar binnen werken, maar die valt in het niet wat ki verspilt, om nog maar niet te spreken van de hoeveelheid koelwater die het snel exploderende datacentrumpark vergt. Nu schijnt en een ki-methode te zijn die geen grafische processor nodig zou hebben en die niet zo energiehongerig is als de huidige ki-technieken. Licht moet dat mogelijk maken. Aan  de universiteit van Greifswald zou een variant bedacht zijn die werkt met magnetische tunnelcontacten. Lees verder