Binnen kort houten messen naast ons bord (afb: univ van Maryland)
Vlijmscherpe messen zijn van (geharde) metalen. O ja? Nu stellen onderzoekers vlijmscherpe messen te hebben gemaakt van (gehard) hout. Met hun hardingsmethode zou het hout drie keer scherper zijn dan een mes van roestvast staal. Lees verder
De Duitse opvoedkundige Friedrich Fröbel (afb: WikiMedia Commons)
Steeds vaker lees je dat kunstmatige intelligentie (ki) wordt gebruikt, in wetenschappelijk onderzoek, bij het regelen van webzaken, door overheden, bedrijven en zelfs in spellen. Ki wordt allerlei prachtigs toegedicht, maar veelal duister is hoe die systemen tot hun ‘conclusies’ komen. Dat zou wetenschappers toch moeten interesseren voordat ze die ‘zwarte doos’ gebruiken. Dan praten we nog niet eens over de gigantische hoeveelheden energie die ki verstookt. Robbert Dijkgraaf vraagt zich in Quanta Magazin af of ki de nieuwe alchemie is en of dat erg is. Hij denkt dat dat altijd zo werkt in wetenschap. Ja? Lees verder
Het perifere (geel) en het centrale zenuwstelsel (rood)
Beschadigde zenuwcellen in het centrale zenuwstelsel herstellen nauwelijks als ze zijn beschadigd. Er wordt al jaren naar oplossingen voor dat probleem gezocht, maar tot nog toe is dé oplossing niet gevonden. Nu hebben onderzoeksters geconstateerd dat het middel finofibrate er bij muisjes voor heeft gezorgd dat beschadigde zenuwcellen in het centrale zenuwstelsel wel herstellen. Het middel is in de VS toegelaten. Lees verder
Het lijkt er op dat het coronavirus ook werkt tegen virussen die verwant zijn aan SARS-CoV-2. In Nederland zijn tot begin oktober zo’n 24 miljoen coronaprikken uitgedeeld. Zo’n tweederde zou een tweede prik ontvangen hebben. In België is dat iets meer: 73%. Lees verder
Met twee lichtbundels kunnen je ‘spelen’ me de (on)doorzichtigheid van voorwerpen (afb: UT)
Het lijkt een onmogelijke truc om het ondoorzichtige doorzichtig te maken, maar onderzoekers van de universiteit van Twente lijken daar toch in geslaagd te zijn. De truc heet ‘golffrontvorming’ (we hebben het dan over lichtgolven). Dat zou een manier zijn om licht te ‘programmeren’, een techniek die de onderzoekers al eerder hadden bedacht. Die techniek belooft iets voor het bekijken van ondoorzichtige, biologische en andere monsters onder een microscoop. Lees verder
De onderzoekers ontwikkelden een aantal mogelijke virusremmers, o.m. MM3122 (afb: Janetka et. al)
Je kunt natuurlijk vaccins ontwikkelen om je gevaarlijke virussen van het lijf te houden, maar gegeven het aantal voor mensen gevaarlijke virussen is dat een moeizame weg. Handiger zou het zijn om virusremmer te ontwikkelen die het werk van virussen onmogelijk maakt. Onderzoekers van de universiteit van Washington lijken op weg zo’n middel te ontwikkelen, MM3122 genoemd, dat voorkomt dat virussen cellen binnendringen. Dergelijke middelen moeten dan wel worden toegediend vlak na besmetting (anders heeft het virus zijn kwalijke werk al gedaan). Lees verder
Voetbal zonder publiek (Bayern tegen Dortmund)
Tijdens de ‘opsluiting’ mocht er geen publiek bij voetbalwedstrijden komen. Onderzoekers van de sportuniversiteit in Keulen constateerden dat daarmee het thuisvoordeel van elftallen verdween. Nu het publiek op veel plaatsen weer meer wordt toegelaten tot voetbalwedstrijden lijkt dat thuisvoordeel weer toe te nemen, zo constateerden onderzoekers van de Twenty First Group in Londen.
De onderzoekers uit Duitsland bekeken de gegevens van meer dan 40 000 voetbalwedstrijden in Europa voor en tijdens de corona-oplsluiting, waarvan duizend zonder publiek. Het bleek dat scheidsrechters zich nogal laten beïnvloeden door het publiek bij het vaststellen van overtredingen, het geven van gele en rode kaarten. Ook de spelers van de uitteams lijken onder de indruk van de twaalfde man. Zonder publiek verdween het thuisvoordeel als je kijkt naar het aantal schoten naast en op doel. Opmerkelijk was dat het resultaat, de eindscore, daar niet erg door werd beïnvloed, wat natuurlijk vreemd is/klinkt als je weet dat uitploeg vaker op doel van de vijand schiet. Je zou dus kunnen zeggen dat het publiek niet echt fungeert als die spreekwoordelijke twaalfde man.
Als de situatie bij amateurs onder de loep wordt genomen blijkt dat dat thuisvoordeel niet direct toe te schrijven is aan het aantal toeschouwers.
Het Engelse blad New Scientist schijnt gegevens te hebben gekregen van een nieuwe analyse van Twenty First Group in de vijf grootste voetbalcompetities in Europa. Die zouden weer wijzen op het groeien van het thuisvoordeel bij het weer toestaan van publiek.
Bron: New Scientist
Titan, een chimpanseemannetje (foto: Ian Gilby)
Mensen hebben zich lang zo bijzonder gevonden, en nog steeds, dat ze zich een aparte status in de natuur (het leven ) hebben toegemeten. Waar dat toe kan leiden toont ons tijdsgewricht met zijn klimaatverandering en zijn grote verlies aan biodiversiteit. Toch kun je er niet om heen dat de diersoort mens heel wat meer (wan?)presteert als elke andere diersoort, ook de mensapen. Als ons leven en onze mogelijkheden liggen opgeslagen in ons DNA, zoals nogal eens wordt beweerd, dan kan dat niet kloppen want dat lijkt heel sterk op dat van chimpansees, onze naaste ‘verwanten’. Of juist wel en dan te vinden in het ‘ongeliefde’ deel dat vroeger troep-DNA werd genoemd (maar dat allerminst is)? Lees verder
Uit en studie in Brazilië zou zou zijn gebleken dat er een verband bestaat tussen de vervuiling van de lucht met ozon en fijnstof (PM10) en de prestaties van studenten. Lees verder
Proline is een van de twintig aminozuren waarmee (natuurlijke) eiwitten worden opgebouwd (afb: WikiMedia Commons)
Scheikunde (ik heb het zelf ooit gestudeerd) is een raar vak. Bakken en braden noemden wij studenten het destijds wat oneerbiedig. Scheikundigen zijn op zoek naar methodes om nieuwe stoffen te synthetiseren, maar ook om betere methodes te vinden om die stoffen te maken, zoals ook elke kok zijn leven lang doet (m.m.) Nu hebben Benjamin List van het Max Planckinstituut en David MacMillan van Princeton de Nobelprijs voor scheikunde gekregen voor de ontwikkeling van een nieuwe route om verbindingen te maken. Daarmee zou de scheikunde een stukje groener zijn geworden. De Nobelprijs voor geneeskunde gaat niet naar de ontwikkelaars van coronavaccins en die voor natuurkunde naar drie ontwikkelaars van klimaatmodellen Lees verder