Winnaars Nobelprijs scheikunde 2025 (afb: nobelprize.org)
De Nobelprijs voor scheikunde is dit jaar toegekend aan Susumu Kitagawa, Richard Robson en Omar Yaghi voor de ontwikkeling van organometaalsponzen. Dat poreuze materiaal zou aanzienlijke mogelijkheden hebben op het gebied van zuiveringstecchnieken en duurzame energie. Zo zouden deze vaak met de afko MOF’s aangeduide stoffen kooldioxide uit de lucht kunnen halen, maar ook water peuren uit de atmosfeer boven woestijnen. Lees verder
Uitgaande van kooldioxide maakt de bacteriegistcel glucose (afb: Angad Mehta et al./Nature Comm.)
Onderzoekers van de universiteit van Illinois hebben een fotosynthetische cyanobacterie ‘gedegradeerd’ tot organel van een gistcel om met dat fusieproduct energie op te wekken of de gistcel te laten groeien zonder de normaal noodzakelijke energierijke voedingsstoffen zoals glucose of glycerol. Dat zou bijvoorbeeld (ook) koolwaterstofverbindingen kunnen produceren uitgaande van kooldioxide en water, bijvoorbeeld. Lees verder
Voor winning van grondstoffen wordt een hoop vernield en vervuild. Op de foto een open mijn in Peru (Chuquicamata) (afb: WikiMedia Commons)
Laatst las ik in NRC Handelsblad een nogal ongegeneerde advertentie van een Duitse autofabrikant die aangaf in 2021 klimaatneutraal te zijn (althans te produceren). Dat lijkt me het resultaat van een knap stukje rekenwerk, want elke auto die die fabrikant bouwt is een aanslag op het klimaat en de grondstofvoorraden (en het milieu). We moeten verduurzamen, maar ook zogenaamd duurzame technieken kunnen niet zonder grondstoffen. Die zijn niet alleen eindig voorradig, maar winning daarvan is in feite een geweldige aanslag op de ‘gezondheid’ van de aarde. Onderzoeksters van, onder meer, de universiteit van Barcelona hebben in kaart gebracht wat de extra behoeften aan grondstoffen voor duurzame energie ons gaan kosten (en dan heb ik het niet over geld). Lees verder
In de strijd tegen klimaatverandering wordt een grote plaats ingeruimd voor de energieopwekking. Die zal duurzaam moeten worden. Weg met fossiel. Door gebruik te maken van hernieuwbare bronnen hebben we ook invloed op de natuurlijke energiestromen van de aarde. Hoeveel energie mogen we daarvan ‘aftappen’ voor we grenzen overschrijden? Daar hebben onderzoekers nu naar gekeken en ook welke vormen van hernieuwbare energie (hernieuwbaar is natuurlijk een rekbaar begrip) het effectiefst zijn met het oog op de belastinggrenzen van onze planeet. De ons toebedeelde marge is slechts 0,04% en zonne-energie is de winnaar, zo berekenden ze. Lees verder
Beste redactie,
Het lijkt erop dat U (=de verzamelde redacteuren) niet in de gaten heeft (althans daarvan geen blijk van geeft) in welk een precaire situatie de mensheid terecht is gekomen door eigen toedoen. De dreigende klimaatontwrichting is een aanzienlijk grotere en heftiger dreiging dan de door het coronavirus veroorzaakte crisis, maar ik lees toch vooral over de ontwrichting die de coronacrisis veroorzaakt voor onze economie, dat ‘we’ weer terug moeten naar ‘normaal”. Ook bij NRC Handelsblad is de klimaatcrisis ‘even’ niet belangrijk meer, lijkt het. Lees verder
António Guterres (afb: phys.org)
Alle landen in de wereld zullen hun economieën moeten richten op een groene toekomst, stelt VN-baas António Guterres. Gebeurt dat niet dan gaat het mis met de mensheid. Volgens het VN-opperhoofd illustreert het falen van de beheersing van de coronacrisis het gevaar van het ontbreken van eenheid, zei hij tegen het Franse persbureau AFP. Lees verder
Een protongeleidende brandstofcel (afb: WikiMedia Commons)
Duurzaam is mooi, maar ‘onbetrouwbaar’. Een groot deel van de duurzame energie wordt opgewekt met behulp van wind en zon en die kent zijn periodes. Dus moet er worden opgeslagen. Er zijn al heel wat opslagsystemen bedacht, waarvan ik die met steenblokken en hijskranen met het plan Lievense de schranderste vind, maar hét systeem is nog niet gevonden. Elektrische energie omzetten in chemische (batterijen of brandstofcellen) wordt ook vaak genoemd, maar daar zitten nogal wat haken en ogen aan. Nu melden onderzoekers van een mijninstituut in Colorado (VS) dat ze een brandstofcelsysteem hebben ontwikkeld dat vrijwel verliesloos werkt (slechts 2%). Lees verder
Er wordt niet alleen vaker via het web tv of film gekeken, maar het moet ook scherper en mooier en dat vereist meer datasnelheid (afb: ER&SS)
Tv en film kijken via internet zou de energierekening een stevige impuls kunnen geven, stellen onderzoekers van de universiteit van Lancaster. We zullen wat meer moeten letten op de ongebreidelde groei van webkijken en van de bitsnelheden, vinden ze. Het gaat hier om cijfers in Groot-Brittannië, maar die zullen niet opvallend afwijken van die in andere landen. Wereldwijd soupeert de informatietechnologie nu al 10% van het stroomverbruik op en dat percentage groeit. Lees verder
Datacentra vreten een hoop energie, onder meer voor koeling (afb: Google)
Meestal wordt er net gedaan of die hele informatie- en communicatietechnologie ((ict) veel energiezuiniger is dan de oude papieren media. Dat zit nog, maar wat in ieder geval wel dreigt is dat de ict in de nabije toekomst steeds meer energie vreet, waarbij uitvindingen als de kryptomunten driftig hun aandeel inleveren. “We vonden dat de hele ict-branche steeds meer energie gebruikt”, zegt Lotfi Belkhir van de Canadese W. Booth-school. “Nu is dat ongeveer 1,5%, maar als de huidige ontwikkelingen zich voortzetten zal dat in 2040 14% zijn, oftewel de helft van de hele transportsector wereldwijd.” Lees verder
Het aandeel niet-fossiele energie is al 25 jaar nauwelijks veranderd (afb: climategamble.net)
Het gebruik van niet-fossiele energie stagneert al 25 jaar, stelt New Scientist-analist Michael Le Page. Grote landen snijden in de subsidies voor zonne- en windenergie, maar die zouden ze volgens hem juist moeten verhogen om te voorkomen dat overgang naar een duurzame energievoorziening mislukt. Lees verder