Werelduitputtingsdag 2023: 2 augustus

Uitputtingsdag per land

De uitputtingsdag verschilt sterk per land. Rijke landen leven een groot deel van het jaar op krediet (afb: Global Footprint Network)

Al vele jaren souperen de mensen de natuurlijke hulpbronnen eerder op dan de natuur kan opbrengen. De laatste jaren was die uitputtingsdag elk jaar weer vroeger.  Het vorig jaar was de koek al op op 28 juli. Dit jaar passeren we ‘pas’ op 2 augustus die gevaarlijke kaap. Overigens hebben vele rijke landen die uitputtingsdag al veel eerder bereikt met als treurige kampioenen Qatar en Luxemburg. Die ‘winst’ blijkt overigens vooral te komen door de verbetering van de berekening van deze voor de mensheid droevige dag. De rest van het jaar leven op krediet, dat wil zeggen: we knijpen de aarde steeds verder uit. Lees verder

Hoeveel mensen kan de aarde hebben?

Wereldbevolking

De toename van de wereldbevolking volgens de VN (afb: VN)

In 1950 telde de wereldbevolking 2,6 miljard mensen. Nu 72 jaar later is dat getal verdrievoudigd tot bijna achtmiljard. Dat aantal zal volgens de VN eind van dit jaar worden bereikt. De wereldbevolking stijgt maar de draagkracht van de aarde is aan grenzen gebonden. Hoeveel mensen kan de aarde dragen? Heel lang is de (groei van de) wereldbevolking geen thema geweest, maar is dat terecht? Uit recent onderzoek blijkt dat de biodiversiteit in Afrika wordt bedreigt door drie zaken: klimaatverandering, landgebruik en bevolkingsgroei. Lees verder

Sociaal filmer Michael Moore keert zich tegen groene maffia

Michael Moore

Michael Moore (afb: WikiMedia Commons)

Michael Moore, tot nu toe opkomend voor de zwakken, heeft zich, zo lijkt het, gekeerd tegen de groene maffia in zijn jongste film Planet of the humans, die op YouTube al bijna zevenmiljoen keer is bekeken. In het Engelse blad the Guardian vraagt de Britse zoöloog en schrijver George Monbiot zich af hoe het zover heeft kunnen komen dat Moore de held is geworden van de klimaatveranderingontkenners en extreem rechts, zonder daar een antwoord op te geven. Wel geeft Monbiot aan wat er allemaal niet deugt aan de film van Moore. Lees verder

Voedsel uit ‘lucht’ kan onze planeet redden

Eiwit uit lucht

Het product (afb: Solar Foods)

Het lijkt op een wonder. In een lab van het Finse commerciële bedrijf Solar Foods wordt voedsel uit ‘lucht’ gemaakt (in feite doen bacteriën het werk). Dat heeft meteen ook het grote voordeel dat daarbij geen broeikasgassen ontstaan. Wordt dat ‘zonnevoedsel’ de oplossing voor een een voedselproductie zonder dierenleed (nou ja, niet voor bacteriën) en klimaatgevaarlijke gassen? De ‘landbouw’ van de toekomst? Lees verder

We vreten onze aarde op, tijd voor radicale verandering

Rauw vlees voor huisdieren link

Ons eten moet groener worden, bijna letterlijk

Het is opmerkelijk dat de groei van de wereldbevolking voor lief genomen wordt in klimaat- en duurzaamheidsdebatten, terwijl het toch de sprinkhaan mens is die de wereld ‘opvreet’. Willen we het in 2050 nog redden met, dan, 10 miljard aardbewoners, dan zullen we onze consumptie- en landbouwgewoontes drastisch moeten veranderen, zo laat een commissie van wetenschappers ons in het wetenschapsblad Lancet weten. Lees verder

Mens maar 0,01% van aardse leven, verwoest 83% van het wild

Veetteelt in Brazilië

De cologische voetafdruk van veeteelt is buiten alle proporties. Hier een voorbeeld daarvan uit Brazilië (afb: Greenpeace)

De mens is een verwoestende diersoort. Die zich als slim beschouwende diersoort maakt in kilo’s gemeten maar 0,01% van al het leven op aarde uit, maar is wel verantwoordelijk voor de verdwijning van 83% van alle in het wild levende zoogdieren en de helft van alle planten, zo leert een inventariserend onderzoek. Het overgrote deel van de dieren op deze wereld zijn landbouwdieren. Die nu 7,6 miljard ‘slimme’ zoogdieren hebben nog niet ontdekt hoe ze zichzelf in bedwang kunnen houden. Lees verder

Eens raken grondstoffen op en dan?

Salim Ali: we stevenen op een grondstofdebakel af

Salim Ali (univ. van Delaware)

We communiceren ons suf en hebben niet in de gaten dat dat een hoge prijs heeft. Ik heb het dan niet over de verarming van de intermenselijke verhoudingen (daar valt ook wel wat over te zeggen), maar over het uitputten van de voor al die communicatie noodzakelijke grondstoffen. Of meer nog, we hebben het over veel moderne technologie: van computer en zonnecellen, via telefoon tot elektrische auto. Onderzoekers rond Salim Ali van de universiteit van Delaware (VS) waarschuwen dat die wezenlijke grondstoffen voor die producten snel krap kunnen worden. Lees verder

Opgevoerde fotosynthese moet wereld voeden

Maisveld

Zal mais met een opgevoerde fotosynthese blauw zien?

De rek is wel een beetje uit de landbouwproductie en de wereldbevolking groeit maar door. In 2050, dat duurt nog maar 35 jaar, zullen de huidige 7 miljard mensen er 9,5 miljard zijn geworden. Als die allemaal ook nog te eten moeten hebben, dan zal er iets met de voedselproductie moeten gebeuren. Die moet omhoog en dat zou kunnen door met behulp van genetische technieken de omzettingseffeciëntie van de fotosynthese te vergroten. Nu zetten planten hooguit een paar procent van de zonne-energie om in voor de mens bruikbare (en uitaard ook onbruikbare) voedingsstoffen. Daar zit nog een hoop rek in, is de gedachte van Stephen Long en medeonderzoekers. Lees verder

Watertekort in de wereld dreigt (niet)

waterkringloopVooralsnog lijken nog niet erg veel mensen zich er druk om te maken, maar met de nog steeds groeiende wereldbevolking dreigt er een water te ontstaan, water in voor de mens bruikbare vorm, wel te verstaan. Volgens onderzoek van de Amerikaanse Duke-universiteit zou dat tekort al in het midden van deze eeuw kunnen spelen. Daarbij hebben ze rekening gehouden met technische ontwikkelingen die worden uitgehaald door schaarste aan bruikbaar water. De onderzoekers denken echter dat de vindingrijkheid van de mens uitkomst zal bieden. Lees verder

We putten de aarde nu al uit

Piekjaren hernieuwbare grondstoffen

De piekjaren van heel wat hernieuwbare grondstoffen liggen al achter ons (afb: Helmholtz-instituut)

Als het maar groeit, dan hoeven we er ons niet druk over te maken, is het idee, maar de jongste debatten over de duurzaamheid van biomassa als brandstof laten zien dat het allemaal wat minder simpel ligt. Hout groeit, maar de kooldioxide die door verbranding in de atmosfeer komt, wordt pas in de loop van vele jaren weer ‘geconsumeerd’. De duurzaamheidscirkel is groot, zou je kunnen zeggen. Je kunt ook door het gebruik van ‘duurzame’ brandstoffen de aarde uitputten. Onderzoekers van, onder meer, het Duitse Helmholtzinstituut hebben becijferd dat we bij een aantal vernieuwbare grondstoffen al de duurzaamheidsgrenzen hebben overschreden. We zijn bezig de aarde uit te putten, ook op het gebied van vernieuwbare grondstoffen als voedingsstoffen en met een steeds sneller groeiende wereldbevolking zal dat aantal ‘hopeloze gebieden’ alleen nog maar toenemen.
Lees verder