Gat in de onzonlaag gaat maar niet weg

gat ozonlaag september 2021

Het gat op 15 september 2021 (afb: Copernicus)

Jarenlang konden we horen dat de mens tijdige en succesvol het gat in de ozonlaag had gedicht door het verbod van bepaalde drijfgassen (cfk’s), maar de laatste jaren leek het minder goed te gaan met dat ‘gat’. Onderzoeksters denken dat de gehalogeneerde drijfgassen niet de oorzaak zijn voor dat ‘gat’ boven de Zuidpool. Lees verder

Europese Commissie geeft omstreden glyfosaat nog tien jaar

Glyfosaat-Monsanto Roundup

Monsanto was de eerste met zijn Roundup (OpRuimen)

De Europese Commissie heeft de vergunning van de omstreden onkruidverdelger glyfosaat met tien jaar verlengd. De ministers van de EU-staten konden niet tot overstemming komen over voortgaand gebruik van een bestrijdingsmiddel dat zwaar onder verdenking staat van gezondheidseffecten op mens en dier. Lees verder

Eenvijfde van planten en dieren op Europese rode lijst met uitsterven bedreigd

Rodelijstsoorten van IUCN

De bedreigde soorten van de rode lijst van IUCN (afb: Axel Hochkirk et. al/PlosOne)

Onderzoekers rond Axel Hochkirk van de universiteit van Trier constateren op basis van onderzoek dat van de bijna vijftienduizend  plant- en diersoorten die op de rode lijst van IUCN staan (zo’n 10% van de Europese flora en fauna) bijna eenvijfde daarvan in Europa met uitsterven wordt bedreigd, voor planten zou dat zelfs 27% zijn en voor ongewervelden 24%. We hebben het dan over 2839 planten- en diersoorten. Deze getallen zijn hoger dan van het intergouvernementale platform voor biodiversiteit en ecosystemen (IPBES). Voorname oorzaken zijn territoirverlies, landbouw en vervuiling. Lees verder

‘Bijvriendelijk’ bestrijdingsmiddel beïnvloedt paargedrag wilde bijen

Tronkbij

Tronkbij (Heriades truncorum) (afb: WikiMedia Commons)

Twee onderzoekers van van de universiteit van Ulm (D) moesten constateren dat het zogenaamd ‘bijvriendelijke’ bestrijdingsmiddel flupyradifuron negatieve invloed heeft op het paargedrag van wilde bijen. De stof beïnvloedde zowel de communicatie tussen de bijen als het paargedrag zelf. Lees verder

Muisje in de Andes kan met weinig toe

Andesvulkaan Lllullaillaco (6739 m)

De Andesvulkaan Lllullaillaco (6739 m) (afb: WikiMedia Commons)

Ergens hoog in de Andes in Zuid-Amerika leefden ooit muisjes (Phyllotis vaccarum) op zo’n 6000 m onder barre omstandigheden met weinig zuurstof, eten en lage temperaturen. Dat zou voor zoogdieren een wereldrecord zijn. Sommige media beweerden dat zo’n beestje het zelfs op Mars zou kunnen uithouden, maar de hoeveelheid zuurstof in de Marsatmosfeer is miniem (0,12%) bij een veel lagere luchtdruk dan op aarde. Mijn (=as) inschatting is dat dat muisje op Mars direct dood gaat, maar toch. Lees verder

Afbreekbare polymeren zijn ook niet prettig voor vissen

Polymeren zijn prachtige materialen, maar zorgen voor nogal wat milieuproblemen. Dat heeft voor een niet onbelangrijk deel te maken met het feit dat ze als resistente materialen worden gebruikt voor kortdurende toepassingen zoals verpakkingen. Afbreekbare kunststoffen zouden de oplossing zijn, maar die blijken ook al niet zo best te zijn voor vissen. Lees verder

Sneeuwkrabben verhongeren massaal door opwarming oceanen

Sneeuwkrab (Chionoecetes opilio)

Sneeuwkrab (Chionoecetes opilio) (afb: WikiMedia Commons)

Het aantal sneeuwkrabben (Chionnocetes opilio) in de Beringzee is tussen 2018 en 2021 met zo’n tienmiljard stuks verminderd. Dat zou zo’n 90% zijn van de totale populatie. Die massale sterfte zou een gevolg van verhongering zijn die weer een gevolg is van een reeks zeehittegolven. In Alaska hadden de autoriteiten de vangst van deze krabben het vorig en ook dit jaar al verboden. Ondertussen worden de oceanen steeds warmer, mede onder invloed van de momenteel heersende El Niño. Lees verder

Darren lijken allesbehalve flierefluiters

Bijenvolgsysteem BeesBook

Het bijenvolgsysteem BeesBook

Mannetjesbijen, darren, zijn altijd voorgesteld als lui. Ze laten zich het door de werksters aangevoerde eten goed smaken in ruil voor hun seksuele diensten. Ronddarren heeft de betekenis van totaal zonder doel of daad in de rondte lopen, maar het beeld zou niet kloppen, stellen onderzoeksters van de universiteit van Konstanz en van het Max Planckinstituut voor diergedrag. Lees verder

Landbouw kan meer opbrengen en koolstof vastleggen op de juiste plaats

Natuur vs landbouw

Protesten tegen de houtkap in Indonesië waar veel regenwoud teloor gaat ten behoeve van de landbouw (afb: Greenpeace)

De groeiende wereldbevolking vereist een steeds hoger opbrengst van de landbouw, maar daarmee lopen we (=de mens) aan tegen de grenzen van het natuurlijk herstelvermogen van de aarde. Uitbreiding van de landbouw gaat ten koste van de leefbaarheid van deze planeet. Deel van het probleem is dat voedingsgewassen en -producten zelden op de juiste plaats op aarde worden geteeld, met grote gevolgen voor de natuur, voor de watervoorziening en het klimaat. Onderzoeksters in Duitsland hebben eens uitgezocht als de voedingsgewassen nu eens geproduceerd werden op de juiste (efficiëntste) plaatsen. Dan gaat de productie met ruim 80% omhoog, wordt er wat meer koolstof vastgelegd en bezuinigd op het watergebruik door de landbouw, rekende het gebruikte vegetatiemodel uit. Lees verder

Nog niet ontdekte planten zijn hoogstwaarschijnlijk bedreigd

Onontdekte en bedreigde plantensoorten

Onontdekte plantensoorten blijken steeds vaker ook bedreigd te zijn (afb: uit rapport)

In augustus verscheen in het blad New Phytologist al een kort artikel waarin gesteld werd dat drie op de vier nog niet ontdekte planten hoogst-waarschijnlijk al bedreigd zijn in hun bestaan. Dat was (kennelijk) een resumé van het vijfde rapport van Britse Koninklijke Botanische Tuinen in Kew over de toestand van planten en schimmels in de wereld.
De Britse krant the Guardian pikt daaruit de opmerking dat er op zijn minst nog tweemiljoen schimmelsoorten op ontdekking wachten, waarmee schimmels op de ongewervelde dieren na grootste groep levende organismen op aarde vormen. Daar valt nog een hoop te ontdekken. Als oorzaken van die (dreigende?) noodtoestand worden verandering van landgebruik en de aardopwarming genoemd. Lees verder