Er is een verband tussen antibioticaresistentie en luchtvervuiling

Hong Chen

Hong Chen (afb: Zhejianguniversiteit)

Steeds meer bacteriën worden ongevoelig voor steeds  meer antibiotica en er dreigt een (nieuwe) gezondheidscrisis. Die toenemende antibioticaresistentie is mede het gevolg van overmatig gebruik van antibiotica, niet alleen bij mensen maar ook bij vee (nota bene als preventieve maatregel). Volgens recent onderzoek zou ook luchtvervuiling (met name fijnstof) een rol spelen bij de de resistentie van micro-organismen voor bacteriebestrijders. Lees verder

“Moderne scheikunde is rotzooi”

Perfluorcubaan

Per- of octofluorcubaan, in 2022 molecuul van het jaar, behoort tot de PFAS-familie (afb: WikiMedia Commons)

Promovenda Hannah Flerlage en Chris Slootweg  Van ’t Hoffinstituut van de universiteit van Amsterdam betogen in Nature Reviews Chemistry dat scheikundigen verder moeten kijken dan reactiekolf en  zuurkast. Ze vinden dat hun vakgebied zal moeten vergroenen om het hoofd te bieden aan de milieurampen die dreigen of de aarde al teisteren; mede het gevolg van het werk van hun vakgenoten. Net als de rest van de mensheid moeten scheikundigen streven naar doelmatigheid, veiligheid en kringlopen, aldus het tweetal. Lees verder

Alle per- en polyfluoralkylstoffen (PFAS) de wereld uit? Niet waarschijnlijk

Effecten van PFAS

Per- en polyfluorverbindingen worden in verband gebracht met vele aandoeningen, maar PFAS bestaat uit een grote verzameling stoffen die lang niet altijd gezondheids- en/of milieuschadelijk zijn (afb: ~WikiMedia Commons)

Afgelopen februari heeft het Europees ChemicaliënAgentschap (EChA) een voorstel gepubliceerd om een grote schoonmaak te maken met de stoffen die worden aangeduid met PFAS, ook wel, althans deels, voor-altijdmaterialen genoemd omdat ze nauwelijks afbreken. Het voorstel is opgesteld door milieuinstituten van Denemarken, Duitsland, Nederland, Noorwegen en Zweden.  Die fluorverbindingen – het zijn er zeker vele duizenden (want naar believen uit te breiden), waaronder PTFE (polytetrafluoretheen oftewel teflon) wel de bekendste is – hebben zich stevig die in de samenleving gevestigd.  Het probleem lijkt een beetje op dat van de cfk’s (chloorfluorlkoolwaterstoffen) die de ozonlaag aantastten en die inmiddels vrij effectief in de ban zijn gedaan. Hoe vervangbaar zijn ze? Lees verder

EU haalt bakzeil bij ban gevaarlijke stoffen onder druk industrie (?)

Tatiana Santod

Tatiana Santos van het Europees Milieubureau (afb: eeb.org)

Uit gelekte documenten zou zijn gebleken dat de Europese Unie zou zijn gezwicht voor de industrie. De EU zou gevaarlijke stoffen verbieden in consumentenproducten behalve in toepassingen waar die essentieel (?) voor zouden zijn. Dan hebben we over meer dan tienduizend stoffen waaronder ook de ‘vooraltijdverbindingen’ (slechts afbreekbaar) zoals de fluorverbindingen PFAS. Dat voornemen vormde een onderdeel van het groene akkoord dat de unie in 2020 had bereikt, maar daar zou nu nog maar een verwaterde versie van over zijn. Lees verder

Japan gaat radioactief water rampreactoren in zee lozen

Fukusjimaramp

Werknemers van Tepco op het rampterrein


Het zat er natuurlijk al een tijd aan te komen dat Japan het radioactief afvalwater dat er is ontstaan naar de kernramp in Fukushima uiteindelijk in de zee zou lozen. Het ziet er naar uit dat die lozing de volgende week zal beginnen. Volgens de autoriteiten zou de radioactiviteit van het water zo laag zijn dat het geen gevaar voor mens en dier zal opleveren, maar Japanse vissers zijn niet overtuigd. Op 22 augustus 2023 heeft de Japanse eerste minister Fumio Kishida eigenaar Tepco de opdracht gegeven zo snel mogelijk radioactief water te lozen, als de omstandigheden dat toestaan. Lees verder

Franse senatoren hebben nogal wat rare stoffen in hun haren

Vergaderzaal Franse senaat

De halve cirkel waar de Franse senatoren vergaderen (afb: WikiMedia Commons)

Kwik, bestrijdings-middelen, weekmakers en ook zeldzame aarden, je kunt allerlei stoffen aantreffen in de haren van Franse senatoren (m/v). Zo’n 26 socialistische (??) senatoren hadden plukjes haar ter onderzoek meegegeven aan onderzoekers van toxSeek, dat haarmonsters zegt te kunnen analyseren op 49 metalen en 1800 organische stoffen. Lees verder

Sensoren kunnen ook oog houden op biodiversiteit

meting biodiversiteit via fijnstoffilters

Je krijgt een beeld van de biodiversiteit door analyse oDNA in monsters van fijnstoffilters. Rechts meetstations (blauw) in Europa, VS en Canada met fijnstoffilters (afb: Elizabeth Clare et. al)

Bij het meten van schadelijke componenten in de atmosfeer of van weersomstandigheden zoals neerslag komt als ‘bijvangst’ ook genetisch materiaal van levende organismen in de omgeving mee. Met die ‘bijvangst’ zou je de biodiversiteit in de omgeving in de gaten kunnen houden, stellen onderzoeksters. Lees verder

Bepaald zeeleven houdt huis in het ‘zevende continent’

Dieren die levende op/in het zevende continent

De (week)dieren die zich ophouden in Kunststoffia: a)(a) een
velella sp. (b) een blauw porpitakwal
(c) een Portugees oorlogsschip (Physalia) (d) paarse
janthina-slak (e) een blauwe zeeslak (Glaucus ) (afb: Denis Riek)

Volgens mijn Bosatlas heeft de aarde zes continenten, maar er is inmiddels een zevende bijgekomen: Kunststoffia, de massa van kunststofafval die zich heeft opgehoopt ergens tussen Hawaii en Californië, zo groot als Frankrijk. Veel mensen zien die vervuiling is als grote schandvlek, maar sommige dieren doen er hun voordeel. Dat zagen onderzoekers van de universiteit van Georgetown al in 2019. Vorig jaar meldden ze dat de dieren die er zich thuis voelen zich vooral ophouden temidden van de polymere troep van mensen. Dat kan een probleem worden bij het opruimen. Lees verder

Programmatuur kan duurzaamheid apparaten bekorten

Programmatuurveroudering

De programmatuur van producten zou niet de beperkende factor moeten zijn voor hun gebruiksduur (afb: Fraunhoferinstituut)

Steeds vaker hebben apparaten en gebruiksvoorwerpen een elektronische component en daarmee meestal ook programmatuur om die elektronica te laten functioneren. De mens maakt zich steeds afhankelijker van zogenaamd ‘slimme’ oplossingen, maar daarmee ook van de programmatuur die die dingen ‘slim’ maken. Die bepaalt dan mede de duurzaamheid, in de betekenis van gebruiksduur, van machines en apparaten. Onderzoekers in Duitsland waarschuwen ervoor daar bij het ontwerp al degelijk rekening mee te houden. De overheid zou ervoor moeten zorgen dat de programmatuur niet de beperkende factor wordt/is in de levensduur van producten, vinden ze.
Lees verder

Vogels krijgen nieuwe ziekte: plasticose

Plasticose: beschadiging spijsverteringkanaal vogels

De schade door kunstofdeeltjes aan de voormaag van Australische grote pijlstormvogels (afb: Jennifer Lavers et. al/Natuurhistorisch Museum Londen)

Onderzoeksters van het Natuurhistorisch museum in Londen hebben ontdekt dat de vogels door het binnenkrijgen van kunststofdeeltjes een niet eerder waargenomen ziekte kunnen krijgen, die ze plasticose hebben gedoopt. Die kunststofdeeltjes zouden het spijsverterings-kanaal bij de Australische grote pijlstormvogel beschadigen, waardoor daar bindweefsel ontstaat (fibrose). De onderzoekers vermoeden dat die schade ook ontstaat bij andere zeevogels. Lees verder