Ki en genetica vormen een ongemakkelijk paar

Qiongshi-Lu-

Qiongshi Lu (afb: WU-Maddison)

Steeds vaker wordt kunstmatige intelligentie gebruikt in de genetica en de geneeskunst, maar die ontmoeting loopt niet altijd goed af, waarschuwen onderzoekers. Dan kunnen er verkeerde verbanden worden gelegd tussen genen en fysieke kenmerken en/of ziektes. Lees verder

Zuigelingen in het VK getest op 200 erfelijke ziektes

De Engelse gezondheidsdienst NHS wil nieuwgeborenen op tenminste tweehonderd genetische ziektes laten testen. Voorlopig gaat het om honderdduizend borelingen. De ouders krijgen de mogelijkheid geboden om het bloed van de navelstreng van de baby’s te laten onderzoeken op die ziektes. Nu al worden de zuigelingen in het Verenigd Koninkrijk al getest op vijf zeldzame maar ernstige erfelljke ziektes.

Bron: the Guardian

‘Eeuwige’ haai heeft springende genen en een een ‘feilloos’ DNA-herstel

Groenlandse haai

Groenlandse haai (Somniosus microcephalus) is een bedreigde diersoort (afb: WikiMedia Commons)

De mens is al eeuwen lang op zoek naar het eeuwige leven. Dan is het ‘geheim’ van de Groenlandse haai (Somniosus microcephalus), met een gemiddelde leeftijd van zo’n vierhonderd jaar (volgens de Wikipedia zelfs vijfhonderd) natuurlijk het ontsleutelen waard. Het genoom van de grote vis blijkt enorm te zijn en uitgerust met bijzondere reparatiemechanismen voor het DNA, zagen onderzoekersters rond Arne Sahm van de Ruhruniversiteit in Bochum. Volgens de hoogleraar heeft die lange levensduur veel te maken met de verbeterde DNA-reparatiemechanismen van de haai. Lees verder

Onooglijke parasitair varentje heeft enorm DNA

Genoom Tmesipteris-oblanceolata

Het genoom van de Tmesipteris-oblanceolatavaren is voorlopig de grootste. Vooral planten blijken enorme genomen te hebben (rechts) (afb: Ilia Leitch et. al/Cell)

Een plant, in feite een parasiet die geen eigen wortels heeft en groeit op een boombast, schijnt het langste DNA te hebben (pdf-bestand) dat tot nu toe gevonden is. Uitgerekt zou dat molecuul maar liefst zo’n 106 m lang zijn (het DNA-molecuul van de mens uit, uitgerekt, zo’n 2 m lang). Er zijn meer planten die bijzonder grote DNA-moleculen hebben. Waarom dat zo is is voor de biologen en genetici onder ons nog steeds een groot vraagstuk. Lees verder

Zonder zes micro-RNA’s wordt foetus met Y-chromosoom een vrouwtje

Het Y-chromosoom

Het Y-chromosoom

Als bij muisembryo’s de aanmaak van zes kleine RNA-moleculen (microRNA’s) dan blijken vruchten met het mannelijke Y-chromosoom toch vrouwtjes te worden, zo konden onderzoekers rond Rafael Jiménez van de universiteit van Granada (Sp) constateren. Die microRNA’s blijken een belangrijke rol te spelen in de geslachtsbepaling van zoogdieren (in ieder geval van muisjes). Kennelijk maken niet alleen de geslachtschromosomen (de X– en Y-chromosoom) uit of een foetus mannelijk of vrouwelijk wordt. Lees verder

Veganist en toch leren schoenen? Dat kan

bacterieel 'leer'

De bovenkant van een schoen van bacterieel ‘leer’ (afb: Tom Ellis et. al/ICL)

Onderzoekers van het Imperiale College in Londen hebben bacteriën genetisch zo veranderd dat die ‘leer’ fabriceren en dat nog een kleurtje geven ook, zonder ook maar een enkel dier, behalve misschien de productiebacteriën, te hoeven kwellen en die ook niet van dat vermaledijde kunststof zijn (wat misschien niet helemaal terecht is wat de kunststoffen betreft, zeg ik=as). Lees verder

Duizenden genvarianten beïnvloeden hersenstructuur en daarmee intelligentie

Hersens

De verschillende delen van de hersenschors. Frontale kwab wordt ook voorhoofdskwab genoemd (afb: WikiMedia Commons)

Intelligentie is behoorlijk erfelijk bepaald. Verschillend onderzoek heeft aangetoond dat duizenden allelen (genvariaties) met kleine effecten bijdragen aan de verschillen in intelligentie. Polygene scores (PGS), die deze effecten combineren tot één genetische, samenvattende maat, worden steeds vaker gebruikt om polygene effecten in onafhankelijke steekproeven te onderzoeken.
Terwijl de PGS een aanzienlijke deel van de variantie in intelligentie verklaart, is het nog grotendeels onbekend hoe de hersenstructuur en -functie deze relatie beïnvloeden. Mensen met een hogere PGS voor opleidingsniveau en intelligentie blijken ook hogere scores te hebben op cognitieve tests en een groter hersenoppervlak en dichtere vezelconnectiviteit. Zowel het aantal verbindingen tussen hersencellen als het oppervlak van hersengebieden bleken de relatie tussen PGS en cognitieve prestaties positief te beïnvloeden, zo constateerden de onderzoeksters rond Dorothea Metzen van de Ruhruniversiteit in Bochum. Lees verder

Dwarslaesie te repareren (bij ratten)(?)

Herstel zenuwbeschading rat (?)

Het herstel van de zenuwbeschadiging aan de voorpoot van de rat schijnt maar tijdelijk te werken (afb: Amy Rochford et. al)

Al vele tientallen jaren zijn onderzoekers op zoek naar een methode om een breuk van de zenuwbanen in het centrale zenuwstelsel te repareren, maar ondanks allerlei hoopvolle onderzoeksresultaten schijnt dat nog steeds niet (goed) gelukt te zijn. Beschadiging van het centrale zenuwstelsel kan door een dwarslaesie leiden tot verlamming. Onderzoekers zouden nu met een combinatie van stamcellen en zachte elektroden bij ratten goede resultaten hebben behaald. Lees verder

Sprinkhaan blijkt een veel groter DNA dan mens te hebben

Siberische klappersprinkhaan

Bryodemella tuberculata oftewel de Siberische klappersprinkhaan heeft, voorlopig, de grootste (afb: WikiMedia Commons)

De Siberische klappersprinkhaan blijkt een enorm genoom te hebben, zo ontdekten onderzoekers van het Leibnitzintsituut voor biodiversiteitsverandering en van de Tsjechische academie van wetenschappen. Dat schijnt maar liefst zeven keer zo groot te zijn als dat van het aardse ‘opperwezen’ (de mens). De grootte wordt bepaald aan de hand van het gewicht. Die van de klappersprinkhaan bleek 21,96 pg te zijn (p staat voor pico=10-12. Lees verder