Koude kernfusie (niet?) terug van weggeweest

De Thunderbirdreactor

De Thunderbirdreactor (afb: Kuo-Yi Chen et al./Nature)

Kernfusie is de bezigheid van de waanzinnig grote getallen, van extreme hoge temperaturen en druk om atoomkernen te laten samensmelten. Daardoor ontstaat energie enz. In 1989 presenteerden twee als betrouwbaar bekend staande wetenschappers Martin Fleischmann en Stanley Pons dat er ook kernfusie mogelijk zou zijn in een bekerglas en bij kamertemperatuur. Ongeloof alom, maar er werd toch driftig geprobeerd de proef na te doen en het tweetal werd al snel voor geschift versleten. Nu lijkt het dat die ‘koude kernfusie aan een licht opleving begonnen is. Lees verder

Wat was er voor de Oerknal?

Tijdlijn uitdijing heelal

Tijdlijn uitdijing heelal (afb: WikiMedia Commons)

Dat heb ik=as me vaak afgevraagd, maar het bleek dat natuurkundigen vonden dat je die vraag niet mocht stellen. Dat zou niet wetenschappelijk verantwoord of zelfs betekenisloos zijn, wat mij heel wantrouwig maakte. Nu schijnen er toch geleerden te zijn geweest die die onwetenschappelijke vraag durfde te stellen, terwijl de bliksem hemhaar niet dodelijk scheen te hebben getroffen (voor zover bekend).
Kosmoloog Eugene Lim van King’s College  in Londen en astrofysici Katy Clough van Queen Mary-universiteit in Londen (VK) en Josu Aurrekoetxea van de universiteit van Oxford (VK) zijn de namen van die ‘onverlaten’. Ze stellen ook hun idee voor om een (mogelijk) antwoord te krijgen: het gebruik van complexe rekenmodellen om Einsteins zwaartekrachtvergelijkingen in extreme situaties numeriek (in plaats van exact) op te lossen. Lees verder

Wordt ki een nieuwe dreun voor de menselijke eigenwaan?

Theologe Antje Jackelén

Theologe Antje Jackelén en de nieuwe dreun voor de menselijke eigenwaan: ki

In 1917 schreef Sigmund Freud dat de wetenschap de eigenwaan van de mens drie maal op grootse wijze voor schut heeft gezegd, schrijft Antje Jackelén, systematische theologe aan de universiteit van Lund, in The Conversation.
De eerste is de ontdekking van Copernicus dat de aarde niet het middelpunt is, maar een planeet die om de zon draait, Darwin gaf met zijn evolutietheorie een tweede forse knauw aan die eigenwaan. En de derde ‘narcistische belediging’ volgens Freud was de macht van het onbewuste. Die drie heeft de mens min of meer verwerkt.
Jackelén weet zeker dat als Freud kunstmatige intelligentie had gekend dat hij dat de vierde ‘belediging’ van de menselijke eigenwaan had genoemd. Een kosmologische, een biologische en een psychologische knauw voor de menselijk eigenwaan zou dan gevolgd worden door een intellectuele opdoffer: ki. De theologe doet voorstellen om deze nieuwe klap te boven te komen, maar hoe praktisch zijn die?. Lees verder

‘Moleculaire palladiumschajelaar’ zou de scheikunde ‘vergroenen’

Palladiumkat in organisch 'skelet'

Palladiumkat is vastgezet in een organisch ‘skelet’ (afb: Gianvito Vilé et al./JACS)

Scheikunde of misschien nog eerder chemie wordt vaak geassocieerd met vies en gevaarlijk en die kwalificatie zit er nogal eens niet ver naast. Helaas achten we het veranderen van stoffen wezenlijk voor onze samenleving (en ook dat idee zit niet ver van de werkelijkheid) en zijn onderzoekers op zoek naar een ‘groene’ manier om dat te doen. Onderzoekers van, onder veel meer, het politechnische instituut in Milaan denken die gevonden te hebben in een katalysator (reactieversneller) die slechts uit een atoom bestaat. Volgens hen is dat een belangrijke stap in de richting van wat zij programmeerbare, duurzame scheikunde noemen. Lees verder

Hersenimplantaat voor gedachtenlezen (met beveiliging)

Gyrus supermarginalis

Gyrus supermarginalis (afb: WikiMedia Commons)

Onderzoekster-sters hebben een hersenimplantaat ontwikkeld dat bijna ogenblikkelijk gedachten van de eigenaar van de hersens afleest. Het systeem komt met een beveiliging, zodat niet iedere gedachte ook wordt omgezet in tekst of taal. Het implantaat staat in contact met een computer of ander systeem die/dat die gedachten omzet in tekst of geluid. Lees verder

Een ‘kwantumvloeistof’ dat zich niet laat opwarmen

Als je denkt zo langzamerhand wel de eigenaardigheden van de kwantumwereld te kennen, komen kwantumwetenschappers weer met andere ‘gekkigheden’ in de kwantumwereld die verstand doen knarsen. Nu schijnen onderzoekers een kwantumvloeistof gecreëerd te hebben dat zich niet laat opwarmen als je daar energie aan toevoegt. Het moet niet nog gekker worden! Lees verder

Ook het probleem van de kunststofafval blijft onopgelost

Kunststofafval

Kunststofafval (afb: Osama Mansoor/UNICEF)


Het ziet er naar uit dat de mens steeds slechter in staat is om door hemhaar zelf geschapen problemen op te lossen. Het klimaatprobleem is daar een wrang voorbeeld van, maar ook de groeiende hoop kunststofafval is een ander. In een onder auspiciën van de VN gehouden bijeenkomst in Genève slaagden de deelnemende landen er niet in tot een overeenkomst te komen om het probleem aan te pakken. Lees verder

Helpt lithium tegen Alzheimer?

beta-amyloïde-plaques.

Beta-amyloïdeplaques (rood) en de microgliacellen (lichtblauw en paars) (afb: Jason Drees/univ. van Arizona)

Nieuw onderzoek onder aanvoering van Bruce Yankner van de Harvarduniversiteit doet vermoeden dat beta-amyloïdeplaques, kenmerkend voor de ziekte van Alzheimer, zich binden aan lithium

, waardoor de hoeveelheid lithium in de hersenen afneemt en cognitieve achteruitgang wordt bevorderd. Bij muisjes met Alzheimerachtige symptomen leek toediening van lithium hun toestand te verbeteren. Is dit een echte uitweg of weer de zoveelste losse flodder als het om Alzheimer gaat, waar nog steeds geen effectief medicijn tegen bestaat? Lees verder

Kwantumeigenschappen bij kamertemperatuur (?)

Proefopzet meting kwantumeigenschappen bij kamertemperatuur

Proefopzet (afb: Carlos Gonzalez Ballestero et al./Nature Physics)

Onderzoekers van de TU Wenen is en de ETH in Zürich hebben, naar eigen zeggen, een verbluffend wereldrecord gevestigd door ‘enorme’ glasdeeltjes kwan-tumeigenschap-pen te laten vertonen bij kamer-temperatuur en niet bij die onaan-genaam lage tem-peraturen in de buurt van het absolute nulpunt (0 K). Lees verder

Als je ki ‘opleidt’ met menselijke wrochtsels worden ze net als mensen

Taalmodellen brengen rare eigenschappen over

De opzet van de belangrijkste proeven van Owain Evans et al. met ‘leraar’ en ‘leerling’ (afb: Owain Evans et al./ArXiv)

Laat ik maar (weer eens) vooropstellen dat ik deskundig op geen enkel terrein ben en dus ook niet op het gebied van kunstmatige intelligentie. Wat ik er van begrepen heb is dat de grote taalmodellen, de jongste mode op dit terrein, worden ‘opgeleid’ aan de hand van door mensen gecreëerde teksten/gegevens. Regelmatig verbazen ook geleerden zich dat die ki-systemen regelmatig uit de bocht vliegen, maar als je die systemen voedt met menselijke wrochtsels, dan moeten die ki-systemen uiteindelijk ook de slechte eigenschappen overnemen van die zichzelf ernstig overschattende zoogdieren. Nu blijken ki-systemen ook ‘onderhuids’ vreselijke boodschappen af geven… Tja. Lees verder