De mensheid leeft al meer dan vijftig jaar op aards krediet (afb: Global Footprint Network)
We leven al meer dan vijftig jaar op krediet. De mensheid gebruikt al jaren meer van de aarde dan de natuur kan vernieuwen. De dag die we dat jaarvermogen overschrijden, de werelduitputtings-dag, die uitgere-kend wordt door het Global Footprint Network, valt steeds vroeger. Dit jaar valt die dag op 1 augustus, een dag eerder dan in 2023. Lees verder
Mineraalknollen op oceaanbodem (afb: WikiMedia Commons)
Zuurstof ontstaat bij de stofwisseling van planten, algen en sommige bacteriën, maar naar nu blijkt zorgen ook anorganische systemen met, onder meer, mangaanknollen in de diepe oceanen voor verse zuurstof. Overigens zijn er inmiddels twijfels gerezen over het onderzoek in Science. De vraag is in hoeverre die twijfel is ingegeven door economisch motieven. Toch vinden verschillende wetenschappers dat nader onderzoek noodzakelijk is, zo stelt Le Monde.
Goudwining langs de Kahayan in Centraal-Kalimantan (afb: nusantara-atlas.org)
Dit verhaal gaat over Indonesië maar we hadden net zo goed Duitsland (bruinkoolwinning) of Zweden (ijzermijn) kunnen nemen, waar mijnbouw hele dorpen en steden van de aarde heeft gevaagd en het land van elk bewijs van natuur hebben ontdaan. In Indonesië is sedert 2001 tot en met 2023 721 000 ha (7120 km2) drastisch veranderd door grondstofwinning zo blijkt uit satellietbeelden die bestudeerd zijn door onderzoekers van TreeMap. Van die 721 000 ha was zo’n 150 000 ha oorspronkelijk regenwoud. Een en ander is vastgelegd in de Nusantara-atlas. Lees verder
Het Europees Parlement heeft ingestemd met nieuwe richtlijnen over het recht op reparatie van producten. Na formele goedkeuring van de Europese Commissie en de Ministerraad en publicatie in het Publicatieblad hebben lidstaten twee jaar de tijd om de richtlijnen, eventueel met aanvullingen, in nationale wetten te verankeren. Overigens is het recht op reparatie alleen maar van toepassing op een beperkt aantal producten. Lees verder
Tot nu toe was duister wat die B-cellen (groen) in de zwezerik deden (afb: Jan Böttcher & Thomas Korn TU München)
Bepaalde afweercellen, T-cellen, moeten eerst leren wie of wat vriend of vijand zijn en niet het eigen systeem aanvallen. Dat ‘leerproces’ vindt plaats in de zwezerik ( ook wel thymus genoemd) met als ‘leraren’ epitheelcellen. Daar zijn, zo blijkt, B-cellen onmisbaar voor. Als daar iets fout gaat dan kan een autoimmuunziekte ontstaan waarbij afweercellen (onderdelen van) het eigen systeem aanvallen. Tenminste, dat zou zijn bewezen bij de immuunziekte neuromyelitis optica, een ziekte die lijkt op multipele sclerose. Lees verder
Noorwegen heeft zich definitief begeven op het ‘doornige pad’ van de omstreden winning van mineralen op de zeebodem. De Noorse regering heeft een dergelijk plan voorgelegd aan het parlement die het goedkeurde. Gevreesd wordt dat diepzeemijnbouw grote schade zal toebrengen aan kostbare aquatische ecosystemen. Noorse onderzoekers stellen dat diepzeemijnbouw een onherstelbare schade zal veroorzaken aan ecosystemen en biodiversiteit in zeeën en oceanen. Lees verder
Die illegale goudwinning in Los Amigos in Peru is ook vanuit de ruimte te zien (afb: NASA)
Blijmoedig worden er regelmatig allerlei prachtige, ‘groene oplossingen’ voorgesteld zonder dat er gekeken is waar de daarvoor benodigde grondstoffen vandaan moeten komen. De elektrisering van het personenverkeer (=de auto), bijvoorbeeld, zou goed zijn voor het klimaat, maar daarvoor is een onder meer gigantische hoop lithium nodig. Volgens een artikel in Nature is meer dan de helft van de mijnbouwgebieden, we praten over een gebied van 120 duizend km2, niet gedocumenteerd en dus ook niet bekend welke effecten die, ook verlaten, mijnen hebben. Lees verder
Natriumbatterijen (afb: Tiamat)
Al een tijdje wordt er gewerkt aan de natriumbatterij als opvolger van de lithium(ion)batterij, maar soms blijven zaken hun ‘leven’ lang een belofte zoals perovskietcellen als vervangers van de siliciumzonnecellen. Nu lijkt er echter schot in te komen als het Frans bedrijfje Tiamat de handschoen lijkt op te pakken. Grootschalige (?) productie is voorzien in 2025. Lees verder
Verpakkingsafval in de EU stijgt alleen maar, het opwerken en hergebruik overigens ook, maar daarbij schijnt het verbaranden te worden meegerekend (afb: EuroStat)
Burgers in de Europese Unie gooiden in 2021 per persoon 188,7 kg verpakkingsafval weg. Dat is 11 kg meer dan het voorgaande jaar, zo deelde Eurostat mee. De Europese Unie wil die afvalberg drastisch verkleinen. Overigens stijgt ook het kringlopen van verpakkingsafval. Lees verder
Léa Rouqette in het lab aan het recycleren (afb: Chalmersuniversiteit)
Onderzoeksters van de Zweedse Chalmersuniversiteit hebben een methode gevonden om meer grondstoffen te halen uit afgedankte lithiumionbatterijen en -accu’s. Bij lithium zou het opwerkingspercentage op 100 uitkomen en bij aluminium zou dat 98% zijn. Van andere grondstoffen zou het verlies van waardevolle materialen zoals nikkel, kobalt en mangaan zijn teruggebracht. Voor het proces zouden geen schadelijke stoffen worden gebruikt (want oxaalzuur). Lees verder