Veel zeldzame aarden te winnen uit kolenas

Steenkoolwinning VS

De verschillende winplaatsen en soorten steenkool in de VS (afb: Bridget Scanlon et al./Coal Science & Technology)

Kolenas, de kalkachtige resten van verbrande steenkool, zou volgens onderzoeksters van de universiteit van Texas in Austin grote hoeveelheden zeldzame aarden bevatten. Zeldzame aarden staan heftig in de belangstelling als, onder meer, essentiële elementen voor digitale apparatuur. Lees verder

Oude batterijen opwerken met een beetje citroenzuur

citroenzuuruitloging

Het bescheiden citroenzuurprocédé (onder) vergeleken met twee andere opwerkingsprocessen (afb: Guangmin Zhou et al./Angewandte Chemie)

We moeten naar een kringloop-samenleving. Als we de aarde (en onszelf) niet willen ontrieven, dan is afval in de nabije toekomst verboden. Net zo min als er onkruid is, is er afval. Nu schijnen onderzoekers een simpel idee te hebben gekregen om de elementen van opgebruikte batterijen weer voor hergebruik klaar te ‘stomen’ met maar een ‘hulpmiddel’: citroenzuur.  Dan zou 99% van de in de batterij gebruikte stoffen zoals lithium, nikkel, kobalt en mangaan weer ‘als nieuw’ te gebruiken zijn. Lees verder

Binko zou het afvalscheiden simpel maken

Afvalsorteerder Binko

Binko is al op de Olympische Spelen geweest (jamesdysonaward.org)

Ik weet het niet of Binko, de materiaalsorteerder, het gaat worden. De inspiratie voor de soorteermachine (waar uiteraard kunstmatige intelligentie bij is gebruikt) kreeg bedenker Romain Pellat op een beurs in Milaan over afvalscheiding. “De innovatieve machine elimineert sorteerfouten, verlaagt transportkosten en verhoogt de hergebruikpercentages in openbare ruimtes”, stelt hij op zijn presentatie voor de James Dysonprijs. Lees verder

Wens tot pas-op-de-plaats voor zeemijnbouw wint veld

Leticia Reis de Carvalho secretaris-generaal ISA

Leticia Reis de Carvalho nieuwe secretaris-generaal ISA (WikiMedia Commons)

Tijdens 29e zitting van de Internationale Zeebodemautoriteit (ISA) sloten Oostenrijk, Guatemala, Honduras, Malta en Tuvalu zich aan bij de groep van 32 landen die eerder opriepen tot een preventieve stopzetting, moratorium of verbod op mijnbouwactiviteiten in de oceanen. Het lijkt er op dat steeds meer landen opteren voor tenminste een pas-op-de-plaats met het winnen van mineralen in de oceanen. Lees verder

Dit jaar is werelduitputtingsdag weer een dag vroeger

Werelduitputtingsdag 2024

De mensheid leeft al meer dan vijftig jaar op aards krediet (afb: Global Footprint Network)

We leven al meer dan vijftig jaar op krediet. De mensheid gebruikt al jaren meer van de aarde dan de natuur kan vernieuwen. De dag die we dat jaarvermogen overschrijden, de werelduitputtings-dag, die uitgere-kend wordt door het Global Footprint Network, valt steeds vroeger. Dit jaar valt die dag op 1 augustus, een dag eerder dan in 2023. Lees verder

Zuurstof uit onverwachte bron (of toch niet?)

Mangaanknollen op oceaanbodem

Mineraalknollen op oceaanbodem (afb: WikiMedia Commons)

Zuurstof ontstaat bij de stofwisseling van planten, algen en sommige bacteriën, maar naar nu blijkt zorgen ook anorganische systemen met, onder meer, mangaanknollen in de diepe oceanen voor verse zuurstof. Overigens zijn er inmiddels twijfels gerezen over het onderzoek in Science. De vraag is in hoeverre die twijfel is ingegeven door economisch motieven. Toch vinden verschillende wetenschappers dat nader onderzoek noodzakelijk is, zo stelt Le Monde.

Lees verder

Mijnbouw vernielt nogal wat in Indonesië, vooral kolenmijnen

Goudwining-langs-de-Kahayan-in-Centraal-Kalimantan

Goudwining langs de Kahayan in Centraal-Kalimantan (afb: nusantara-atlas.org)

Dit verhaal gaat over Indonesië maar we hadden net zo goed Duitsland (bruinkoolwinning) of Zweden (ijzermijn) kunnen nemen, waar mijnbouw hele dorpen en steden van de aarde heeft gevaagd en het land van elk bewijs van natuur hebben ontdaan. In Indonesië is sedert 2001 tot en met 2023 721 000 ha (7120 km2) drastisch veranderd door grondstofwinning zo blijkt uit satellietbeelden die bestudeerd zijn door onderzoekers van TreeMap. Van die 721 000 ha was zo’n 150 000 ha oorspronkelijk regenwoud. Een en ander is vastgelegd in de Nusantara-atlas. Lees verder

Europarlement stemt in met richtlijnen over recht op reparatie

Het Europees Parlement heeft ingestemd met nieuwe richtlijnen over het recht op reparatie van producten. Na formele goedkeuring van de Europese Commissie en de Ministerraad en publicatie in het Publicatieblad hebben lidstaten twee jaar de tijd om de richtlijnen, eventueel met aanvullingen, in nationale wetten te verankeren. Overigens is het recht op reparatie alleen maar van toepassing op een beperkt aantal producten. Lees verder

Autoimmuunziekten ontstaan door fout in ‘leerproces’ T-cellen (?)

B-cellen in zwezerik

Tot nu toe was duister wat die B-cellen (groen) in de zwezerik deden (afb: Jan Böttcher & Thomas Korn TU München)

Bepaalde afweercellen, T-cellen, moeten eerst leren wie of wat vriend of vijand zijn en niet het eigen systeem aanvallen. Dat ‘leerproces’ vindt plaats in de zwezerik ( ook wel thymus genoemd) met als ‘leraren’ epitheelcellen. Daar zijn, zo blijkt, B-cellen onmisbaar voor. Als daar iets fout gaat dan kan een autoimmuunziekte ontstaan waarbij afweercellen (onderdelen van) het eigen systeem aanvallen. Tenminste, dat zou zijn bewezen bij de immuunziekte neuromyelitis optica, een ziekte die lijkt op multipele sclerose. Lees verder

Noorwegen begint met linke diepzeemijnbouw

Noorwegen heeft zich definitief begeven op het ‘doornige pad’ van de omstreden winning van mineralen op de zeebodem. De Noorse regering heeft een dergelijk plan voorgelegd aan het parlement die het goedkeurde. Gevreesd wordt dat diepzeemijnbouw grote schade zal toebrengen aan kostbare aquatische ecosystemen.  Noorse onderzoekers stellen dat diepzeemijnbouw een onherstelbare schade zal veroorzaken aan ecosystemen en biodiversiteit in zeeën en oceanen. Lees verder