De kwantummechanica bakt het steeds bruiner

Eugene Wigner

De Hongaarse natuurkundige en Nobelprijswinaar Eugene Wigner (afb: WikiMedia Commons)

Kwantummechanica lijkt welhaast alles te weerspreken wat wij, simpele mensen als werkelijkheid, als waarheid aanvaarden. Een voorwerp staat hier of daar en niet op beide plaatsen tegelijk. De Nobelprijswinnende natuurkundige Eugene Wigner bedacht zestig jaar geleden een bepaalde situatie. Hij stelde zich een vriend voor die, opgesloten in een lab, een meting deed aan een deeltje, terwijl hijzelf buiten stond. In de kwantummechanica kunnen deeltjes zich tegelijkertijd in verschillende toestanden bevinden, de superpositie, maar door diens meting is dat deeltje nog maar in een positie en verdwijnt de superpositie. Voor Wigner daar buiten blijft die superpositie bestaan. Die verdwijnt voor hem als hij dat deeltje gaat meten. Erger nog hij ziet zijn vriend in een superpositie. Wat blijft er over van  Meten is weten? Hoe exact is wetenschap? Onderzoeksters in Taiwan en Australië schijnen nu aangetoond te hebben dat Wigners paradox werkelijkheid is. Lees verder

Schil cashewnoten bruikbaar tegen MS?

anacardinezuur

De structuurformule van anacardinezuur (afb: WikiMedia Commons)

In labproeven met diercellen en dieren is aannemelijk gemaakt dat een chemische verbinding die in de schil van cashewnoten zit het herstel van de myelinelaag rond de uitlopers van zenuwcellen bevordert. Die laag wordt bij multipele sclerose (MS) door een autoimmuunreactie aangetast met ernstige gevolgen voor de patiënt. Lees verder

PIK: Corona-aanpak als model voor klimaataanpak

Coronapatiënt op intensieve zorg

Coronapatiënt op intensieve zorg (afb: de Morgen)

De dynamiek van de coronacrisis kan ons veel leren over de manier om de klimaatverandering te keren, stellen onderzoeksters van het Potsdammer instituut voor klimaatonderzoek (PIK). Lees verder

Verlies aan landijs Groenland lijkt omkeerpunt gepasseerd

IJsmassa op Groenland

Het verlies van het landijs op Groenland valt niet meer te stoppen (afb: Michalea King)

Zelfs als de gemiddelde temperatuur op aarde weer daalt, dan zullen de ijsmassa’s op Groenland blijven afnemen, zo vrezen onderzoeksters. We zijn inmiddels het punt gepasseerd waarvoor de schade door aardopwarming nog te keren was, denken ze. Lees verder

België mat warmste maand ooit gemeten

Met gemiddeld 33,5°C in Ukkel heeft België de warmste week sinds het begin van de metingen in 1833 achter de rug. Dat meldt weerman David Dehenauw op Twitter. Het vorige record dateerde van de zomer van 1976. Ook vandaag is het overigens nog altijd puffen, met maxima van 30 graden en meer. Mogelijk dat  lokale buien de hitte enigszins dragelijk maken. Lees verder

Contactloos opladen kost veel meer energie dan via snoer

Draadloze oplader

Je moet het toestel wel goed op je oplader leggen (afb: OneZero)

Contactloos opladen kost bijna de helft meer energie dan opladen via een draad, zo blijkt uit onderzoek van OneZero. Dat kan zelfs 80% meer zijn als de telefoon niet goed bij de draadloze oplader legt. Daar komt nog eens bij dat zo’n draadloze opladere in de wachtstand constant stroom verbruikt. Lees verder

“Coronacrisis heeft verwaarloosbare invloed op aardopwarming”

M40 tijdens coronaspits

De normaal afgeladen M40 in Engeland tijdens een ‘coronaspits’ (afb: univ. van Warwick)

Tijdens de eerste maanden van de coronacrisis leek de wereld een stuk schoner en stiller te worden. Mensen moesten zo veel mogelijk thuis blijven, van huis uit werken en veel zo niet alle bijeenkomsten werden verboden. Het milieu knapte er behoorlijk van op. Met het versoepelen van de coronamaatregelen deden we weer net alsof er niets aan de hand was, maar die paar mooie coronamaanden hebben nauwelijks invloed gehad op de aardopwarming, stelden onderzoekers vast. De coronacrisis was een kleine ‘hik’ in een gestaag voortgaand proces, waar we maar niets aan willen doen. Vliegtuigen kregen als eerste toestemming om weer vol rond te vliegen en de rust op de snelwegen is ook verleden tijd.
Lees verder

Ook parasieten behoren tot de biodiversiteit

Twaalf punten voor parasieten

De twaalf punten van de onderzoekers (afb: Georgetownuniversiteit)

Als het over het belang van de behoud van de biodiversiteit gaat dan hebben we het meestal alleen over planten en dieren, maar niet over micro-organismen, laat staan ziekteverwekkers en parasieten. Onderzoekers betogen in het blad Biological Conservation dat die er zeker bij horen. Ze presenteren in hun artikel een lijst van twaalf punten om dat te bewerkstelligen. Lees verder

Zijn ze gek geworden in de VS? Een spuitbus tegen zelfmoord?

Spravato

Verdrijver van zelfmoordgedachten? (afb: Janssen)

Het klinkt vrij bezopen (en waarschijnlijk is het dat ook wel) maar de Amerikaanse geneesmiddelenautoriteit FDA heeft een neusspray goedgekeurd die mensen af zou helpen van gedachten aan zelfmoord.  De spuitbus met het wonderbare goedje (Spravoto) wordt op de markt gebracht door het Belgische farmaceutische bedrijf Janssen, onderdeel van farmaconcern Johnson & Johnson. Het werkzame (?) bestanddeel is esketamine, een scheikundig familielid van het anestheticum ketamine (dat ook als roesmiddel gebruikt wordt). Lees verder

Verstedelijking en verlandbouwing vergroten pandemiegevaar

Ontbossing Tasmanië

Ontbossing op Tasmanië (foto: WIkicommons)

Drie van de vier nieuwe besmettelijke ziektes zou een dierlijke oorsprong hebben, maar de mens doet er alles aan om die overdracht te bevorderen door verstedelijking en de omvorming van natuur in landbouwgebieden, stellen onderzoekers. Lees verder