Hernieuwbaar afval?

Hernieuwbaar afval

Materialen uit afgedankte windturbines en zonnepanelen (afb: JRC/EU)

We hebben het dan wel over hernieuwbare energie, maar zijn de materialen die daarvoor nodig zelf weer hernieuwbaar. Of, anders gesteld, hoe kringloop je hernieuwbaar afval van, onder meer zon- en winde-nergieinstallaties, maar ook van fossiele centrales die we niet langer meer nodig hebben? Het gemeenschappelijk onderzoekscentrum van de EU (JCR)  heeft eens geïnventariseerd waarover we dan praten. Het gaat over vele miljoenen tonnen in de komende twintig jaar, We zullen op weg moeten naar een kringloopeconomie, maar over hoe we die kunnen verwezenlijken zal nog wel het een en ander moeten worden uitgezocht. Lees verder

Mijnafval is simpel om te zetten in bouwzand

IJzerertsmijn van Vale

Een ijzerertsmijn van Vale in Carajas (afb: NASA)

Jaarlijks verbruikt de wereld ongeveer 50 miljard ton zand, grind en steenslag. De verbazingwek-kende omvang van deze vraag is moeilijk te bevatten. Het is het meest door mensen gebruikte vaste materiaal. De vraag zal verder toenemen. Nu al veroorzaakt de winning van zand en grind uit rivieren, meren, stranden en oceanen op veel plaatsen een milieucrisis. Mijnafval zou een goed alternatief kunnen zijn, betogen Daniel Franks van de universiteit van Queensland (Aus) en collega’s. Niks staat (her)gebruik van afval in de weg, stellen ze. Lees verder

Organische stoffen gemaakt via kunstmatige fotosynthese uit afval

Kunstmatige fotosynthese van organische stoffen

De kunstmatige fotosynthese van organische stoffen uit organisch afval was mogelijk door samenwerking van twee katalysatoren voor watersplitsing (r) en de ontleding van organisch materiaal (afb: Susumu Saito et al./Nature Communications)

Fotosynthese is het fraaie systeem dat planten en sommige micro-organismen gebruiken om met behulp van zonne-energie organische stoffen te synthetiseren. Al vaker hebben onderzoekers geprobeerd dat systeem te verbeteren en om met die synthetische fotosynthese organische stoffen te maken. Nu hebben onderzoekers in Japan rond Susumu Saito van de universiteit van Nagoya zo’n systeem in elkaar gestoken om energie en/of bruikbare organische stoffen te produceren uitgaande van organisch afval. Lees verder

Verstoort zonnebrand het zeeleven?

Zonnebrandolie

De helft (afb: schermafdruk Consumentenbond)

Volgens recent onderzoek zou zonnebrandolie mogelijk schadelijke gevolgen hebben voor het zeeleven. Zo zou zonneberand bijdragen aan de achteruitgang van koraalriffen en ook de vruchtbaarheid van vissen kunnen aantasten. Meer onderzoek zou dringend nodig zijn.
Lees verder

Kwantumtoestand van fotoelektronen voor het eerst gemeten (?)

KRAKEN-techniek om kwantumtoestand te bepalen van fotoelektron

De opzet van KRAKEN ziet er varrassend eenvoudig uit met een magnetische fleselektronspectroscoop (MBES) uiterste snelle uv-pulsjes en infraroodpulsen (afb: David Busto et al./Nature Photonics)

Onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Lund (Zwe) zouden er voor het eerst in geslaagd zijn de kwantumtoestand van aangeslagen elektronen (fotoelektronen genoemd) te meten. Dit zou het begrip over de wisselwerking tussen licht en materie vergroten, betogen de onderzoekers, maar ik(=as), eenvoudige ziel, had altijd begrepen dat als je de kwantumtoestand van een deeltje (in dit geval een elektron) mat, je die toestand verstoorde. Ik vrees dat mijn wankele (on)begrip van de materie hier een (grote) rol in speelt. Lees verder

Kunststof in onze hersens

Kunststofafval

Kunststofafval (afb: Osama Mansoor/UNICEF)

Microkunst-stofdeeltjes kunnen door muizenhersenen bewegen en bloedvaten blokkeren met alle kwalijke gevolgen daarvan, concluderen onderzoekers. Ze zouden voor het eerst een techniek hebben gebruikt om die microdeeltjes te volgen. Lees verder

Grootste meer ter wereld vrijwel helemaal verdampt

Aralmeer wordt giftige woestijn

Aralmeer wordt giftige woestijn (afb: schermafdruk WNF)

In de jaren ’60 had het Aralmeer een oppervlak van 66 458 km2, ruim anderhalf keer het oppervlak van Nederland. Nu is er van de grote zoetwaterplas nog geen 7000 km2 over verdeeld over twee meren. De rest is een droge en giftige woestijn geworden, gif dat door de wind ruimhartig over de aarde wordt verspreid.
Lees verder

Energiezuinige opslag voor tijdelijk geheugen(?)

baan-Halleffect

Het OBELIX -project richt zich op de ontwikkeling van energiezuinige ict-systemen. In dit geval gaat het om baanspinstromen. Als het evenwicht van een elektronspin verstoord wordt, bijvoorbeeld door stroom, ontstaat een aanzieniijke baandraai-impuls (gele pijl) en een stroom (zwarte pijl)  (afb.: Dongwook Go/JGU)

Datacentra zouden momenteel verantwoordelijk zijn voor ongeveer 1% van het totale wereldenergieverbruik, wat overeenkomt met 200 terawattuur per jaar. Deze enorme vraag naar energie heeft alom wetenschappers ertoe aangezet om  manieren te zoeken om het energieverbruik te verminderen. Onderzoekers van, onder meer, de Johannes Gutenberguniversiteit denken daar hun bijdrage aan te leveren met de ontwikkeling van het spin/baantorsie-magnetisch-RAM-geheugen (SOT-MRAM in Engelse afko). Die techniek zou zowel voor (mobiele) telefoons als supercomputers gebruikt kunnen worden en het energieverbruik voor gegevensopslag met 50% kunnen verminderen. Lees verder

Nanokoolstof: sterk als staal en licht als piepschuim

Nanostructuur poreus, maar staalsterk koolstof

Links de nanoroostergeometrieën na pyrolyse. Rechts zo’n structuur op een zeepbel (afb: Pter Serles/Advanced Materials)

Ach ja, en weer lijkt kunstmatige intelligentie nodig te zijn om een ‘nieuw’ materiaal te bedenken. Resultaat van dat denkwerk is een poreuze koolstofstructuur die gelijk sterk en licht is als piepschuim. Lees verder

Meer inzicht in de gezondheidsrisico’s van PFAS (?)

Effecten PFAS op genactiviteit van hersencellen

Zes onderzochte PFAS veranderen de activiteit van elf genen in hersencellen (afb: Ekin Atilla-Kokcumen et al./ACS Chemical Neuroscience)

Onderzoeksters denken wat meer inzicht te hebben gekregen in de gezondheids-risico’s van polyfluoralkyl-verbindingen (PFAS), de groep organische fluorverbindingen die onder ernstige verdenking staat en vaak wordt aangeduid voor-altijd-verbindingen omdat ze vrijwel niet afbreken. Die zouden door de bloed/hersenbarrière niet gehinderd worden om het centraal zenuwstelsel (en dus de hersens) binnen te dringen. De onderzoeksters hebben elf genen gevonden waarvan de activiteit zou veranderen door die fluorverbindingen, maar ook honderden andere genen reageerden op de aanwezigheid van PFA-stoffen. Lees verder